به گزارش رسانه خبری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، سومین نشست «جریان شناسی هنر انقلاب» با حضور مرتضی گودرزی دیباج (استاد دانشگاه) و مرتضی حیدری (عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس) برگزار شد.
مرتضی گودرزی دیباج با اشاره به هنرهای تجسمی انقلاب گفت: اگر در جامعه‌ای بخواهد شورش، بی‌نظمی و انقلابی رخ دهد که اساس آن روی نان باشد با تزریق چند صد هزار دلار قابل حل است. اما گاهی اوقات میل به تغییر در یک جامعه شگرف است و نیازهای فطری، درونی، اکتسابی، وجود دارد. وقتی رهبری کاریزماتیک امام خمینی (ره) و عزت وجود داشت تغییر رخ داد و انقلاب ما این طور بود.
مرتضی گودرزی دیباج در ادامه افزود: در حوزه نمادها و ارزش‌های انقلاب فقط از راه هنر امکان پذیر بود. هنر انقلاب رگه‌ای از نشانه‌های هنری است که در قالب فرم، فضا، موضوع برای ارتباط با مخاطب به رفتار هنری تبدیل شد. او منشا و غایت هنر انقلاب را خدایی دانست که با انقلاب‌های مارکسیست، کاپیتالیست و... در دنیا متفاوت است.
دیباج بیان کرد: هنر انقلاب به انقلاب و بنیان فکری و اعتقادی انقلاب که رهبر آن ترسیم می‌کند با توجه به آزادی خواهی، توجه به توده‌های پابرهنه، برابری منصفانه تلاش دارد. هنر انقلاب تنها به سال ۱۳۵۷ معطوف نیست و ابتدا با ادبیات، کاریکاتور، شعرخوانی، موسیقی و سینما و نمایش خود را نشان داد.
دیباج همچنین تاکید کرد: سال‌های ۴۸ و ۴۷ به سال‌های سیاه معروف است که اختناق حاکم، هنر را به هنر اعتراضی مبدل و همه چیز با اعجاز، استعاره، ایهام و غیرعلنی بسط پیدا می‌کرد. در آستانه پیروزی انقلاب یکی از ویژگی‌های بارز هنر مردمی بودن آن بود که با عناصر قابل فهم و ساده با گرافیتی‌ها و گرافیک به‌طور تک رنگ، دو رنگ و سه رنگ با طراحی پوستر انجام می‌گرفت.
گودرزی دیباج هنر انقلابی را مردمی، خودجوش و تعاملی دانست که هنرمند پاسخگوی مردم بود و «هنر دفاع مقدس» با تحریک، ایجاد تعهد، رجزخوانی، ایجاد تکلیف برای صحنه‌های نبرد و پشت صحنه‌های جنگ خدمت کرد و باید بدانیم هنوز جنگ تمام نشده. هنرمند انقلاب باید با تعهد، ایمان، مطالعات سیاسی، عقیدتی و بروز رسانی اطلاعات همواره آماده دفاع باشد.
در ادامه مرتضی حیدری در خصوص «شکل‌گیری روند هنر انقلاب» گفت: کلمه هُنر به معنای فضل، تقوا و آزادگی است و همواره هرکاری از هنر جنگ آوری، شمشیر زنی تا نقاشی که در حدکمال برسد هنر گویند.
وی اولین شیوه هنر انقلاب را (رئالیسم) به شیوه استادی چون کمال الملک و سپس هنر به شکل سوسیال رئالیسم (بیان عاطفه، هیجان) با افشاگری چهره نظام شاهنشاهی که بیشتر به شیوه کاریکاتور است، عنوان کرد.
حیدری بیان کرد: ای کاش کتاب ده سال با نقاشان انقلاب در این جلسه نقد و بررسی می‌شد. نقاشی‌های دیواری به شکل ساده با پیستوله‌های رنگی در انقلابی که از قلب مردم نشات گرفته بود بر روی دیوار‌ها ترسیم می‌شد.
وی تاکید کرد: در هنر نقاشی نیازی نیست به جزییات پرداخته شود چرا که نقاش می‌تواند با کمک رنگ، ترکیب و اجرا چیزی را عین خودش ترسیم و با کمک تصویر ذهنی خود تصویری با مفهوم ، تاثیرگذار را جلوه گر سازد. او همچنین نقاشی معروفی ازکاظم چلیپا با عنوان «مادر شهید» را با پرسپکتیو رئالیته در کنار شهدای کربلا، لاله‌های قرمز که تداعی حضرت زینب و واقعه عاشوراست برای مخاطبان نقد و توصیف کرد.
مرتضی حیدری در بیان هنر انقلاب به نقش مادر، نقش زن، خانواده، حضور اجتماعی زنان، تحولات اعتقادی، مذهبی، اجتماعی، حجاب، مقاوت، آزادگی، ارزش های انقلابی در آثار هنرمندان اشاره داشت و با امیدواری در استمرار سیر تحول نقاشی انقلاب و تحقیق و مطالعه و تاثیرگذاری کار جمعی هنرمندان و تاکید بر حمایت و ارزش گذاری مسئولان در این امر به سخنانش پایان داد.
نشست جریان شناسی هنر انقلاب با نقد و بررسی برخی آثار تجسمی انقلاب و دفاع مقدس و پرسش و پاسخ حاضران خاتمه یافت.
