یکی از ضرورتهایی که در شهر تهران به چشم میخورد، با توجه به افزایش زندگی عمودی شهر تهران و کاهش زندگی افقی و ایجاد ارتباطات تراکمی، وجود روابط زودگذر زندگی شهری، کاهش عمق ارتباطات و افزایش استرس زندگی شهری باید زمینههای استفاده عادلانه از فرصتهای فرهنگی هنری را بیشتر برای شهر تهران فراهم کرد.
علاوه بر اینکه پرورش عقلانیت در زندگی شهری یا پرورش مهارتهای تفکر را باید بهعنوان یک ضرورت و نیاز اساسی در بهرهبرداری از نعمتهای الهی، فرصتهای فرهنگی، فرصتهای هنری و فرصتهای شهروندی در محیط شهر تهران فراهم کرد، لازم است با آموزش سبک زندگی سالم، سبک زندگی کامل، سبک زندگی اثربخش، سبک زندگی دینی به شهروندان کمک کنیم که چگونه در کنار هم شادابتر، منصفتر، صبورتر، و در پیجویی رزق حلال و یک زندگی سالم حرکتی مبتنی بر حفظ حقوق دیگران رعایت حقوق شهروندان، کمک به همسایگان و همشهریان و بهنوعی تلاش در جهت بهدست آوردن یک جامعه پسندیده، یک شهروند مطلوب، اسوه و حسنه را داشته باشند.
در کتاب تأملاتی در نسخه ایرانی توسعه پایدار شهری (مبانی، زمینهها، مصادیق) که نگارش آن را دکتر محمد نقی زاده به عهده داشته از انتشارات و محصولات مرکز مطالعات سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران به روشنی بیان میکند که تفکر دینی تعریف کنندهی جهان بینی و فضای تفکر است که به دنبال آن فرهنگ شهروندی شکل میگیرد که فضای عمل است و توسعه نیز یکی از اعمال و رفتارهای انسانی است که منجر به ظهور تمدن و جلوههای کاربردی فرهنگ میگردد ولی به صورت کامل نمیتوان با گفته این اندیشمند موافق بود و آن را پذیرفت، که صد در صد تفکر دینی این جهان بینی برای انسان شود چون در پارهای از مواقع جهان بینی منصفانه یک انسان، جهان بینی صبورانه یک انسان، جهان بینی انسانی که به او امر کند در جهت رزق حلال حرکت کن، جهان بینی انسانی که به او میگوید سلامت تو خیلی مهمتر از لذت موقتی است که از سیگار میبری، سلامتی تو خیلی مهمتر از سرعت موقتی که در رانندگی داری، سلامت تو خیلی مهمتر از لذتهای زودگذری که در رفتارهای پر خطر به آنها توجه میکند دیده میشود. خود جهان بینی است که تفکر دینی را برای انسان ایجاد میکند و همان جهان بینی کمکم رفتارهای اجتماعی انسان را تحت تأثیر و تغییر میدهد.
از موضوع تئوری که بگذریم به صورت عملی اگر بخواهیم موضوع صبر در شهر تهران ترویج پیدا کند بایستی مردم را به این موضوع برسانیم که حرکت آرام، باعث لذت بیشتری از زندگی میشود توجه به اینکه اگر در مشکلات هستم، خودمان قسمتی از مشکلات نباشیم و مشکل دار به آن مشکل نگاه نکنیم باعث میشود امکان حل مسئله را افزایش دهیم یا اگر بخواهیم به انصاف توجه کنیم گاهی اوقات باید دانست چقدر نادرست است حرفهایی که پشت سر دیگران در ادارات، سازمانها درست میشود و بعضیها هم به ظاهر یک پوشش دینی غلطی به آن می زند که ممکن است آن پوشش دینی باعث حفظ حرمتها، ارزشها و مراقبت از سلامت سازمان باشد ولی همین امر چقدر باعث از دست رفتن حرمت، ارزش، واقعیت، زیبایی، ظرافت، اعتماد و خیلی از داراییهای اجتماعی مردم شده که دیگر به هم اعتماد نکنند و همیشه این احساس را که یک خطر سختی آنها و زندگیشان را تهدید میکند. پس بهصورت کلی اگر ما بخواهیم روی فرهنگ شهروندی و سبک زندگی شهروندی تأثیر بگذاریم که ارتباط شهروندان با محل سکونتشان، با داراییهایشان، با اموال عمومی که در شهر وجود دارد مناسب باشد باید گسترش حس اخلاقی کمک به دیگران، گسترش حس اخلاقی توجه به دیگران را در آنها بیشتر کنیم.
با استفاده از سه بخش نخبگان، مردم خواص که درجه دوم نخبگان قرار دارند و مردم عادی باید با نخبگان با زبان نخبگان سخن گفت، با خواص با زبان خاص صحبت کنیم و با مردم عادی با زبان عمومی ساده سخن گویم، گاهی اوقات در تعاملات ما زبان نخبگان را برای خواص استفاده میکنیم و خواص متوجه آن زبان نمیشوند و یا زبان خواص را برای مردم عادی استفاده میکنیم و مردم آن را متوجه نمیشوند پس باید در ارتباطات خود و برای اینکه آموزش عمومی را در مسیر خودش قرار دهیم، با توجه به تنوع قومی، فرهنگی و اقلیمی که در شهر تهران وجود دارد مثلاً در منطقه ۲۲ شهر تهران شاهد بیشترین سرانه فضای سبز هستیم، در منطقه ۲۰ شاهد بیشترین فرصتهای مذهبی، در منطقه ۱۲ شاهد بیشترین مکانهای مذهبی و به نوعی دینی تربیتی، در منطقه ۴ شاهد بیشترین فرصتهای منابع طبیعی و استفاده از کوهستانها، در منطقه ۱۰ و ۱۱ شاهد بیشترین تنوع قومی هستیم که باید به تناسب این فرصتها در مناطق مختلف شهر تهران بتوانیم از آنها استفاده کرد و چهار رکن توسعه فرهنگ صبر، توسعه فرهنگ رزق حلال، توسعه فرهنگ سلامت، توسعه فرهنگ منصف بودن را مورد توجه قرار دهیم.
وظیفه مرکز آموزش سازمان فرهنگی هنری شهر تهران تسهیل گری در جهت ورود کانونها، سازمانهای مردم نهاد و مشارکت دستگاههایی است که بتوانند در موضوع آموزش عمومی تأثیر داشته باشد به طوری که میتوان گفت؛ ناوگان اتوبوس رانی شهر تهران گستردهترین ناوگانی است که مردم هر روز از آن استفاده میکنند و ما میتوانیم از هر اتوبوسی به عنوان یک مدرسه استفاده کنیم، ناوگان تاکسیرانی شهر تهران گستردهترین فرصتی است که ما میتوانیم از هر تاکسی به عنوان پایگاه آموزشی استفاده کنیم و بیشتر از همه، ناوگان حمل و نقل ریلی شهر تهران است که میتوان از آن استفاده کرد.
من اعتقاد دارم سازمان زیباسازی شهر تهران با توجه به حرکتهای زیبایی که در اطلاع رسانی فرهنگی اخیراً انجام میدهد جای تقدیر و ستایش و تشکر دارد باید در این مسیر قویتر عمل شود و بتواند به ما کمک کند، سازمان پارکها و فضای سبز باید هر پارک را به عنوان یک آموزشگاه و مرکز فرهنگی، هنری و آموزشی قرار بدهند ما نیز با حفظ حریم سازمانی همه این سروران به عنوان بخشی از شهرداری تهران اعتقاد داریم دست در دست هم دهیم میهن خویش را کنیم آباد، شهر تهران اگر قرار است به توسعه، آبادانی و عمرانی و سلامت برسد به یک حرکت یکپارچه منظم، هدفمند، پاسخگو در جهت تغییر، توسعه و تکامل ارزش، فرهنگ، آداب و رسوم و در حقیقت رفتار شهروندی دارد.
یکی از مواردی که باید خیلی از آن پرهیز کنیم تقلید از بیگانگان است که براساس رهنمودهای مقام معظم رهبری، باید در نگاههای خودمان، خودمان نظریه پردازی کنیم و با این نظریه پردازی بتوانیم پاسخگویی کنیم. از بخشی نگری پرهیز کنیم مثلاً نگویم آن سازمان حمل و نقل است و آن سازمان تاکسیرانی، اون سازمان اتوبوسرانی و ... و من سازمان فرهنگی هنری، همه ما سازمان خدمات رسان به مردم شهر تهران هستیم و باید با پرهیز از بخشی نگری به هم کمک کنیم، از تفاسیر به رأی تعابیر باید پرهیز کنیم، اگر تعبیر میکنیم که مردم باید انصاف را یاد بگیرند، منظور این نیست که مردم ما بی انصاف هستند، منظور این است که مردم ما باید درجه انصافشان افزایش پیدا کند و این تفسیر به رأی در تعابیر کاری اشتباه است.
ما باید از کوتاه مدت نگری دست برداریم، فکر نکنیم کاری که انجام میدهیم برای سه ماه یا ۶ فصل یا حتی یک سال است چرا که ممکنه این کوتاه نگری به ما آسیب بزند بلکه باید با یک نگاه دراز مدت به این موضوع فکر کنیم، بی توجهی به اصالت وظایف را کنار بگذاریم و بدانیم که وظیفهی همهی ما این است که به شهروندان خدمت کنیم یک خدمت کیفی در سطح شهر تهران را در نظر بگیریم و آموزش عمومی را به عنوان یک خدمت ضروری به شهروندان مورد توجه قرار دهیم تا بتوانیم حس شهروندان را نسبت به شهر، نسبت به محیط زندگی، نسبت به داراییها، نسبت به الگوهای رفتاری آنها، نسبت به سبک زندگیشان بهبود بخشند تا بتوانیم شاهد توسعهی فرهنگ و ترویج تفکر دینی باشیم، همین میتواند یک هویت دربرگیرنده اعتماد به نفس به شهروندان بدهد و شرایط فرهنگی را به عنوان منبع الهام رفتار شهروندان، منبع توسعه رفتار شهروندان، منبع گسترش شهروندان در یک رابطه منطقی بین دین، فرهنگ، و توسعه مورد توجه قرار دهد اگر چنین کاری را انجام دادیم ما کمکم شاهد بروز توسعه پایدار فرهنگی، توسعه پایدار شهری و توسعه پایدار انسانی در شهر تهران خواهیم بود که بر مبنای تقویت اصول، ترویج ارزشها، بالندگی نگرشها، تعالی بخشی رفتار و توسعه فرهنگ عمومی به این اهداف دست پیدا کنیم.