نشست‌های خانوادگی و گفت‌وگوهای روزمره در خانواده جای خود را به حضور در شبکه‌های اجتماعی داده است. در نقد آسیب‌شناسانه حضور فعالانه گروه‌های مختلف جامعه و به ویژه نوجوانان و جوانان در شبکه‌های اجتماعی براساس آمارهای منتشره رسمی میزان حجم گوشی‌های همراه در بازار ایران و البته مصرف آن در مقایسه با بازارهای دیگر کشورها بسیار قابل تامل است.
بنابراین می‌توان گفت که در هر خانواده بیش از یک گوشی تلفن همراه مورد استفاده قرار می‌گیرد. ازطرفی دارندگان گوشی‌های تلفن همراه نیز معمولا برای ورود به شبکه‌های اجتماعی علاقه‌مندی نشان می‌دهند. در این حالت می‌توان خانواده‌ای را با دست‌کم چهار عضو متصور بود که هر یک در هنگام اوقات فراغت «ورود به شبکه‌های اجتماعی» را جایگزین «گفت‌وگو با یکدیگر» می‌کنند. در این حالت، ارتباط ادواری میان اعضای خانواده به حداقل ممکن می‌رسد که اولین آسیب آن بروز پدیده انزوا طلبی و گوشه‌گیری و در صورت بی‌توجهی به آن شکل‌گیری پدیده افسردگی است.
با تاکید بر این نکته که نهاد خانواده به عنوان اولین نهاد اجتماعی هر جامعه نقش بسیار چشمگیری در شکل‌بخشی به هویت فردی و اجتماعی یکایک افراد ایفا می‌کند، متاسفانه ظهور و بروز شبکه‌های اجتماعی در کنار گسترش استفاده از فضای مجازی ضربات جبران ناپذیری را بر این نهاد اثرگذار هر جامعه وارد می‌کند.
کاهش مدت زمان ارتباط چهره‌به چهره، کاهش مدت زمان گفت‌وگو، بی‌توجهی به رفتار و گفتار‌ها در محیط خانواده، پرخاشگری و زودرنجی را از مهمترین آسیب‌های شبکه‌های اجتماعی بر نهاد خانواده است و با اشاره به اذعان تحلیلگران اجتماعی مبنی بر اضمحلال و فروپاشی تدریجی نهاد خانواده در غرب و گسترش پدیده بی‌هویتی در میان جوانان غربی می‌توان گفت محیط خانواده علاوه بر این که محیطی را برای سکون و آرامش افراد خانواده از حرکت‌های هیجانی روزمره فراهم می‌سازد، بهترین مکان برای تبادل اطلاعات، گسترش دامنه آگاهی‌ها و همفکری و همنوایی برای عبور از مشکلات به شمار می‌آید.
بی‌توجهی به چگونگی کارکرد شبکه‌های اجتماعی از یک سو و غفلت از گسترش رویکرد اعضای خانواده به حضور در این شبکه‌ها آسیب جدی را بر پیکره نهاد خانواده وارد می‌سازد که ترمیم آن سال‌ها زمان نیاز دارد.
گلناز خاوری
