به گزارش رسانه خبری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، نشست بررسی ادبیات پلیسی در ایران و جهان روز یکشنبه هشتم اردیبهشت‌ماه به همت کانون کتاب‌خوانی خیال فرهنگسرای اندیشه در فرهنگسرای کتاب واقع در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران برگزار شد. در این نشست نوید فرخی و سعید کلاتی به عنوان کارشناس حضور داشتند.
نوید فرخی با بیان تاریخچه‌ای از ادبیات پلیسی در ایران عنوان کرد: میرزا کاظم مستعان از نخستین کسانی است که سال‌ها پیش در ایران داستان پلیسی نوشت. البته مشخص نیست این نام متعلق به خودش باشد و ممکن است نام مستعار بوده باشد. او در سال ۱۳۰۴ داستانی به نام «داروغه اصفهان، شرلوک هولمز ایران نوشت» و در عین توجه به فضای بومی و سنتی ایران، سبک داستان‌نویسی غربی را در یک داستان پلیسی پیاده کرد.
وی ادامه داد: پس از مستعان، نویسنده‌های دیگری نیز وارد این حیطه شدند و پاورقی‌نویس‌ها نیز به این ژانر پرداختند. ادبیات پلیسی محصول کشورهای سرمایه‌داری مانند آمریکاست، به همین دلیل بسیاری از انقلابی‌های ایران که به کمونیسم و مارکسیسم علاقه داشتند، با آن مخالفت می‌کردند و شاید بتوان گفت دلیل توقف این ژانر در ایران این مسئله بوده است.
فرخی اضافه کرد: پس از انقلاب اسلامی، قاسم هاشمی نژاد کتاب «فیل در تاریکی» را در ژانر پلیسی نوشت. از دهه ۸۰ دوباره ادبیات پلیسی در ایران رونق گرفت و نویسندگانی مانند علیرضا محمودی و محمدحسن شهسواری و دیگران دوباره داستان پلیسی نوشتند، البته کار سختی در پیش دارند، چرا که سال‌ها در این عرصه وقفه ایجاد شده بود.
وی به دو کتاب «الفبای مرگ» نوشته مهرداد مراد و «قتل در خیابان جردن» نوشته علیرضا محمودی به عنوان نمونه‌های موفق ادبیات پلیسی ایران اشاره کرد.
در ادامه سعید کلاتی کارشناس دیگر برنامه به بیان نکاتی درباره ترجمه داستان پلیسی پرداخت و گفت: ترجمه داستان پلیسی مستلزم داشتن اطلاعات تخصصی بالاست و مترجم باید به اصطلاحات پلیسی، قانونی و حقوقی کشور مبدأ تسلط کافی داشته باشد.
کلاتی درباره دلیل اهمیت ادبیات پلیسی عنوان کرد: بشر عاشق معماست و انسان‌دوست دارد ذهنش را به چالش بکشد. یکی از دلایل پیدایش ادبیات پلیسی واکنش به این نیاز بوده است. جنبه دیگر ادبیات پلیسی این است که باعث بالا رفتن آگاهی عمومی می‌شود و در سلامت زندگی افراد جامعه مؤثر است. گذشته از اینها، بسیاری از داستان‌های پلیسی در حوادث واقعی ریشه‌دارند و به همین دلیل برخی از این داستان‌ها ارزش مستند دارند.
نوید فرخی نیز دراین‌باره گفت: ادبیات پلیسی می‌تواند مخاطبان مضمون محور را هم راضی کند. چرا که شما با خواندن یک داستان پلیسی به حقوق خودتان در جامعه آگاه می‌شوید و شاید بتوان گفت داستان‌های پلیسی عدالت را در جامعه جاری می‌کند. میزان موفقیت ادبیات پلیسی در یک جامعه با میزان جرم و جنایت در آن جامعه رابطه معکوس دارد. مثلاً در کشور سوئد با وجود پایین بودن میزان جرائم، ادبیات پلیسی بسیار موفق و پرطرفدار است.
