به گزارش رسانه خبری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، کتاب «آوای تار یحیی» با حضور کیوان امجدیان نویسنده اثر،در فرهنگسرای مغ=عرفت نقد و بررسی شد.
در ابتدای نشست، مریم میرمحمدی نویسنده و مدرس دورههای داستان نویسی، گفت: چند سالی میشود که بازار بررسی نقادانه آثار ادبی، هم در بین دانشجویان این حوزه و هم در میان علاقهمندان جدی ادبیات داغ شده است. هرچند این میتواند اتفاق مبارکی باشد، اما زمانی میتوان به اثر گذاری بهتر در جامعه ادبی امید بست که محتوای بحثها بر اساس نقد ادبی به معنای علمی آن صورت بگیرد و نه به معنای بروز عقاید شخصی درباره فلان نویسنده یا نظرهای سلیقه محور در خصوص دیگر اثر ادبی.
وی ادامه داد: هرچند برآورده شدن چنین هدفی در ابتدای امر سخت به نظر میرسد اما امیدواریم در این نشست و سایر نشستها قدم کوچکی در راستای این مسیر برداریم.
سیامک صدیقی روزنامهنگار و مدرس دانشگاه علامه طباطبایی، گفت: صحبتم را از همین ابتدای کتاب و نامش شروع میکنم. نویسنده با اضافه کردن «آوا» ایهام جذابی را برای مخاطب ایجاد میکند و علاوه بر خوش آهنگی که عنوان در خدمت موسیقی و موضوع کتاب دارد، «آوا» یکی از شخصیتهای اصلی کتاب را یادآور میشود.
وی افزود: با توجه به تاریخی که «آوای تار یحیی» در بستر آن شکل میگیرد، یعنی اوضاع مشروطه و اطلاعاتی که از نقش زنان در آن دوران داریم، مانند آنچه در سیاحتنامه ابراهیم بیگ میخوانیم، انتظار نمیرود که «آوا» یا «ارغوان» چنین کنشهای فعالانهای را در پیش برد روایت مشروطه به عهده بگیرند و کمی به فضاسازی بیشتری نیازمند هستیم اما همین قدم نیز میتواند به یادآوری نقش زنان در موقعیتهای تاریخی کمک کند و آنچه را که تاکنون به عمد یا به سهو از متون ادبی درباره نقش زنان کم شده است، مجددا یادآور باشد.
میرمحمدی درباره بستر زمانی مشروطه در کتاب این طور توضیح داد: یکی ازشاخصههای اصلی گونه رماننویسی، ذات نقادانه متن است تا جایی که کتاب «آوای تار یحیی» به سمت این سرشت میرود و رابطه عاشقانه «یحیی تار ساز» با «تار» و «آوا» را در بستری از تاریخ مشروطه و با نقدی ضمنی در خصوص فضای حاکم بر آن دوران روایت میکند. به این ترتیب دید مناسبی از شرایط آن روزگار که خواندنش در متون تاریخی، دیگر جذبهای برای مخاطب امروزی ندارد میدهد و این تا حدودی مدیون زبان روان، فصلهای کوتاه و راویهای متعدد در متن است. هرچند گاهی اتفاقات مشروطه مانند به توپ بستن مجلس به خاطر عدم پراکندگیاش در متن ممکن است اشتیاق مخاطبی که درگیر عشق یحیی شده است را کم کند.
صدیقی در اینباره یادآور شد: هرچند لحن و زبان روان نویسنده یکی از قوتهای اثر به شمار میرود و به خواننده مجال نمیدهد تا آخرین صفحات، کتاب را زمین بگذارد اما آنجا که داستان با راویهای مختلفی از شخصیتهای کتاب همچنان همین لحن را ادامه میدهد، باعث میشود تا در شخصیت پردازی روایت، ایرادهایی به اثر وارد کرد.
میرمحمدی درباره شخصیتپردازی «یحیی» نیز گفت: یحیای تاریخی همان یحیی تارساز است که از نظر فن تارسازی در حوزه موسیقی شهرت افسانهای دارد. حالا آنچه کتاب «آوای تار یحیی» به این سبقه تاریخی اضافه میکند، روایت شکلگیری این ماهیت افسانهای است. متن تا جایی پیش میرود که یحیی در خلال روایت به کنشهایی از مبارزه در راه مشروطه قدم برمیدارد، ما از متن و یحیی انتظار نداریم که طپانچه به دست بگیرد و در مقابل قزاقها بایستد، بلکه یحیی با همان ابزار خودش یعنی تار، کنشمند میشود و این یکی از اتفاقات خوب در نحوه پرداخت به شخصیت است.
همچنین کیوان امجدیان(نویسنده کتاب) در پاسخ به این پرسش که در جلدهای بعدی قرار است با کدام عنصر، این روایت ادامه پیدا کند و سه گانه تار یحیی کامل شود گفت: در این کتاب، قهرمان اصلی همان تار است و در جلدهای بعدی، تار یحیی در میان مشاهیری چون عارف قزوینی و کسانی که ارتباط عاشقانه و میهن پرستانه ویژهای را در زندگیشان با تار یحیی تجربه کردهاند، دست به دست میشود تا به روزگار امروز و مرحوم استاد محمد رضا لطفی میرسد. تار در واقع روایتگر حس این شخصیتها در برابر موضوعات مختلف زندگیشان خواهد بود.
صدیقی در پایان گفت: در کتاب آوای تار یحیی بخشها و تعابیر زیبایی وجود داره که هرکدامشان میتواند زینتبخش یک کتاب باشد در این میان اما نوعی از شتابزدگی وجود دارد که ناگریز از دغدغههای متنوع یک نویسنده با حرفه ژورنالیستی است. ما امیدواریم تا هرچه زودتر خبر انتشار جلدهای بعدی «تار یحیی» را بشنویم.
نشست «ما همه نویسندهایم» به همت کانون داستان نویسی «نقش آفرینان قلم» در فرهنگسرای معرفت برگزار میشود و این کارگاه داستان نویسی به دبیری مریم میرمحمدی در روزهای دوشنبه از ساعت ۱۷ تا ۱۹، شیوههای داستان نویسی را در سالن همایشهای فرهنگسرای معرفت مورد بحث و بررسی قرار میدهد.