به گزارش رسانه خبری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، مدت‌هاست كه در نظام آموزشي ما، معلمان با تكيه بر روش‌هاي سنتي به ويژه سخنرانی یک سویه، شـاگردان خود را به حفظ و تكرار مفاهيم علمي ترغيب مي‌كنند. بحث‌های گروهي جايگاه چنداني در كلاس‌های درسی ما ندارد و اگر سؤالي پرسيده می‌شود نه به منظور وادار كردن دانش آموزان به تفكر پيرامون مطلب درسي، بلكه بيشتر با هدف آماده‌سازی براي امتحان است.
به همین دلیل نیز یکی از بزرگترین چالش‌های نظام آموزشی ما را فراهم نبودن زمينه‌هاي لازم براي رشد شخصيت اجتماعي شاگردان می‌دانند. نکته‌ای که موجب شده امروزه موضـوع روش‌هاي آموزشي فعال، يادگيري فعال و يادگيرنده فعال به مباحث داغ تربيتي-آموزشی تبدیل شوند.
یکی از مهم‌تریم چهره‌هایی که در تدوین نظام آموزشی مشارکتی حضور فعالی داشتند، راجر و دیوید جانسون هستند. دو برادر که هر دو دانش آموخته رشته آموزش‌اند. روش آنها که به جانسون و جانسون معروف شده، در حوزه روانشناسی آموزشی و طرح درس در دانشگاه «مینه سوتا» تدریس می‌شود. این دو برادر جزو بنیانگذاران و مدیران انستیتو «یادگیری مشارکتی» هستند و نظریات آنها در زمینه یادگیری مشارکتی مورد توجه کارشناسان آموزش است.
جانسون و جانسون اولین بار در سال ۱۹۹۹ این روش را ارائه دادند. تفاوت اساسی که روش این دو برادر با دیگر آموزش‌های مشارکتی داشت این بود که در این روش، کل گروه‌های کلاس تشویق می‌شوند که علاوه بر اعضای خود، به سایر گروه‌ها نیز فعالانه کمک کند. هر گروهی که با اشتیاق بیشتری به سایر گروه‌ها کمک کند اطلاعات و کمک بیشتری دریافت می‌کند؛ چه از طرف سایر گروه‌ها و چه از طرف معلم.
تدریس مستقیم مهارتهای اجتماعی از قبیل اعتمادسازی، حل و فصل مسالمت آمیز منازعات و کمک کردن به یکدیگر از اصول اساسی این روش تدریس است. در این روش مراحل خاصی در پروسه تدریس توصیه نمی‌شود و از معلمان انتظار می‌رود که با توجه به ضروریات و مقتضیات کلاس‌های خود عمل کنند.
تعامل مثبت، حس مسئولیت فردی و گروهی، تعامل چهره به چهره، مهارتهای گروهی و ارزیابی کردن کار گروهی در پایان هر نشست پنج اصل اساسی روش جانسون و جانسون است.
در این روش معلمان باید هر کاری که لازم است بکنند تا در شاگردان تمایل به تعاون و همکاری بیشتر با اعضای گروه خود و مهم‌تر از آن با سایر گروه‌ها داشته باشند. مدرسان یا تسهیلگران باید ترتیبی دهند تا فراگیران در قبال یادگیری و موفقیت خود و گروهشان مسئولیت پذیر باشند. میز و صندلی کلاس‌ها طوری چیده می‌شود که شاگردان بتوانند به راحتی تعامل چهره به چهره داشته باشند.، معلمان باید به آموزش مهارتهای مورد نیاز برای کار گروهی موفق نیز بپردازند و در انتهای هر جلسه فرصتی به شاگردان دهند تا نقاط ضعف و مثبت کار گروهی خود را بشناسند و سعی کنند تا نقاط ضعف را برطرف کنند.
در کلاس‌هایی که توسط این روش تدریس اداره می‌شوند، غالبا افراد ناهمگون در جنسیت، نژاد، هوش، معدل، سطح درک مطلب و یا دانش‌زبانی در گروه‌های سه تا شش نفره به منظور رسیدن به اهداف آموزشی مشترک با یکدیگر کار می‌کنند.
سیستم ارزیابی کردن این روش تدریس طوری است که فراگیران به خوبی این مسئله را در می‌یابند که موفقیت آنها به موفقیت سایر گروه‌ها در کلاس نیز بستگی دارد. آنها به یکدیگر کمک می‌کنند تا مطمئن شوند که همه موضوعات ارائه شده توسط معلم را فهمیده‌اند. این اتفاق زمانی برای همه شرکت‌کنندگان جدی‌تر می‌شود که تمام اعضای گروه یک نمره خاص می‌گیرندکه بر اساس میزان همکاریشان با یکدیگر و نیز با سایر گروه‌ها ارزیابی می‌شود.
بر اساس همین ساختار و فرآیند طرح بعد از مدرسه از سوی مرکز آموزش سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران در فرهنگسراهای سطح شهر تهران اجرا و به زودی ثبت نام برای این دوره‌ها آغاز می‌شود برای دریافت اطلاعات بیشتر درباره این طرح با شماره تلفن ۱۸۳۷ تماس بگیرید.
برای دریافت اطلاعات بیشتر از برادران جانسون به نشانی اینترنتی www.co-operation.org مراجعه کنید.
گزارش از: محیا ساعدی
