کد خبر: ۹۰۹۵۱
تاریخ انتشار:۲۹ دی ۱۳۹۵ - ۱۴:۰۱
تاوان می‌دهید حتی « اگر سنگ از آسمان ببارد»
نهمین نشست سینما فرهنگ باشگاه فیلم اندیشه با نقد و بررسی فیلم «اگر سنگ از آسمان ببارد» با حضور محمدرضا مقدسیان و مازیار فکری ارشاد در فرهنگسرای اندیشه برگزار شد.
به گزارش رسانه خبری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، در ابتدای این نشست مقدسیان به اشاره به این که اگر این فیلم در ایران ساخته می‌شد، هرگز مجوز اکران نمی‌گرفت، گفت: این فیلم مکنزی سرشار از سیاه نمایی است، و اگر این فیلمنامه توسط یک کارگردان ایرانی بنا بود ساخته شود، هرگز یا اجازه ساخت نمی‌گرفت، یا به اکران در نمی‌آمد.

وی افزود: وضعیت شهری داستان در بستر آن ساخته شده، شبیه شهرهای جنوبی ماست، آنچه از همان ابتدا چشم مخاطب را به خود جلب می‌کند، ماشین‌های بزرگ پالایش نفت است. مردمی که روی گنج خوابیده‌اند، اما فقیرند.
مقدسیان ادامه داد: «اگر سنگ از آسمان ببارد» در این برهوت فیلم‌های خوب سال ۲۰۱۶ یک اتفاق بود و توانست در گلدن گلاب هم نامزد دریافت ۳ جایزه شود.

تاوان می‌دهید حتی « اگر سنگ از آسمان ببارد»

مازیار فکر ارشاد هم درباره این فیلم توضیح داد: اولین نکته درباره این فیلم نام آن است. Hell or High Water یک اصطلاح است و یعنی کاری را به هر ضرب و زوری که شده انجام دادن. ترجمه شما ترجمه درستی است و من در نقدهایی که برای این فیلم دوست داشتنی نوشتم از عنوان «به هر جان کندنی که هست» استفاده کردم.

وی درباره ژانر این فیلم گفت: شاید در نگاه اول به دلیل نوع دیالوگ‌ها، پوشش و حتی شیوه سرقتی که صورت می‌گیرد تصور کنید با یک فیلم «وسترن» روبه‌رو هستیم و فقط اسب‌ها، تبدیل به ماشین‌ها شده‌اند؛ اما به همان اندازه که می‌توان « اگر سنگ از آسمان ببارد» را فیلم وسترن دانست، به همان میزان نشانه وجود دارد که این فیلم وسترن نیست.

این منتقد سینما اضافه کرد: این سالها «هیبرید» که تلفیق چند ژانر اصلی است به شدت مورد استقبال فیلمسازان قرار گرفته است تا جایی که سال گذشته The Martian در دسته فیلم‌های کمدی موزیکال، نامزد دریافت اسکار شد در حالی که همه ما و خودشان به ویژه «مت دیمون» که امسال هم موقع اهدای جایزه به فیلم «La La Land» به عنوان بهترین فیلم کمدی موزیکال، با این قضیه شوخی کرد.

مقدسیان هم با تایید سخنان فکری‌ارشاد گفت: متاسفانه خیلی از منتقدان بر اساس قواعد کلاسیک ژانر با آثار برخورد می‌کنند و وقتی فیلم از این قاعده کلی بیرون می‌رود، آن را مشکل فیلم می‌دانند.

فکری ارشاد اضافه کرد: «اگر سنگ از آسمان ببارد» یک تریلر جاده‌ای، همراه با عناصری بصری از ژانر وسترن است. فیلمی خوش ساخت که می‌تواند فارغ از زرق و برق سینمای جایزه بگیر هالیوود، یکی از بهترین فیلم‌های سالیان اخیر باشد.

فکری ارشاد درباره داستان این فیلم توضیح داد: این فیلم داستان دو برادر مزرعه دار آمریکایی ساکن ایالت های میانه (midlands) را حکایت می کند. برادر بزرگ تر تبهکاری بی آرمان است که به تازگی از زندان آزاد شده و از هیچ کاری روی گردان نیست. تنها اتفاقی که می تواند پشیمانی او را موجب شود ، مرگ مادری است که در روزهای زندانی بودنش درگذشته است. برادر کوچک تر تحت تاثیر دوران بحران اقتصادی آمریکا در حدود یک دهه پیش ، زندگی نابسامانی دارد. همسرش را طلاق داده و مزرعه اش نیز به دلیل بدهکاری و البته پیچیدگی های قانونی عصر بحران اقتصادی دارد از چنگش خارج می شود. او به خلاف برادر بزرگ تر یک آرمان قدرتمند و مهم دارد. درآوردن مزرعه از رهن بانک و فراهم کردن آینده ای روشن برای دو پسرش که با همسر سابقش زندگی می کنند. این دو برادر به سیم آخر زده و برنامه سرقت هایی کوچک و غیرقابل ردیابی از شعبه های یک بانک را اجرا می کنند. هدف مشخص است. به دست آوردن پول کافی برای خارج کردن مزرعه از رهن.

تاوان می‌دهید حتی « اگر سنگ از آسمان ببارد»

وی افزود: «اگر از آسمان سنگ ببارد» ورای پوسته ظاهری خود ، یک نقد صریح اجتماعی نسبت به وضعیت اقتصادی نابسامان آمریکا در دوران رکود یک دهه گذشته به شمار می رود. در ابتدای فیلم و زمانی که دو برادر به سمت اولین فقره سرقت خود پیش می روند ، نمایی از بانکی می بینیم که روی دیوارش نوشته شده : آن همه در عراق هزینه می کنند و اینجا به آدم هایی مثل ما اهمیتی نمی دهند. همین جمله نوشته شده روی دیوار بانک بازتاب دهنده جهان بینی سازندگان فیلم و تحلیل آنها از اوضاع نابسامان اقتصادی سال های اخیر است.

فکری ارشاد اضافه کرد: فیلم به وضوح و صراحت به تبعات بحران اقتصادی بر زندگی آدم های معمولی طبقه متوسط شهرهای کوچک و روستاهای آمریکا می پردازد. بحرانی فراگیر که هرچند در سال های اخیر تا حدودی مهار شد اما بی تردید تاثیری بزرگ روی شیوه و سبک زندگی آمریکاییان طبقه متوسط گذاشت. بر اثر یک اشتباه محاسباتی مزرعه دارد از دست برادر کوچک خارج می شود و او که برادر بزرگ تر تازه از زندان آزاد شده را کنار خود می بیند ، سرسختانه سر به طغیان برمی دارد و به سرقت از بانک هایی مشغول می شود که به نوعی آنها را مسئول این وضعیت ناگوار زندگی از هم پاشیده خود می داند.

وی افزود: این دو برادر به رغم تفاوت های آشکار شخصیتی ، دزدانی تابع اصول و آرمان هستند. آنها تاکید دارند که از مردم عادی سرقت نخواهند کرد و تنها به پول بانک ها دستبرد می زنند. در جای جای دیالوگ های فیلم نقدی جدی به سیستم بانکداری و تصاحب املاک در آمریکا وارد می شود. سوی دیگر ماجرا یک کلانتر سالخورده محلی است که در روزهای پایانی خدمتش مسئول رسیدگی به این سرقت های زنجیره ای بانک می شود. جف بریجز بازیگر کهنه کار آمریکایی در این فیلم یکی از بهترین بازی های کارنامه هنری خود را به نمایش می گذارد. بازی در نقش پیرمردی فرتوت و در آستانه ابتلا به آلزایمر که کسی امیدی به موفقیت او در این پرونده ندارد. اما هوشمندی ناشی از تجربه و البته اندکی شانس به کمکش می آید تا موفق می شود ماجرا را فیصله دهد.

وی درباره دیالوگ‌های این فیلم گفت: دیالوگ های بی نظیر شخصیت های فیلم که وام دار سنت ادبیات کلاسیک ایالت های میانه آمریکا و به ویژه داستان های کوتاه کورمک مک کارتی است را می توان از مهم ترین ویژگی های فیلم دانست. رویکردی که به لحاظ مضمونی یادآور فیلم درخشان برادران کوئن یعنی «جایی برای پیرمردها نیست» و شیوه درخشان ادبی آن فیلم است. مجموعه ترانه های کانتری و موسیقی متن درجه یک نیک کِیو نیز بر غنای تصاویر با شکوه فیلم افزوده است. در نهایت « اگر از آسمان سنگ ببارد» را می توان یکی از بهترین محصولات سینمایی یک سال اخیر دانست.

تاوان می‌دهید حتی « اگر سنگ از آسمان ببارد»

مقدسیان در پایان این نشست عنوان کرد: تم فیلم «تاوان» است در میانه‌های فیلم برادر بزرگتر به برادر کوچک خود می‌گوید هیچ‌کس نمی‌تواند از زیر کاری که کرده قسر در برود. در پایان فیلم هم جایی که دست‌ها روی ماشه رفته است تا برادر کوچکتر و کلانتر یکی دیگری را از رنجی که می‌برند رها کنند، خانواده می‌آید و نمی‌تواند ادامه دهند. اما پایان فیلم باز است و مشخص نیست بالاخره کدام یک دیگری را از پا در می‌آورد، این فیلم می‌گوید؛ تاوان می‌دهید حتی « اگر سنگ از آسمان ببارد».