به گزارش رسانه خبری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، در ابتدای ویژه برنامه تجلیل و تقدیر از کیخسرو خروش هنرمند پیشکسوت خوشنویس کشور، سجاد نوروزی رئیس فرهنگسرای اندیشه ضمن خوشآمدگویی به حاضران و هنرمندان عرصه خوشنویسی، اظهار کرد: افتخار بزرگی است که توفیق برگزاری این برنامه را داریم. امیدوارم سایه بزرگانی همچون استاد خروش سالیان سال بر سر هنر ایران باشد و هنر آیینی کشورمان به همت این بزرگان پرنور و درخشان باشد.
هنر خوشنویسی ایران منظومهای درخشان است
کاوه تیموری خوشنویس و شاعر کشورمان که اجرای برنامه را نیز بر عهده داشت، در سخنانی با بیان این که هنر خوشنویسی ایران به مثابه منظومهای است، عنوان کرد: از استادان تراز اول تا هنرجویان خوشنویسی و نستعلیق، در قوام و انسجام این منظومه درخشان نقش داشتهاند.
وی ادامه داد: پدید آمدن استادان تراز اول خوشنویسی در کشورمان، مدیون بستر اجتماعی است که پس از پیروزی انقلاب اسلامی فراهم شد.
تیموری درباره تاثیرگذاری استاد خروش در هنر خوشنویسی کشورمان گفت: نقطه عطف کتابهای چاپ شده، دیوان حافظی بود که به خط ایشان نگارش شد و این اثر بر روی کاغذی کم کیفیت و چاپی ضعیف منتشر شد، اما با این حال در همان دوران، پرفروشترین کتاب کشور بود و تاثیرگذاری آن به حدی رسید که تبدیل به کتابی بالینی در عرصه خوشنویسی شد. رازی که در کتابت استاد خروش وجود دارد را میتوان در چیدمان ایشان پیدا کرد.
این خوشنویس کشور بیان کرد: سرمایههای خوشنویسی کشورمان تجدید ناپذیر هستند و هر چند در کشوری هستیم که تلفیقی نویسان جسور، مستقل نویسان پیش رو و هنرمندان با استعدادی در عرصه نستعلیق و خوشنویسی حضور دارند، اما باید توجه داشته باشیم که بزرگان این عرصه، تکرار نشدنی هستند و نباید در دعواهای سطحی به آنها چوب حراج بزنیم.
وی همچنین گفت: استاد خروش دلباخته و شیفته زیبایی هستند. ایشان اوایل انقلاب پرترهایی از حضرت امام خمینی (ره) نقاشی کردند و این اثر را به سفارش دل خود کار کردند. در تاریخ کشور، پرترهایی با این تیراژ چاپ نشده است. این اثر از سال ۶۲ تا به حال در کتابهای درسی منتشر شده است.
سهیل محمودی شاعر کشور نیز با بیان این که استاد خروش یکی از قسمتهای مهم تاثیر ادبیات در روزگار ما بوده است، عنوان کرد: تا به امروز، یکی از بهترین ارتباطاتی که با غزلیات حافظ داشته ام، با کتاب هایی به خط مرحوم گلشن کردستانی و همچنین کیخسرو خروش بوده است و هنوز هم این آثار را نگه داشته ام.
خروش پهلوان خط ایران است
سید علی حسینی پور دیگر استاد خط حاضر در این مراسم با بیان نقل قولی از استاد حسین میرخانی مبنی بر این که «پهلوانی خط، کتابت است»، اظهار کرد: استاد خروش خط را خوب مینویسند و قهرمان هستند. خدا این موهبت را به ایشان داده است و خط بسیار خوبی دارند. اما پهلوانی چیز دیگری است و معتقدم خروش پهلوان خط ایران است.
شخصیت و دید هنری خروش همیشه در آثارش وجود داشته است
علیرضا مددی هنرمند خوشنویس، نیز درباره شیوه نگارش استاد خروش، اظهار کرد: زمانی که در سال ۵۶ خدمت استاد خروش رسیدم، ایشان به شیوه استادان پیشین خود مینوشتند و تابع استاد خود بودند، البته سلیقه خود را هم در نوشتن داشتند. از اوایل سال ۶۰ تغییراتی در کار استاد خروش رخ داد و شیوه خود را کسب کرد و آرام آرام سلیقه خود را در شیوه کارش وارد کرد. کتابهای حافظ، خیام، مثنوی، لیلی و مجنون و ... را در دهه ۶۰ تالیف کرد و این آثار سلیقه خودش بود.
وی ادامه داد: در اواخر دهه ۶۰ استاد تغییر در کار خود صورت داد و به قدما توجه نشان داد. توجیه ایشان این بود که وقتی از کوچهای زیاد عبور میکنی، زیباییهای آن را نمیبینی و در این زمان اگر به کوچه قدیمی وارد شوی، جزئیات بیشتر و زیباییهای بیشتری خواهی دید. در همان دوران و اوایل دهه ۷۰ ایشان تحت تاثیر خط قدما بود و البته باز هم سلیقه شخصی استاد در خط مشخص بود و ایشان خود را در بست در اختیار شیوه قدیم قرار نداد.
مددی تصریح کرد: در دهه ۸۰ نیز، باز هم تغییری در کار استاد پیدا میشود و ایشان به کار قدیم خود بر میگردد. البته ظرافتهای جدیدی در خط ایشان وارد میشود، که این ظرافت ها محصول توجه است که در دوره ای به خط قدما داشته اند.
این استاد خوشنویسی بیان کرد: معتقدم استاد خروش همیشه، چه در دهه ۵۰ و چه بعد از آن، سلیقه و نظر خاص خود را در خوشنویسی داشته اند و هر چند در شیوههای مختلف وارد شدند، اما در نهایت استاد خروش و شخصیت و دید هنری ایشان همیشه در آثارشان وجود داشته است. استاد خروش به خط شخصیت داد و از جایگاهی که بود ارتقاء داد.
ناصرجواهر پور هنرمند پیشکسوت خوشنویسی کشور نیز گفت: در دوره آخر کلاسهای خوشنویسی که در آن شرکت داشتم، با استاد خروش آشنا شدم و از همان زمان دلباخته شخصیت و منش ایشان شدم. وی در ادامه دو بیتی در مدح استاد خروش خواند.
عزت را در عمل و بیان خروش میتوان دید
داوود فرشباف رواسانی عضو موسسه هنرمندان پیشکسوت و از استادان برجسته انجمن خوشنویسان ایران نیز درباره شخصیت کیخسرو خروش، اظهار کرد: با حضورم در کلاسهای استاد خروش، تعلیم ادبی شدم و پس از ورودم به این کلاس ها، فهمیدم که «سلسله موی دوست، حلقه دام بلاست / هر که در این حلقه نیست، فارغ از این ماجرا ست». تمام کسانی که در کلاسهای استاد تلمذ کردند، صرفا به خاطر هنر استاد در کلاس حضور نداشتند، بلکه دل بسته و وابسته عزت ایشان شدند. این عزت را هم در عمل از استاد می دیدیم و هم در بیاناتشان یاد می گرفتیم.
کاتب باید مرکبی از تمام خصوصیات خوب و حسنه باشد
وی درباره کتابت و دشواریهایی که در راه کتابت وجود دارد، عنوان کرد: وقتی میگوییم آتش، از آتش فهمی داریم. اما وقتی چند درصد بسوزیم، به ادراک آتش میرسیم. حال من هم سختی کتابت را کشیدهام و درک میکنم که استاد خروش چه سختی را پشت سر گذاشتهاند و کار بزرگی کردهاند و ایشان به راستی پهلوان خط هستند. کاتب تلاش میکند خودش هم مرکبی از تمام خصوصیات خوب و حسنه شود و مرکب وجودش را با مرکب قلم درآمیزد و از کتابش غزلیات حافظی مانند اثر خروش منتشر شود.
رواسانی همچنین گفت: یکی از افتخاراتمان این است که تا پایان عمر شاگرد استاد خروش هستیم و مردی را یافته ایم که تمام من ذهنی اش را دور انداخته است. خیلی ها خواسته اند این استاد را در سایه ببرند. اما قلم ایشان ماندگار است.
غلامرضا راهپیما پژوهشگر و خوشنویس نیز خاطره ای از حضورش بر بالین حبیب الله فضائلی استاد پیشکسوت خوشنویسی کشور و ابراز تحسین و تایید این استاد پیشکسوت نسبت به آثار کیخسرو خروش بیان کرد و در ادامه لوحی را تقدیم استاد خروش کرد.
یکی دیگر از استادان خوشنویسی، مهماننوازی استاد خروش و همسرشان را از ویژگیهای مهم شخصیتی ایشان و خانواده اش دانست و افزود: سخاوت خروش نیز بسیار حائز اهمیت است. او در بند مادیات نیست و اگر بداند کسی مشکلی و یا نیازی دارد، پیش قدم میشود. ایشان همچنین انسان خوش محضر و با محبتی هستند و انسان از مصاحبت با چنین شخصیتی خسته نمیشود.
وی اظهار داشت: خط ایشان هم مانند شخصیت شان است و به قدری بدون تکلف است و در عین راحتی بالاترین درجه استادی است. خط ایشان از نظر راحتی و سلابت بی همتا است.
قدردانی از خروش، قدردانی از هنر ایران است
حسین خسروی دیگر استاد خوشنویسی حاضر در این مراسم نیز با تاکید بر این که یکی از برکات زندگیام این بوده که شاگرد خروش بودهام، اظهار کرد: قدردانی از ایشان، قدردانی از هنر ایران است. کلاسهای درس استاد خروش هم مانند کشتی مازندران، زادگاه من است. کلاسهای درس ایشان پهلوانان زیادی دارد و نمی توانم به خودم ببالم که یکی از شاگردان ایشان بوده ام و خط خوبی دارم. چرا که جوانان بسیاری را ایشان تربیت کردهاند و به زیبایی مینویسند. استاد خروش در اخلاق هم سر مشق عاشقان هنر است. ایشان هم در خوشنویسی و هم نقاشی ، پیشکسوت هستند و استاد کامل این دو هنر هستند.
وی تصریح کرد: یک خوشنویس دو عمر نیاز دارد تا به مرتبه کمال و استادی برسد، اما ایشان در طول عمر پر برکتشان هم در نقاشی و هم در خط به استادی رسیده اند.
خسروی اظهار داشت: با گذشت و بی کینه بودن خروش نیز، در کنار رفتار کسانی که شایسته با ایشان رفتار نکرده اند از دیگر ویژگی های ستودنی شان است. همچنین امانت داری ایشان در مورد مکاتب خوشنویسی و روش تدریس ایشان به گونهای بوده که هیچ گاه شاگردانشان هوس کلاس دیگری را نمیکردند.
سیرت و اخلاق پیشکسوتانی همچون خروش در زندگی خوشنویسان امروز رنگ باخته است
پیمان حسینزاده نیز با بیان این که چهلمین سالی است که در خدمت استاد خروش هستم، عنوان کرد: در طول این سالها، چیزهای زیادی از استاد آموختهام. اولین چیزی که از ایشان آموختم این بوده که سعی کنم دروغ نگویم. چرا که در طول چهل سال آشنایی با خروش، هیچ گاه از ایشان دروغ نشنیدهام. متاسفانه سیرت و اخلاق پیشکسوتانی همچون ایشان در زندگی خوشنویسان امروز رنگ باخته است.
وی تصریح کرد: یکی از افتخارات ما این است که ۴۰ سال در خدمت استادی بودیم که با دل صحبت میکرد.
حسین زاده همچنین با اشاره به آثار نقاشی خروش، گفت: استاد خروش نقاشی را با شیوه منحصر به فردی کار کرد و ترکیبی از رئال و امپرسیون در آثار نقاشی ایشان دیده میشد. وقتی خروش پرتره کار میکند رئال است و وقتی به منظره می رسد، امپرسیون است.
شیوه خوشنویسی خروش سهل و ممتنع است
کامران کوهستانی مدیر عامل کتاب شهر با بیان این که شیوه خوشنویسی استاد خروش سهل و ممتنع است، اظهار کرد: خوشنویسی ایشان مانند کلام سعدی استو وقتی نگاه می کنیم، می بینیم که کلام ایشان ساده و زیباست ، اما کسی نمی توانند مانند او بنویسد.
کیخسرو خروش نیز در سخنان کوتاهی از برگزارکنندگان مراسم و استادان خوشنویسی و حضار تشکر کرد و گفت: تصور میکنم در مورد من در این مجلس مبالغه شد. صمیمانه از محبت بی دریغ دوستان و هنرمندان سپاسگذارم.
همچنین سعید شمس انصاری خوشنویس و شاعر کشور، قصیدهای در مدح استاد کیخسرو خروش خواند.
رضا سفری استاد خوشنویسی نیز دل نوشتهای کوتاه برای کیخسرو خروش خواند.
همچنین در این برنامه مستند پرترهایی از استاد کیخسرو خروش پخش شد.
در پایان، هدایا و لوحهای تقدیری از سوی فرهنگسرای اندیشه، انجمن خوشنویسان ایران و دیگر مراکز هنری و شاگردان استاد کیخسرو خروش به ایشان تقدیم شد.