«بررسی نقد سینمایی در مطبوعات» با حضور جواد طوسی، سعید قطبی زاده و امیر پوریا منتقدان برجسته سینما در فرهنگسرای رسانه برگزار شد.
به گزارش رسانه خبری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، برنامه عصرانه مطبوعات با موضوع «بررسی نقد سینمایی در مطبوعات» با حضور جواد طوسی رئیس شورای مرکزی انجمن منتقدان و نویسندگان سینمای ایران و سعید قطبی زاده و امیر پوریا منتقدان برجسته سینما در فرهنگسرای رسانه برگزار شد.
جواد طوسی در آغاز این نشست گفت: باید بپذیرم که جامعه ما در ۴۰ سال اخیر دورههای پر التهابی داشته که بخشی از آن به مسائل اقتصادی مربوط میشود، اما اگر دولت مردان ما در زمینه فرهنگ دغدغه جدی داشته باشند، باید برای گستره فرهنگ تعریفی داشته باشیم.
وی افزود: به اعتقاد من در بدترین شرایط هم میتوان برای فرهنگ یک برنامهریزی کوتاهمدت و بلندمدت و مفید داشت. کسی که مقوله فرهنگ را انتخاب میکند اگر میخواهد تاثیرگذار باشد و تلنگری به جامعه بزند نباید رابطه بیواسطه خود را با مخاطب فراموش کند. بعضی از نشریات و روزنامهها یک زمانی یک صفحه ویژه برای نقد آثار سینمایی داشتند چرا اکنون این کار برای نشریات ما آنقدر جدی نیست که یک روز در هفته را به مسئله نقد فیلم ایرانی یا خارجی اختصاص دهند. به نظر میرسد مقوله فرهنگ امروز بیشتر تحت تاثیر سیاست زدگی و بازی با جناحهای سیاسی است، در صورتی که هر یک از آنها باید سرجای خودش باشد.
وی ادامه داد: شرایط فعلی سبب شده بسیاری از دوستان منتقد ما دچار نوعی تردید شده و پرسشی با مضمون «که چی؟» به شدت شایع شده است و اگر بخواهیم واقع بینانه به این مسئله نگاه کنیم جدا از دولت مردان؛ باید دید مطبوعات ما چگونه با مقوله نقد برخورد کرده است. متاسفانه فضا به سوی باری به هر جهت پیش رفته است و آنها نیز دچار نوعی بی انگیزگی شدهاند و ترجیح می دهند صفحههای آگهی، ۱۰ تا ۱۲ صفحه اول، مجله را دریابند و بقیه قسمتهای مجله در همان شکل خودش بدون هرگونه خلاقیت منتشر شود.
رئیس شورای مرکزی انجمن منتقدان و نویسندگان سینمای ایران با بیان اینکه حال باید چارهای برای ارتباط میان نقد و رسانه اندیشید تا این تفکر که دوره رسانه مکتوب به سرآمده، تسری پیدا نکند گفت: همانگونه که در دنیا بسیاری از نشریات مکتوب معتبر کماکان به حیات خود ادامه میدهند، ما هم میتوانیم از آن خط مشی و سیاستهای متمرکز پیروی کنیم تا هم رقابت در بین رسانهها باقی بماند و هم مقوله نقد فیلم در بیرونق ترین شرایط هم بتواند مسیر بهتر و متعالی خود را طی کند.
وی افزود: واقعیت این است که هنوز نقاط تاریک بسیاری در عقبه سینمای ما وجود دارند که حداقل هر سه ماه یکبار میتواند یک پرونده جذاب و خواندنی را رقم بزند. اما سوال اینجاست که چرا حمید رضا صدر ترجیح داده به جای سینما به سراغ نقد برنامههای ورزشی برود و یا چرا سعید قطبی زاده آن سیر مداوم نقد نویسی را ندارد.
در ادامه این نشست سعید قطبی زاده در پاسخ به این سوال که برای چه کسی نقد مینویسد گفت: من اگر زمانی نقد بنویسم برای خودم نقد مینویسم. نوشتار یک وجه کارکردی دارد که آن وجه «ارتباط» است. اما ارتباط سرچشمه سوءتفاهم نیز هست. به این معنا که یک نقد و نوشته تا چه اندازه میتواند به دانش عمومی آلوده شود و تا چه اندازه میتواند اعتبار مخاطب عام را کسب کند و تا چه اندازه میتواند شجاعانه و نترس نوشته شود.
وی افزود: به اعتقاد من هنر، رسیدن به جایگاه فردی است همانطور که نقد رسیدن به یک بینش فردی است. سینما و به خصوص نقد به ما یاد میدهد که چگونه میتوانیم به بینش فردی برسیم. اگرچه در سالهای دور منتقدانی بزرگ یک عصر طلایی را برای نقد فیلمها رقم زده بودند اما اکنون من بین نقدها با مطالب بدون مغزی که در فضای مجازی نوشته میشود فرق آنچنانی نمیبینم و به نظر من امروز در دوره بحران نقد فیلم قرار داریم.
قطبی زاده گفت: امروز انگیزهها کمرنگ شده که یکی از دلایل آن به اعتقاد من این است که نقد فیلم اعتبارش را از دست داده است و مهمتر از آن اینکه مجله فیلم که مهمترین کانون شکل گیری استعداد و نقد فیلم در طول ۴۰ سال گذشته بوده، امروز به یک «دکان» تبدیل شده که تنها خبری که در آن مهم نیست، دیدگاه و بینش است.
امیر پوریا دیگر منتقد سینمایی این نشست با بیان اینکه یکی از مواردی که در نقد نادیده گرفته میشود، مسئله زمان است گفت: مسئله دیگر اینکه در حال حاضر مجلات ما قدرتمندتر از آن هستند که بخاطر نگاه غضب ناک یک تهیه کننده و یا پخش کننده فیلم، قید نقد منفی آن اثر را بزنند. اتفاقا معتقدم اینکه ما قید نقد برخی از فیلمها را با این هدف که این فیلم اصلا ارزش نقد ندارد بزنیم اصلا کار درستی نیست زیرا با این کار، آن فیلم در هالهای از مصونیت قرار میگیرد که اصلا درست نیست. یکی از جلوههای این بی حوصلگی در نقدهای ما، در رد کردن همه چیز بدون الزام خواندن آن است.
امیر پوریا در پایان این نشست درباره نقد فیلم «سارا» گفتهای از فریدون جیرانی را نقل کرد و گفت: نقد برای فیلم ساز نوشته نمیشود، نقد برای مخاطب نوشته میشود. البته نمونههای منحصر به فرد هم وجود دارد که نقد یک فیلم سبب شده تا یک فیلم منحصر به فرد از آن کارگران ساخته شود که آن هم در بزنگاههای تاریخی اتفاق افتاده است اما هدف اصلی نقد چیز دیگری است.
نشست تخصصی «بررسی نقد سینمایی در مطبوعات» ۱۹ تیر در فرهنگسرای رسانه و شبکههای اجتماعی برگزار شد.