بر اساس آخرين گزارش منتشر شده يونسکو در سال ۲۰۲۰ تحت عنوان «جذب و آموزش براي همه، بدون استثنا»، بيماري همه گير کوويد-۱۹ ، منجر به بروز اختلالات و شکاف هاي اجتماعي بي سابقه اي در حوزه آموزش و پرورش در سراسر جهان شده است که مي تواند موجب تشديد وخامت هر چه بيشتر وضعيت آموزشي گروه هايي که به توجه بيشتري نيازمندند از جمله فقرا، دختران نابالغ و معلولين شود.
تارنماي يونسکو به نقل از «آدري آزولاي» مديرکل سازمان آموزشي، علمي و فرهنگي ملل متحد (يونسکو) نوشت: تجربيات گذشته مانند بيماري ابولا نشان داده است که بحران هاي بهداشتي مي توانند طيف گسترده اي از اقشار جامعه را به لبه پرتگاه سوق دهند؛ به خصوص دختران فقير که بسياري از آن ها ممکن است هرگز به مدرسه برنگردند.
بر اساس گزارش يونسکو، تقريباً در اقصي نقاط جهان به جز کشورهاي ثروتمند اروپا و آمريکاي شمالي، به ازاي هر ۱۰۰ نفر از ثروتمندترين جوانان که تحصيلات متوسطه را به اتمام مي رسانند، فقط ۱۸ نفر از ميان فقيرترين جوانان به اين هدف دست مي يابند. همچنين در مطالعات انجام شده در حداقل ۲۰ کشور که اکثر آن ها در مناطق آفريقاي جنوب صحرا واقع شده اند، عملاً هيچ زن جوان فقيري در مناطق روستايي تحصيلات متوسطه خود را به پايان نمي رساند.
سال ۲۰۱۸، در آفريقاي جنوب صحرا بيشترين آمار جوانان تحصيل نکرده اي ثبت شده است که براي نخستين بار آمار آن از آسياي مرکزي و جنوبي فراتر رفت؛ به عبارتي ۱۹ درصد در سنين ابتدايي، ۳۷ درصد در سطح متوسطه و ۵۸ درصد در سطح دبيرستان از تحصيل بازماندند.
يونسکو در ادامه گزارش خود آورده است: در سطح جهان، تقريباً ۲۶۰ ميليون جوان به آموزش دسترسي ندارند که ۱۷ درصد از آن ها در سن تحصيل هستند. در ميان اين افراد کودکان محروم، دختران جوان، کودکان داراي معلوليت، اقليت هاي قومي، زباني و مهاجران نيز مشاهده مي شوند.
در اين گزارش همچنين تاکيد شده است که از ميان کودکان ۱۰ ساله در کشورهايي با درآمد متوسط و بالا که به زباني غير از زبان مادري آموزش ديده اند به طور کلي ۳۴ درصد نتايج پايين تري از کودکاني کسب کرده اند که به زبان مادري خود آموزش ديده اند.
همچنين در 10 کشور کم درآمد و درآمد متوسط، کودکان داراي معلوليت ۱۹درصد کمتر از افراد بدون معلوليت، موفق به رسيدن به کمترين سطح خواندن شده اند. تقريباً در همه جا، معلوليت مانعي براي جذب در آموزش بوده است. حدود ۱۵درصد والدين در آلمان و ۵۹ درصد در هنگ کنگ به دليل باورهاي تبعيض آميز مي ترسند که کودکان معلول در يادگيري ديگران اختلال ايجاد کنند.
بحران کنوني شيوع کرونا، بيش از هر زمان ديگري اين شکاف ها را برجسته کرده است. در مقابله با اين بحران که يک ميليارد و ۶۰۰ ميليون نفر از افراد در سنين آموزش را تحت تأثير قرار داده، توجه کافي به مقوله جذب همگاني در آموزش نشده است.
همچنين در گزارش يونسکو آمده است در حالي که ۵۵ درصد از کشورهاي کم درآمد اقدام به آموزش از راه دور (آنلاين) در سطح ابتدايي و متوسطه کرده اند، فقط ۱۲ درصد از خانواده ها در اين کشورهاي کمتر توسعه يافته در خانه به اينترنت دسترسي داشته اند؛ حتي رويکردهاي آموزشي که نياز کمتري به فناوري داشته اند نيز نتوانستند مانع از انقطاع آموزش شوند. براي مثال از ميان ۲۰ درصد از فقيرترين خانواده ها در اتيوپي هفت درصد از آن ها فقط راديو داشته و هيچ يک از آن ها به تلويزيون دسترسي نداشتند.
در مجموع حدود ۴۰ درصد کشورهاي کم درآمد و با درآمد متوسط به پايين نتوانستند از دانش آموزان در معرض ترک تحصيل، حمايت کنند. البته در اين گزارش نقاط ضعف کشورهاي توسعه يافته نيز مورد توجه قرار گرفت؛ براي مثال در فرانسه هشت درصد دانش آموزان سه هفته پس از قرنطينه ارتباط خود را با معلمان قطع کردند.
در پايان گزارش توصيه هايي با هدف به کارگيري سياست آموزش فراگير و جذب حداکثري در اين حوزه ارائه داده و بر لزوم سرمايه گذاري هدفمند در اين زمينه تاکيد کرده است.
