به گزارش خبرنگار شهر، در ابتدای این مراسم که عصر چهارشنبه یکم آبانماه برگزار شد، امیر عبدالحسینی مدیر امور موزههای سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران درباره نمایشگاه «نقشواره غدیر» گفت: این نمایشگاه با حمایت و همکاری بنیاد بینالمللی غدیر و موزه هنرهای دینی امام علی(ع) برگزار شده و آثار بهنمایش گذاشتهشده شامل برخی آثار موجود در گنجینه موزه و همچنین آثاری است که از هنرمندان مختلف سراسر کشور برای نمایش در موزه، گردآوری شده است.
نام علی(ع) انسانها را به خود جذب میکند
ظریفیمنش مدیرعامل بنیاد بینالمللی غدیر نیز با تاکید بر اهمیت مضامینی چون «غدیر» در آثار هنرمندان، اظهار داشت: نام حضرت امیرالمومنین(ع)، شجاعت، عدالت، مردمداری و دیگر ابعاد وجود مقدس ایشان، انسانها را به سوی خود جذب میکند. هنگامی که هنرمند به بیان تجربهاش از برخورد با این وجود میپردازد، علاوه بر انتقال این مفاهیم، در جهت ترویج جوهره زندگی، امامت و تلاشها و مجاهدتهای حضرت علی(ع) نیز تلاش کرده است.
وی ادامه داد: ویژگیهای شخصیتی امام علی(ع) زمینهای برای جذب هنرمندان بهمنظور ستایش مولا و بیان فضایل آن بزرگوار و همچنین بررسی چگونه زندگی کردن و به تعالی رسیدن همه کسانی است که تا امروز فضایل حضرت امیر(ع) را موضوع کارهای هنری خود قرار دادهاند.
مدیرعامل بنیاد بینالمللی غدیر فزود: هنر در ذات خود، تعالی و والایی انسان را دنبال و با بیان زیباییها، لطافتها و ظرافتها، انسان را در مسیر خدایی شدن هدایت میکند و همه آن معانی، مضامین و مفاهیم والایی را که بشریت در طول حیاتش بهدنبال آنها بوده است، به ظریفترین وجه به دیگران منتقل میکند.
موزه امام علی(ع) برای ثبت نقاشی قهوهخانهای تلاش کند
در ادامه این مراسم، عبدالمجید حسینیراد پژوهشگر هنر و عضو هیئتعلمی دانشکده هنرهای زیبا، با اشاره به جایگاه دین در هنر ایرانی، گفت: در دوران ما، هنری که مضمون دین و بهویژه مسائل شیعه را دنبال کند، از یکسو مورد تشویق قرار میگیرد و از سوی دیگر، چندان که باید و شاید از آن قدردانی نمیشود و در راس قرار نمیگیرد.
وی ادامه داد: امروزه هنر به شکلهای مختلفی در کشور ما مطرح میشود و شاهد صورتهای متنوعی از هنر در ایران هستیم که البته مایه افتخار است، ولی نباید فراموش کنیم هنری که در این سرزمین ریشه دارد و قرنهاست رابطه خود را با جامعه ایرانی حفظ کرده، هنر دینی است؛ هنری که میراث گرانبهایی را از گذشته برای ما به یادگار گذاشته است.
حسینیراد با اشاره به مصادره عناصر فرهنگی ایران توسط برخی کشورهای همسایه، افزود: لازم است مسئولان برای حفظ جایگاه هنر دینی، برنامههایی جدی و هدفمندی داشته باشند و تنها به برگزاری چند نمایشگاه اکتفا نکنند.
این مدرس دانشگاه خاطرنشان کرد: موضوع غدیر و اعتقاد شیعی به آن نیز در هنر ایرانی سابقه طولانی دارد و در طول سالها، آثار برجستهای از هنرمندان بزرگ و گمنام در این زمینه خلق شده است که از میان آنها میتوان به«خاوراننامه»، «آثار الباقیه» ابوریحان بیرونی و «معراجنامه» میرحیدر اشاره کرد.
وی با تاکید بر رابطه مستقیم هنر دینی با زندگی مردم، گفت: هنر دینی بهویژه با زندگی مردم ایران رابطهای مستقیم دارد و شاهد تلاش هنرمندانی هستیم که با در نظر گرفتن این موضوع تلاش کردهاند مضامین دینی را وارد آثار خود کنند.
حسینیراد ادامه داد: یکی از جریانهای مهم هنری که علاوه بر مضامین حماسی و ملی با مضامین دینی نیز درآمیخته است، نقاشی قهوهخانهای یا سبک خیالینگاری است و هنرمندان این جنبش، آثاری را با مفاهیم دینی بهشکل بسیار ساده و با توجه به سنتها و آداب اجتماعی مردم ایران خلق کردهاند.
وی افزود: این جریان باید بهعنوان یکی از مواریث هنر مذهبی و معنوی ما -بیش از گذشته- مورد توجه قرار گیرد. همانطور که میدانید کشور آذربایجان قصد دارد بازی چوگان را که اصالتا یک بازی ایرانی است، به نام خود ثبت کند و ما حال یادمان افتاده که این بازی ایرانی است و باید برای ثبت ملی آن کاری کنیم و نقاشی مذهبی و عامیانه ما نیز در معرض همین خطر است.
این مدرس هنر گفت: نقاشی قهوهخانهای بهعنوان هنری که ریشه در دوران صفویه و قاجار دارد، توانسته با بطن جامعه ایرانی در دوره خود ارتباط برقرار کند و در طول دو قرن، به حیاتش ادامه دهد. این هنر نه بهعنوان یک هنر موزهای، فرمایشی و سفارشی بلکه به خواست مردم ، توانسته جایگاه خود را در جامعه باز کند و موزهی هنرهای دینی امام علی(ع) که داعیهدار هنر دینی است، میتواند در راستای حمایت از آثار هنرمندان این حوزه و ثبت جهانی آن تلاش کند.
وی ادامه داد: متاسفانه نقاشی قهوهخانهای در زادگاه خود غریب است و بیم آن میرود که توسط کشورهای آفریقایی و عربی مانند سودان، مصر، عراق و پاکستان که مشابه این جریان را -البته در سطحی پایینتر- دارند، ثبت شود؛ اتفاقی که پیش از این برای تعزیه نیز افتاده است و اگر امروز از این هنر پرستاری نکنیم، چند صباح دیگر از آن خبری نخواهد بود و جلوههای زیبایش از بین خواهد رفت.
تقدیر از پیشکسوتان هنر دینی
در ادامه این مراسم، استاد علامه و استاد عتیقهچی آثاری از خود را بهمناسبت عید سعید غدیر خم به گنجینه موزه هنرهای دینی امام علی(ع) هدیه کردند و سپس از چهار هنرمند نقاش و خوشنویس فعال در حوزه غدیر، نصرالله افجهای، مرتضی اسدی، کاظم چلیپا و احمد پیلهچی تقدیر شد. همچنین حسین شیخعلیشاهی در عرصه نقاشی، عباس مرادی، مجید جدیدی، محمدمهدی سهرابی، مهدی سجودی و فاطمه مرادی در عرصه خوشنویسی و مائده مسعودی در عرصه مشبک، از چهار استان یزد، مرکزی،سمنان و گیلان ، بهعنوان هنرمندان برگزیده از مراکز استانها در این نمایشگاه، تقدیر شدند.
عکس یادگاری هنرمندان و برگزارکنندگان نمایشگاه «نقشواره غدیر» پایانبخش این مراسم بود.
نمایشگاه «نقشواره غدیر» به همت سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران و بنیاد بینالمللی غدیر، با ارائه بیش از 100 اثر خوشنویسی و نقاشی از استادانی چون کاظم چلیپا، مهدی حسینی، مرحوم جواد حمیدی، حبیبالله صادقی و آیدین آغداشلو در حوزه نقاشی و غلامحسین امیرخانی، نصرالله افجهای، مهدی فلاح، امیراحمد فلسفی و علی شیرازی در حوزه خوشنویسی در دهه امامت در موزه هنرهای دینی امام علی (ع) برپا شده بود.