خانواده نهادی اجتماعی با ابعاد گوناگون زیستی؛ اقتصادی؛ حقوقی؛ روانی و جامعه شناختی است و یکی از اصلی ترین نهادها در جامعه که وظیفه انتقال ارزش ها وهنجارها به نسل جدید را به عهده دارند همین نهاد می باشد.
خانواده واحدی از اجتماع است؛ زیرا همانند آیینه ای عناصر اصلی جامعه در خود دارد و انعکاسی از سامان یا نابسامانی های اجتماعی است و علاوه بر واقعیت های فوق خانواده از مهمترین عوامل موثر برجامعه است وهیچ جامعه ای نمی تواند به سلامت دست یابد، مگر آنکه خانواده های سالمی داشته باشد.
خانواده اولین مکتبی است که فرزند درآن به تدریج هویتی کسب کرده و وارد زندگی اجتماعی می شود و این فرآیند درسپهرفرهنگ؛ ارزش ها و هنجارهای خانواده ساری می شود، درجوامع قدیم به علت آنکه تغییرات وتحولات اجتماعی سرعت وشتاب چشمگیری نداشت؛ محیط خانوادگی از لحاظ کسب فنون و اطلاعات برای فرزندان تقریبا محیطی ایستا و بسته بود.
خانواده گسترده بود و به همین جهت ارزش ها وهنجارهای والدین که اکثریت آنها مورد تایید فرهنگ جامعه نیز بود به راحتی وبدون هیچ مانع ومشگلی به فرزندان منتقل می شد، والدین تقریبا الگوهای تفکر وعمل را تداوم می بخشیدند واین رویه قرن ها به همین رویه ادامه یافت اما با پیدایش عصر رنسانس و زایش های فکری و فرهنگی ناشی از این تحولات نوین درنهاد خانواده تحولات بنیادی و اساسی رخ داد خانواده از لحاظ کمی از خانواده گسترده به خانواده هسته ای تبدیل شد و از نظر کارکردی نیز دچار تحولاتی شد، بخشی مهمی ازکارکردهای آن مانند آموزش هنجارپذیری وتربیت کودکان به عهده نهادهایی خارج از خانواده قرار گرفت.
از طرف دیگر، با توجه به تحولات سریع اطلاعات وتکنولوژی که تغییر وتحولات سریع فرهنگی را نیز همراه داشت؛ مسئله ارزش ها، هنجارها والگوهای تفکر و عمل هم از حیث منشا ومبنا هم از حیث انتقال وتداوم دچارتحولاتی شد و در حوزه تعارض ارزش ها بین والدین وفرزندان قابل بحث وبررسی می باشد.
ازسوی دیگر بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران هیچ نهاد وسامانه ای مورد هجوم جنگ نرم قرار نگرفت دشمنان فرهنگ ستیز به خوبی درک بودند که برای مقابله قدرتمند و ویرانگر با انقلاب نهاد خانواده باید بیشتر و مستمرتر از هر هدف دیگر باید مورد حمله قرار گیرد، ایجاد تردید در نوجوانان وجوانان نسبت به ارزش های عقیدتی با عرضه عرفان های کاذب مثل کابالا و عرفان حلقه به آنها توسعه روابط لجام گسیخته جنسی در قالب اردوهای تحقیقی ومطالعاتی و... همه درمسیر تخریب نظام فرهنگی و عقیدتی استوار واصیل مذهبی، تهیه تولید وعرضه بازی های خشن و فیلم های محرک در قالب سرگرمی نیز از ابزار توسعه ارزش ستیزی درجامعه می باشد.
الگوپروری در چارچوب سلیبریتی ها از نظر آرایش، پیرایش، مد، لباس ومصرف زدگی در نوجوانان وجوانان نیز در این عرضه از نظر مهاجمان دور نماند متاسفانه هنوز نهادهای متولی در تربیت نتوانسته اند کاستی های برخی از خانواده ها را پرکنند به جای آنها شبکه های موجود در فضای مجازی جایگزین شد.
مشکلات مالی واقتصادی بسیاری از والدین را از نظارت لازم غافل نموده و درشرایط حاضر که به علت گسترش پاندمی کرونا مدارس به حالت تعطیل در آمده اند بلاتکلیفی قسمت قابل توجهی از فرزندان ما را فراگرفته است، برنامه ریزی های تکمیلی وجایگزین برای پرکردن خلا تربیتی هم چنین بیان جایگاه والای خانواده در رسانه ها برای تحقق آموزش و پرورش خانواده محور اولین قدم در بازیابی جایگاه خانواده در نظام آموزشی است.
قرار دادن یک روز به نام مقدس خانواده باید بهانه ای برای بهره گیری و تجمیع نظریه ها و پیشنهادات صاحب نظران گشته و تداوم این گونه تلاش ها در طول سال برای بازیابی جایگاه خانواده و بیان ارزش های این نهاد محترم و مقدس قرارگیرد.
اصحاب هنر باید باتولیدات خانواده محترم در قالب فیلم وسریال به بیان ارزش والا خانواده بپردازند، نخبگان اجتماعی و دانشگاهی با گنجاندن اهمیت خانواده و لزوم تحکیم ان در کتب درسی اجازه ندهند مفاهیم دور از ارزش های دینی و فرهنگی در اینگونه اقلام منعکس شود.
با بهره گیری از کارشناسان امور تربیتی با احیای سامانه های خانه ومدرسه این دو نهاد موثر در آینده سازی جامعه مورد توجه و پیروی قرار گیرند با این معیارها و گام ها شاید بتوانیم ارزش والای خانواده وجایگاه واقعی آن را احیا وتقویت نماییم.
