به گزارش رسانه خبری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران؛ نشست خبری دومین سوگواره هنرهای نمایشی و آیین‌های مذهبی خمسه پیش از ظهر دوشنبه دوم آذر ماه با حضور علی‌اصغر خسروی دبیر و امیرحسین شفیعی دبیر اجرایی سوگواره، مهدی محمدی مدیرکل روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران و خبرنگاران حوزه هنرهای نمایشی برگزار شد.
علی اصغر خسروی در ابتدای این نشست عنوان کرد: نمایش و آیین های نمایشی می تواند نقش به سزایی در فرهنگ سازی داشته باشد، چراکه از دیرباز پرده‌خوانی، تعزیه و دیگر نمایش‌ها در حفظ و انتقال فرهنگ نقش بسزایی داشته اند. سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران بر اساس رسالتی که بر عهده دارد و تاکید ویژه رئیس سازمان بر فرهنگسازی در حوزه تئاتر، دو جشنواره مهم نمایشی را برگزار می‌کند؛ جشنواره تئاتر شهر که با رویکر فرهنگ شهروندی و سبک زندگی است و سوگواره نمایشی خمسه که با توجه به اهمیت موضوعات دینی، قرآنی و مذهبی امسال دومین دوره برگزاری خود را پشت سر می‌گذارد.
وی افزود: سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران با برگزاری این دو جشنواره نشان داده است که تا چه حد بر حمایت از گروه‌های جوان و احترام ویژه به پیشکسوتان اهتمام می‌ورزد. سوگواره خمسه نیز همین هدف را پی گرفته و در کنار حمایت از اجرای گروه‌های جوان، بخش ویژه‌ای برای حضور پیشکسوتان در نظر گرفته است.
خسروی در ادامه گفت: ما منبع عظیمی به نام قرآن را در اختیار داریم که با خلاقیت می‌توانیم مفاهیم آن را به روز درآورده و از آن در جامعه استفاده کنیم. شورای سیاست‌گذاری دومین سوگواره دکتر محمود عزیزی، اصغر همت و حسین مسافر آستانه بودند که کمک شایانی در برنامه‌ریزی بهتر سوگواره انجام دادند. به جرات می‌توانم ادعا کنم سوگواره خمسه تنها سوگواره آیینی مذهبی است که با کیفیت بالا در این مسیر ادامه می‌دهد و از این پس تخصصی‌تر نیز خواهد شد.
دبیر دومین سوگواره خمسه افزود: جشنواره تئاتر شهر در چهار دوره گذشته بخشی به نام «باران» داشت که نمایش‌هایی با رویکرد مذهبی در این بخش روی صحنه می‌رفتند؛ از امسال با توجه به تغییرات عمده‌ای که سوگواره خمسه داشت که مهم‌ترین آن تبدیل شدن این سوگواره از یک اتفاق منطقه‌ای به یک آیین فرامنطقه‌ای بود و با توجه به اهمیت اجرای نمایش‌های مذهبی؛ بخش باران از جشنواره تئاتر شهر به سوگواره خمسه منتقل شد.
افتتاح دبیرخانه دائمی رویدادهای هنری در سازمان فرهنگی هنری
خسروی از تاسیس دبیرخانه دائمی رویدادهای هنری در سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران خبر داد و گفت: دبیرخانه ثابت و مشترکی برای فعالیت‌های هنری در سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران تاسیس خواهد شد که این اتفاق به سوگواره هنری خمسه کمک قابل توجهی می‌کند. با تاسیس این دبیرخانه فعالیت سوگواره خمسه از دو ماه محرم و صفر فراتر می‌رود و علاقه‌مندان به هنرهای آیینی می‌توانند در تمامی روزها، به تماشای آثار نمایشی با محتوای دینی، مذهبی و انقلابی بنشینند.
وی افزود: یکی دیگر از کمک‌هایی که برگزاری این دبیرخانه به ما خواهد کرد جلوگیری از سفارشی بودن نمایش‌هایی است که در این جشنواره شرکت خواهند کرد؛ چون سفارشی سازی یکی از اصلیترین آفت‌های نمایش‌های مذهبی است. نباید چارچوب خاصی را برای تئاتر دینی در نظر گرفت. نگاه کلیشه‌ای و سفارشی در زمینه نمایش‌های مذهبی باعث شده تا این هنر در میان مخاطبان مغفول بماند.
افتتاحیه جشنواره به یاد دو شهید مدافع حرم
خسروی درباره افتتاحیه این سوگواره گفت: سال گذشته این سوگواره با عیادت از استاد محمدعلی کشاورز افتتاح شد. امسال باتوجه به اینکه تهران به عطر شهدای مدافع حرم آکنده است، دومین دوره با دیدار از دو خانواده شهید مدافع حرم افتتاح خواهد شد. پنجشنبه پنجم آذر با دیدار از خانواده شهید عبدالله باقری و امیر کرمی سوگواره خمسه به طور رسمی آغاز به کار می‌کند.
خسروی در ادامه از برگزاری بخش مدافعین حرم به عنوان یکی از ابتکارات دوره دوم خبر داد و گفت: این موضوع که تاکنون بکر مانده، از این نظر برای ما اهمیت دارد که برخی معتقدند متولدین دهه هفتاد احساس انقلابی ندارند اما این روزها جوانان دهه هفتاد و شصت برای دفاع از شهیدان با نمایش‌های «گذر گداز» به نویسندگی و کارگردانی ابوالفضل حاج علی خانی، نمایش «سبز، سپید، سرخ» به نویسندگی و کارگردانی سیدعلی موسویان، نمایش «به سوی دمشق» به نویسندگی و کارگردانی علی محمد رادمنش، نمایش محیطی مجلس نامه «مدافعان حرم» کاری از مهدی دریایی آیینی در این بخش از سوگواره شرکت می‌کنند.
وی در خصوص پوستر سوگواره گفت: به دلیل نوپا بودن سوگواره همان پوستر دوره قبل به عنوان نشان سوگواره معرفی می‌شود، تا بتوانیم به عنوان شناسنامه اثر به آن نگاه کنیم.
اجرای ۱۴ نمایش صحنه‌ای در ۱۴ سالن
دبیر دومین سوگواره خمسه درباره آثار راه پیدا کرده به بخش مسابقه گفت: در بخش صحنه‌ای ۷۰ اثر شرکت کردند، پس از بازبینی ۳۲ اثر پذیرفته شدند و در نهایت ۸ نمایش به بخش مسابقه راه پیدا کردند. ۶ نمایش در بخش ویژه سوگواره روی صحنه خواهند رفت، این بخش شامل آثار پیکسوتان عرصه تئاتر است و در برگیرنده آثار تولید سوگواره است. نمایش «برگزین» نوشته حمید آذرنگ و کارگردانی رحمت امینی که از تولیدات سوگواره خمسه است، «حلقه» کاری از حمید ابراهیمی، «پله آخر» کاری از «ابراهیم آبادی»، «گوهر نیل» کاری از مجید امرایی که به صورت عروسکی بر اساس قصص قرآنی ساخته شده است، «اروند خون» به تهیه کنندگی حمید نیلی، نوشته ایوب آقاخانی و کاری از کوروش زارعی که این اثر هم با حمایت سازمان فرهنگی هنری و سوگواره خمسه تولید شده است و «طوفان» نوشته حسین فدایی کاری از توحید معصومی که این اثر هم از تولیدات سوگواره است در این بخش حضور دارند.
خسروی اضافه کرد: این نمایش‌ها در ۱۴ سالن روی صحنه خواهند رفت. قصد ما این بود که این آثار در فرهنگسرا‌ها روی صحنه بروند اما به این دلیل که برخی از سالن‌های فرهنگسرا‌ها استانداردهای لازم را برای برگزاری نمایش‌ها ندارد، این آثار به جز مراکز فرهنگی هنری در چند سالن دیگر هم اجرا خواهند شد. فرهنگسراهای ابن‌سینا، ارسباران، اندیشه، شفق، خاوران و بهمن؛ تماشاخانه مهر و ماه حوزه هنری، تماشاخانه سرو بنیاد فرهنگی روایت، سالن ناصرخسرو جهاد دانشگاهی، خانه نمایش و تماشاخانه باران نمایش‌های بخش صحنه‌ای سوگواره خمسه را روی صحنه می‌برند.
وی درباره اجرای نمایش در تماشاخانه باران گفت: حمایت از بخش خصوصی یکی از اهداف اصلی ما در دومین دوره سوگواره خمسه بود. اجرای آثار در این تماشاخانه از این نظر برای ما اهمیت داشت که تابوی اینکه نمایش‌های دینی در تماشاخانه‌های خصوصی روی صحنه نمی‌رود چون بازدید کننده ندارد را بشکنیم.
خسروی درباره اجرای نمایش‌های بخش تئاتر آیینی، نقالی و پرده‌خوانی گفت: این بخش با حضور هنرمندان پیشکسوت و جوان شهر دیلم، گیلان، تفرش، تهران و ری در میدان امام حسین (ع) روی صحنه می‌روند. این میدان به عنوان مرکز فعالیت‌های هنری و دینی از ابتدای محرم برای علاقه‌مندان برنامه‌های متنوعی اجرا کرد و ۱۵ شب پایانی منتهی به آخرین روزهای ماه صفر، میدان امام حسین میزبان بخش خیابانی و آیینی سوگواره خمسه است. ۷ نمایش خیابانی نیز در بخش غیر رقابتی در میدان امام حسین (ع) برای عموم اجرا می‌شوند.
هزینه سوگواره خمسه ۳۰۰ میلیون تومان برآورد شده است
دبیر دومین سوگواره خمسه درباره برآورد هزینه برگزاری این سوگواره گفت: ما تمام تلاش خود را به خرج دادیم تا سوگواره را با هزینه خوب و مناسب برگزار کنیم. کم هزینه کردن در حوزه فرهنگ اشتباه است. ۳۰۰ میلیون تومان عدد تقریبی ما برای برگزاری این سوگواره است که ۸۰ درصد از این بودجه به دلیل تاکید رئیس سازمان فرهنگی هنری مبنی بر حفظ شان هنرمندان و حمایت از گروه‌های هنری به حمایت از آن‌ها و جوایز برگزیدگان اختصاص یافت.
وی تاکید کرد: البته این رقم بدون در نظر گرفتن فراهم آوردن امکانات مورد نیاز برای اجرای کار‌ها، ایجاد شرایط لازم برای اجرا در میدان امام حسین (ع) و روابط عمومی و اطلاع رسانی این سوگواره است.
امیرحسین شفیعی مدیر اجرایی هم در این نشست خبری گفت: فراخوان سومین دوره برگزاری سوگواره در روز اختتامیه اعلام خواهد شد تا در طول سال هنرمندان متعهد و دغدغه‌مند برای حضور در این سوگواره زمان داشته باشند. اجرای تئاتر دینی نباید به همین دو ماه محرم و صفر محدود شود. بر اساس برنامه ریزی‌های انجام شده ما در نظر داریم که در هر فصل ۵ اثر نمایشی دینی را برای اجرای عمومی آماده کنیم. قرار است که سوگواره فعالیت یک ساله داشته باشد؛ البته بخش اصلی برنامه بنا به خاصیتی که این دو دهه دارند، در ماه‌های محرم و صفر برگزار خواهد شد.
سوگواره خمسه در تعزیه به دنبال الگوسازی است
شفیعی در پاسخ به این پرسش که چرا آثاری از دیگر شهر‌ها در برنامه‌ای که شهرداری تهران برگزار می‌کند حضور دارند، گفت: در بخش تخصصی سوگواره خمسه در تعزیه به دنبال الگوسازی است درنتیجه از شهرهای دیگر درخواست می‌کنیم که آثارشان را به سوگواره بیاورند تا الگوی مناسبی برای ما باشد.
خسروی نیز در ادامه افزود: در سیاست‌های ذاتی سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، حفظ هویت دینی تعریف شده است. در تهران نیز بسیاری از اقوام سال‌هاست که حضور دارند و به شیوه خودشان عزاداری می‌کنند. حفظ این هویت یکی از اصلیترین دلایل ما برای دعوت از قومیت‌های مختلف به سوگواره بود.
وی درباره حضور تماشاچی و استقبال مخاطبان از سوگواره خمسه گفت: یکی از مشکلاتی که در دوره پیشین احساس شد. امسال از ۵ آذر با توزیع بلیت نمایش‌ها در دبیرخانه جشنواره واقع در میدان امام حسین(ع)، روابط عمومی‌های مراکز سازمان فرهنگی هنری در مناطق ۲۲گانه تهران، مدارس و مساجد امیدواریم که با مشکل کمبود مخاطب مواجه نشویم.
خسروی در پایان درباره تبلیغات شهری این سوگواره گفت: تمام ظرفیت‌های تبلیغی سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران با همکاری مهدی محمدی مدیرکل روابط عمومی و امور بین‌الملل به این سوگواره اختصاص خواهد یافت و این اتفاق کمک به سزایی در دیده شدن این جشنواره می‌کند.
دومین دوره سوگواره هنرهای نمایشی و آیین‌های مذهبی خمسه به دبیری علی اصغر خسروی پنجم تا چهاردهم آذر در مراکز فرهنگی هنری پایتخت برگزار خواهد شد.
