به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فرهنگ و هنر، صدیقه طاهره(س) الگویی بیبدیل برای بانوان و مادرانی هستند که میخواهند سبک زندگانی خویش را بهگونهای ترسیم کنند که درنهایت به کمال و سعادت رهنمون شود. از این منظر پای درس بزرگان و عالمان نشستن در این ایام فرصت مغتنمی است. کسانی که عمر خود را در راه مطالعه، تحقیق و تفحص در سیره عملی حضرات معصومین(س) نهادهاند تا با تشریح ابعاد مختلف شخصیتی معصومین، بتوانند چراغ هدایت برافروزند و مسیر کمال را نشان دهند. روزنامه جام جم در همین ارتباط گفتوگویی، با حجتالاسلام مهدی حسنآبادی انجام داده است تا با دردانه خلقت و مادر آیینهها؛ حضرت زهرا(س) بیشتر آشنا شویم.
كدام یك از وجوه شخصیتی حضرت زهرا (س) در جامعه امروز ما كاربردیتر و قابل الگوبرداری است؟
به نظر حقیر مهمترین وجه شخصیتی حضرت صدیقه طاهره سلاما... علیها و روحی فداها كه قابل الگوبرداری است، وجهه زندگی معنوی فاطمی است. وقتی پیامبر فردای ازدواج حضرت مولا و حضرت زهرا سلاما...علیهما و روحی فداهما، حضرت امیرالمومنین را میبیند و میپرسد كیف وجدت اهلك، جواب میشنود نعم العون علی (فی) طاعها... . همسرت را چگونه یافتی، عرض میكند بهترین كمك برای اطاعت خدا. همین وجهه معنوی زندگی فاطمی، باعث میشود حتی با كنیز خود یعنی فضه، همكاری كند و میفرماید یك روز من و یك روز فضه كارهای خانه را انجام میدهیم. نمیگوید من دختر پیغمبرم و سیده النساءالعالمین هستم، بلكه میآید و تقسیم كار میكند. در جامعه امروز ما نگاه اول زندگی باید معنویات باشد، اما متاسفانه نگاه اول در زندگیها مادیات است. مثلا همین كه كسی به خواستگاری میرود، میپرسند پولت چقدر است؟ شغلت چیست؟ خانهات كجاست؟ اما آنچه خدا از ما میخواهد و خدا به آن راضی است، معنویت در زندگی است. اگر معنویت در زندگی باشد، تمام كسریهای مادی جبران میشود و جای گلایه ندارد.
اگر معنویت زندگی ما به قدر سوزن، شبیه معنویت زندگی حضرت فاطمه سلاما... علیها باشد، دیگر اصلا معضلات پیش نمیآید، چون كار برای خداست و تمام مشكلات اخلاقی كه الان بین خانوادهها وجود دارد، حل میشود. تمام گیر و گرفتاری ما این است كه معنویت، كامل از زندگی ما رخت بربسته و رفته است. در سایه همین معنویت زندگی حضرت زهرا (س) است كه میخواهد دعا هم كند، میگوید الجار ثم الدار. این معنویت طوری آدم را اهل ایثار تربیت میكند كه اول بقیه و بعد من، اول همسایه و بعد من.
و این تنها منحصر به دعا نیست، در عمل هم عینیت و مصداقهای فراوان دارد.
بله، همینطور است. وقتی این دكترین و تز الجار ثم الدار فاطمی در زندگی افراد تبیین شود، میشود مصداق همان فرموده پیغمبر كه: «به من ایمان نیاورده است آن كه شب را با شكم سیر بخوابد و همسایهاش گرسنه باشد.» اگر این تز و دكترین معنویت در زندگی حاكم شود، به جایی میرسد كه خدا مفاخره میكند.
خدا مفاخره میكند، یعنی چه؟
یعنی اینكه وَیطْعِمُونَ الطَّعَامَ عَلَى حُبِّهِ. این آیه زمانی نازل شد كه حضرت علی (ع) نذر میكند در صورت شفای كودكان بیمارش امام حسن و امام حسین (ع)، سه روز روزه بگیرند، اما هر بار موقع افطار، غذایشان را به فقیر، یتیم و اسیری دادند و با آب افطار كردند. شاید خیلیها از لحاظ گرسنگی كشیدن از حضرت زهرا و امیرالمومنین، بیشتر گرسنگی كشیدند. شاید طرف پنج شش روز هیچ غذایی برای خوردن نداشته باشد، اما خدا به این وَیطْعِمُونَ الطَّعَامَ عَلَى حُبِّهِ افتخار میكند.
ممكن است یكی در این شرایط بگوید دست بردارید و ما خودمان گرسنهایم و نان و نمك میخوریم و فردا هم میخواهیم روزه بگیریم، امروز هم روزه بودیم، باید افطار كنیم. حالا فقیر آمد كه بیاید، یتیم آمد كه بیاید، اسیر آمد كه بیاید، اما وقتی معنویت در زندگی حكم كند، همه زندگی میشود خدا و وقتی همه زندگی بشود خدا، مشتركات یكی میشود.
یعنی مثلا دیگر من دنبال پول نیستم، فلانی دیگر دنبال ماشین نیست و كلا همه به یك نقطه واحد میرسیم. البته این تقریبا نشدنی و خیلی سخت است كه آن حال معنوی زندگی حضرت فاطمه سلاما... علیها منتشر و در زندگیهای امروزی رعایت شود.
مادران چگونه میتوانند سبك زندگی فاطمی را در روزگار ما در زندگی خود پیاده كنند؟
یك وقتی حضرت مولا، حضرت زهرا و بچههایش را در وضع بسیار اسفناك گرسنگی دید، به حضرت فاطمه گفت: چرا از وضع خود و درد گرسنگی بچههایم مرا آگاه نكردی؟ فاطمه در جواب فرمودند: یا ابالحسن! انی لاستحیی من الهی ان اكلفك ما لاتقدر علیه. یا اباالحسن من از خدا شرم و حیا میكنم تو را به كاری بخواهم كه قدرت تهیه آن را نداری. البته مقصود از این قدرت، قدرت ظاهری است وگرنه قدرت همه عوالم دست اهل بیت علیهمالسلام است. اگر این قصه جا بیفتد، خیلی از فازهای انتظارات پایین میآید و زندگیها خوب میشود. باور كنیم طرف كارگر است و این كارگر نمیتواند ماشینی غیر از پراید تهیه كند. هرچند الان همین پرایدش را هم دیگر نمیتوان تهیه كرد. بنابراین همسر نباید بیش از این از همسرش بخواهد و توقع داشته باشد، مخصوصا اینكه این مورد در حضور بچهها اتفاق بیفتد.
متاسفانه خیلی از پدرها و مادرها در حضور بچهها درباره مسائل مادی دعوا میكنند. در همین روایت مورد اشاره، حضرت زهرا (س) با كنیه امیرالمومنین را صدا میزند و میگوید یا اباالحسن، درحالی كه دارد با همسرش حرف میزند. اگر پدرها و مادرها در حضور فرزندان، همدیگر را اكرام كنند، هم لسانی و هم عملی یكدیگر را بهخوبی خطاب كنند و به زیبایی با هم حرف بزنند؛ فرزندان هم یاد میگیرند و این جریان در زندگی ساری و جاری میشود.