«شرم» جایگزین 021 شد/ چیزهایی هست که نمی‌دانی

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فرهنگ و هنر، یکی از گونه‌های بسیار موفق و مخاطب پسند سریال‌های تلویزیونی، ملودرام‌های اجتماعی است که معمولاً رضایت اکثر مخاطبان را به دنبال دارد. به همین دلیل شبکه سه تصمیم گرفت بعد از یک اثر کمدی، این بار با یک داستان اجتماعی مخاطبانش را سرگرم کند. سریال تلویزیونی شرم بر اساس فیلمنامه‌ای از سعید فرهادی ساخته‌شده و سازندگان این اثر تلاش کردند اتفاقات خوشی را در این سریال جاری کنند، به همین دلیل سراغ بازیگران قدیمی رفته‌اند که کمتر در این سال‌ها حضور تلویزیونی داشتند که دراین‌باره می‌توان به ابوالفضل پورعرب اشاره کرد که آخرین سریال او بانام روزهای بی‌قراری پخش شد و بعد از چهار سال با سریال تلویزیونی شرم، مهمان مخاطبان جعبه جادویی و ایفاگر یکی از نقش‌های محوری سریال است. 

همچنین اردلان شجاع کاوه که بیش از 10 سال در تلویزیون بازی نکرده در این سریال حضور دارد. در مجموعه شرم بازیگرانی همچون فاطمه گودرزی، فریبا متخصص، نسیم ادبی، سید مهرداد ضیایی، آشا محرابی، الهام طهموری، میلاد میرزایی، نیما نادری، مهرزاد جعفری، مرحوم سیروس گرجستانی و سیاوش طهمورث به ایفای نقش پرداخته‌اند. برای این‌که بیشتر از جزئیات این سریال بدانیم با عوامل و بازیگران سریال به گفت‌وگو نشسته‌ایم که در ذیل صحبت‌های آنها را درباره تولید و بازی‌ها می‌خوانید.

آخرین کار شما در تلویزیون، کارگردانی سریال «مینو» بود که فضای آن در ماه‌های منتهی به اشغال شهر خرمشهر در زمان جنگ ایران و عراق می‌گذشت، چه شد که این بار سراغ یک داستان ملودرام رفتید و آن‌هم در کسوت تهیه‌کننده و نه نویسنده و کارگردان؟

چیزی که در تلویزیون معمول است این‌که تهیه‌کننده مثل مدیر مالی عمل می‌کند و در سال‌های اخیر بسیار مرسوم شده است. درواقع وظیفه تهیه‌کنندگان فقط به پخش پول منتهی شده است، درحالی‌که تهیه‌کننده باید روی کیفیت اثر نظر بدهد و کاملا حواسش به محتوای کار به لحاظ ساخت، قصه، بازی و... باشد. این قاعده در سریال سازی در همه جای دنیا صدق پیدا می‌کند و تهیه‌کننده خودش نویسنده است و کارگردانی می‌داند.

بنابراین تهیه‌کننده باید همه مراحل تولید را از صفرتا صد کنترل کند، هم به لحاظ کمی و هم کیفی. من فارغ‌التحصیل رشته فیلمنامه‌نویسی و کارگردانی هستم و سال‌هاست روی فیلمنامه کار می‌کنم و به کارگردانی هم مشغول هستم، اما تصمیم گرفته‌ام  چند اثر برای تلویزیون در کسوت تهیه‌کننده تولید کنم. البته درگذشته هم تجربه تهیه‌کنندگی داشته‌ام، اما سریال تولید نکرده بودم ولی  درمجموع معتقدم تهیه‌کننده است که می‌تواند کیفیت یک اثر را تعیین کند. امیدوارم سریال شرم بتواند نظر بسیاری از مخاطبان را جلب کند.

متن خیلی خوبی داشت. سعید فرهادی نویسنده خوبی است و فیلمنامه سریال شرم را نوشته است. حضور یک نویسنده خوب کمک می‌کند شما کار خوبی انجام بدهید. از سوی دیگر  سریال شرم، ملودرام اجتماعی است و با نگاهی به سال‌های اخیر می‌توانیم متوجه شویم مردم ملودرام اجتماعی را دوست دارند و همه این موارد باعث شد تا این سریال را برای تهیه انتخاب کنم.

اتفاقاتی در زندگی دو شخصیت اصلی این سریال یعنی صابر و پوران می‌افتد که ابوالفضل پورعرب و فاطمه گودرزی بازی کرده‌اند که بعد از گذشت 10 سال تبدیل به یک معما می‌شود و لابه‌لای اتفاق‌ها، ماجراهای متعددی رخ می‌دهد. سعی کرده‌ایم گره‌های سریال شرم برای مخاطبان تعلیق لازم را داشته باشد.

  (با خنده) بله ماجراهای مثلث، مربع و... در کارها دیده شده است. اما ماجرا این است برخی مواقع صحبت‌هایی می‌شود و بعد تعاریفی می‌شنویم. از روز اولی که دختران قرار است ازدواج کنند، مسلما فقط یک خواستگار ندارند و هر خانم، تعدادی خواستگار دارد و طبیعی است که دو نفر از یک نفر خوششان بیاید. به لحاظ دراماتیک هم این موضوع جالب است.

ضمن این‌که خاطرخواهی که مشکلی ندارد. آنچه کار را دچار مشکل می‌کند، نشان دادن روابط مثلثی است. بنابراین دوستان بر اساس شنیده‌ها قضاوت می‌کنند. اما بسیار طبیعی است که دو نفر یک نفر را بخواهند. اجازه بدهید سریال شرم پخش شود، آن وقت بیشتر در جریان ماجراهای قصه قرار می‌گیرید.

واقعیت این است مدت زیادی از زمان ساخت سریال وارش به کارگردانی آقای کاوری نگذشته بود که ما درباره این کار صحبت کردیم. همان‌طور که به‌خاطر دارید سریال وارش در زمان پخش توانست میزان بالایی مخاطب داشته باشد و شب‌های پاییز از شبکه سه پخش می‌شد.

سریال شرم هم در یک بازه زمانی بسیار خوب از شبکه سه پخش می‌شود. در ضمن آقای کاوری یک سینمایی- اجتماعی هم داشتند. فراموش نکنید - آثار تلویزیونی را باید به دست کارگردانانی سپرد که مخاطبان را می‌شناسند و بازی را خوب متوجه می‌شوند. به همین دلیل به انتخاب او رسیدیم.

ویژگی‌های پذیرش نقش پوران که یکی از شخصیت‌های اصلی سریال است: راستش دلم می‌خواست یک نقش متفاوت را بازی کنم. وقتی پیشنهاد بازی در سریال شرم شد و فیلمنامه را خواندم، احساس کردم شخصیت پوران به دلیل قرار گرفتن در موقعیت‌های مختلف می‌تواند برایم متفاوت باشد. همین موضوع من را برای بازی در این اثر ترغیب کرد. ضمن این‌که قصه هم خیلی‌خوب نوشته‌شده‌بود. همه ما آدم‌ها هم ویژگی‌های مثبت داریم و هم منفی و زمانی که در شرایط خاص یا موقعیت‌های متفاوت قرار می‌گیریم، ممکن است ویژگی‌های منفی‌مان بیرون بزند. پوران هم درگیر ماجراهای متعددی می‌شود و او را در موقعیت‌های جالب خواهیددید. با توجه به این‌که قصه هم با نگاه زیبایی نوشته‌شده‌بود، با اطمینان می‌دانستم اثر جذابی برای مخاطبان خواهدشد و پذیرفتم. امیدوارم مردم سریال را دوست داشته‌باشند.

تعامل کارگردان در طول کار برای در آوردن صحنه‌های چالشی و حسی و عاطفی: خدا را شکر در کاری بازی می‌کردیم که آرامش حاکم بود. آقای کاوری کارگردانی بسیار منطقی است و در طول کار با هم مشورت داشتیم و هر یک از بازیگران به‌راحتی نظرات‌شان را می‌گفتند. اگر به کار کمک می‌کرد، مسلما می‌پذیرفتند و اگر از قصه دور می‌شد، با دلایل منطقی، نظرشان را می‌گفتند. دقت بسیارزیادی در فیلمنامه داشتند و کار را به‌درستی مدیریت و کارگردانی می‌کردند. بازیگران هم علاقه‌مند هستند با کسی کار کنند که نسبت به کار اشراف داشته‌باشد و راه به بیراهه نرود. خوشبختانه کارگردان سریال شرم همه این ویژگی‌ها را داشت.

ضرورت ساخت سریال‌هایی با قصه‌های زنانه: خیلی لذتبخش است که واقعیت‌هایی از زندگی رئال و دنیای زنان در سریال‌هایی ترسیم می‌شود و مسلما برای من بازیگر هم که در چنین آثاری بازی می‌کنم، جذابیت لازم را دارد. گاهی شاهدیم شخصیت زنان در کارها کمرنگ است، در حالی که باید پررنگ باشد. گرچه نمی‌توان منکر نقش پررنگ مردان در جامعه و به‌ویژه در خانواده‌ها بود، اما می‌توانیم کارهایی بسازیم و به مسائل زنان بیشتر بپردازیم، زیرا زنان هم در زندگی‌های واقعی با چالش‌هایی روبه‌رو می‌شوند و بنا بر آن تصمیم‌های درست یا اشتباه می‌گیرند. ما این روند را در سریال شرم می‌بینیم که زنان در موقعیت‌های متفاوت چگونه تصمیم‌گیرنده هستند. حال ممکن است عواقب تصمیمات عالی باشد یا نتیجه دلخواه ندهد. در مجموع خوب است چنین آثاری تولید می‌شود.

جذابیت‌های پذیرش نقش لعیا در سریال: زمانی که آقای کاوری فیلمنامه سریال شرم را برایم فرستادند، همزمان دو فیلمنامه دیگر را می‌خواندم، اما وقتی قصه سریال شرم را خواندم، متوجه شدم چقدر متفاوت از دو فیلمنامه دیگر در دستم بود. قصه به لحاظ داستان، گره و صحنه‌های هیجان‌انگیز بسیار تفاوت داشت.

 به همین دلیل تصمیم گرفتم نقش لعیا را برای سریال شرم بازی کنم. لعیا خیلی شبیه جوان‌هایی است که در جامعه زندگی می‌کنند. شخصیت‌هایی که در سریال‌های وارش و پدر بازی می‌کردم دورتر از فضای جامعه بود، اما لعیا کاملا شبیه دختران امروزی است که در زندگی با چالش‌هایی روبه‌رو می‌شود. همین برایم جذابیت داشت. گرچه لعیا المان خاصی نداشت، اما شخصیت رئال امروزی‌اش برایم جالب بود.

صحنه‌هایی همراه با چالش: صحنه‌های بسیاری وجود داشت که لعیا را در موقعیت‌های متفاوت قرار می‌دهد، حتی برخی مواقع به این موضوع فکر می‌کردم که اگر این اتفاقات در زندگی واقعی بیفتد، چقدر عجیب و خاص است. به همین دلیل اتفاقاتی که لعیا تجربه می‌کند برایم جالب بود؛ زیرا در زندگی تجربه‌اش نکرده‌بودم. همین موارد من را با چالش‌های بسیاری همراه کرد که جذاب بود.

کارگردان برای ایفای نقش چقدر دست‌تان را باز می‌گذاشت: دومین تجربه همکاری من بعد از سریال وارش با آقای کاوری بود. در سریال وارش هیچ شناختی وجود نداشت، اما آقای کاوری به من اعتماد کردند و خوشحالم برای باری دیگر این اعتماد شکل گرفته‌است. آقای کاوری از آن دست کارگردانان است که خیلی به بازیگران آزادی می‌دهد و دست آنها را باز می‌گذارد. او خیلی به بازیگر کمک می‌کند تا بتواند نقشش را به بهترین شکل اجرا کند. همچنین آقای کاوری در کنار کارگردانی، بازیگر خوبی هم است و در بازیگردانی کمک زیادی به بازیگران جوان سریال کرد و ما مدیون او هستیم. بازیگران پیشکسوت هم خودشان صاحب تجربه بودند و راهنمایی آنها هم در کار کمک‌کننده بود.

بهره بردن از تجربه بازیگران پیشکسوت: برای هر جوانی احتمالش کم است که بتواند در این سن و سال با بازیگرانی کار کند که همه از پیشکسوتان باشد. من خیلی خوش‌شانس بودم که در سریال شرم کنار حرفه‌ای‌ها همچون آقایان پورعرب، زنده‌یاد گرجستانی، سیدمهرداد ضیایی و خانم‌ها گودرزی و... بازی کردم. با بازیگران جوان سریال هم آقایان میرزایی و نادری همسن و سال بودیم و همین کمک می‌کرد با هم ساعت‌ها تمرین کنیم و نظرات‌مان را برای بازی به همدیگر انتقال دهیم. از بازیگران پیشکسوت هم درس می‌گرفتیم. در مجموع فضای بسیار خوبی حاکم بود و همه با انرژی نقش‌هایشان را بازی کردند. نقش لعیا هم در این سریال متفاوت از دیگر بازی‌هایم در سریال‌های پرستاران، نفس‌گرم و پدر است. گرچه حضورم در آنها هم کوتاه بود.

  تیرماه سال‌جاری بود که سریال شاهرگ به کارگردانی سیدجلال دهقانی اشکذری و با بازی زنده‌یاد سیروس گرجستانی در نقش پدر محمدعلی (نیما رئیسی) پخش می‌شد.

او همزمان با این سریال که روی آنتن شبکه سه بود در سریال شرم بازی می‌کرد، اما عمرش به دنیا نبود و فوت شد. حال آخرین قاب ماندگار از تصویر این هنرمند بااستعداد قرار است در سریال شرم پخش شود. پوروزیری، تهیه‌کننده سریال در این‌باره توضیح می‌دهد: زنده‌یاد آقای گرجستانی نقش بسیار مهمی در سریال شرم از اولین پلان تا آخرین قسمت سریال داشتند و حتی بخشی از اتفاقات معمایی قصه مربوط به شخصیت او در سریال می‌شد.

اتفاقا شروع خوبی هم داشتیم و با حضور این هنرمند عزیز نزدیک به 200 دقیقه ضبط کرده بودیم. وقتی او را از دست دادیم نمی‌خواستیم صحنه‌هایی که او بازی کرده بود را از دست بدهیم، زیرا آخرین قاب از بازی این هنرمند بود. همچنین به لحاظ تولیدی هم امکان نداشت و می‌خواستیم بازی او را حفظ کنیم.

 گرچه برخی‌ها می‌گفتند صحنه‌ها را حذف کنیم یا این‌که بازیگری پیدا کنیم که با گریم نزدیک به چهره زنده‌یاد سیروس گرجستانی کنیم، اما به یاد آوردم که اولین درخشش سیروس گرجستانی در نمایش معرکه در معرکه سیاوش طهمورث بود و آنها سال‌ها با هم سابقه تئاتری داشتند و دوستی قدیمی.

به همین دلیل با آقای طهمورث تماس گرفتم و توضیح دادم نقش زنده‌یاد سیروس گرجستانی در سریال شرم را ایشان ادامه بدهند. آقای طهمورث هم به خاطر سابقه دوستی این موضوع را پذیرفتند و بازی کردند و نقش عزیزآقا در سریال که سیروس گرجستانی ایفاگر آن بود، ادامه پیدا کرد.

آخرین ساخته شما به نام وارش یک اثر شهری نبود و فضای قصه در روستاهای شمال می‌گذشت. چطور شد سراغ یک سریال ملودرام اجتماعی شهری رفتید؟

فضای سریال شرم اجتماعی و ملودرام شهری است و مثل سریال وارش که ما صحنه‌های چشم‌اندازی از طبیعت داشتیم در این سریال نداریم. ولی قصه را در یک بستر درام جذاب تعریف کرده و به تصویر کشیده‌ایم تا بتوانیم مخاطبان را همراه با خود کرده و فضای ذهنی آنها را درگیر قصه کنیم.

ضمن این‌که ساختار این درام اجتماعی برایم جذاب بود و سعی کردم به جای صحنه‌های چشم‌انداز شمال در سریال وارش از کادربندی‌های متفاوت بهره ببرم و با حرکت دوربین آن بخش‌ها را جبران کنم. همان‌طور که می‌دانیم با معماری از هم گسیخته شهری روبه‌رو هستیم و باید با فضاهای باز و قشنگ، تصاویر را برای مخاطبان جذاب کنیم که ما سعی کرده‌ایم ساختار سریال شرم در کنار قصه برای مخاطبان جذاب باشد.

قصه شرم جذاب است و بدون این‌که موقعیت یا شخصیتی غلوآمیز تعریف شود به باطن آدم‌ها می‌پردازد. در واقع شخصیت‌های قصه در موقعیت‌های متفاوتی قرار گرفته و بر آن اساس هم تصمیم‌هایی می‌گیرند. مخاطبان با تماشای این اثر می‌توانند رنگ‌های متفاوت آدم‌ها را ببینند که شبیه هم نیستند.

همچنین در فضاهای بحرانی هم قرار می‌گیرند. یکی از اتفاقات جذاب این است که یکی از شخصیت‌های اصلی قصه به خاطر فرزندش دست به کاری می‌زند که از نگاه عموم مردم کار پسندیده‌ای نیست و بعد از سال‌ها این ماجرا گریبانش را می‌گیرد و...

بله، البته باید بر این نکته هم تاکید کنم قصه سریال شرم زنانه است و تم زنانه دارد. همین موضوع هم انگیزه‌ای شد تا سریال را کارگردانی کنم. چون ما در این سریال به داستان زنان هم می‌پردازیم.

شاید در گذشته این‌طور بود، ولی در سال‌های اخیر ما قصه‌های زنانه هم دیده‌ایم و کارگردانان گرایش دارند چنین قصه‌هایی را بسازند. مهم این است که بتوانیم قصه را درست تعریف کنیم. حال در قصه سریال شرم، زنان نقش مهمی دارند و مخاطب در طول سریال شاهد تصمیم‌گیری‌های آنها بنا به موقعیت قرار می‌گیرند‌.

از ابتدا هم قرار بود ما بازیگران حرفه‌ای و کاربلد برای این سریال دعوت کنیم که خوشبختانه این اتفاق افتاد. در گذشته این دو بازیگر، سه فیلم مشترک با هم بازی کرده بودند و ما با انتخاب‌شان می‌خواستیم خاطره‌های گذشته را  دوباره برای مخاطبان تداعی کنیم. در مجموع ما بازیگران پیشکسوت در این سریال کم نداریم و با انتخاب‌شان سعی کردیم خاطرات یادآوری شود.

فکر می‌کنید سریال شرم همچون سریال وارش با اقبال مخاطبان روبه‌رو شود؟

گروه سازنده تلاش‌شان را کرده‌اند تا یک اثر معقولانه و جذاب روانه آنتن کنند. امیدوارم مردم از تماشای این سریال لذت ببرند و برایشان جذابیت لازم را داشته‌باشد.

ابوالفضل پورعرب، ستاره دهه 70 سینما است که در طول این سال‌ها با کارگردانان زیادی کار کرده و بیشتر هم در آثار اجتماعی بازی کرده است. این هنرمند تا به امروز در 12 سریال تلویزیونی بازی کرده که آخرین سریال او به نام روزهای بیقراری به کارگردانی کاظم معصومی چهار سال پیش پخش شد و سال 90 هم در سریال وضعیت سفید ساخته حمید نعمت‌ا... حضور داشت.

 او در سریال تلویزیونی شرم نقش یکی از شخصیت‌های اصلی سریال به نام صابر را بازی می‌کند که در موقعیت‌های متفاوتی قرار می‌گیرد. تهیه‌کننده سریال شرم در این‌باره می‌گوید: ابوالفضل پورعرب ستاره‌ای است که حضورش در تلویزیون ارزشمند است و افتخار داشتیم با او همکاری کنیم. بسیاری از کسانی که فیلمنامه را خوانده بودند، وقتی متوجه شدند برای نقش صابر از ابوالفضل پورعرب دعوت کرده‌ایم، خوشحال شده و تاکید کرده بودند که بهترین انتخاب را داشتیم. همچنین تلاش کردیم از بازیگران قدیمی در سریال استفاده کنیم.

اردلان شجاع‌کاوه از دیگر بازیگران سریال شرم است که نقش محوری دارد. او هم بعد از بازی در سریال قفسی برای پرواز که سال 89 به کارگردانی یوسف سیدمهدوی ساخته شده بود دیگر در تلویزیون بازی نکرد و حتی در سینما هم کمرنگ شد. اما حالا بعد از 10 سال آمده است. شجاوع‌کاوه هم از آن دست بازیگران است که معمولا نقش‌هایش را با وسواس انتخاب می‌کند، به همین دلیل در طول فعالیت هنری‌اش در آثار زیادی بازی نکرده است. حال باید به انتظار نشست که او در سریال شرم چگونه نقشش را به تصویر کشیده است.

میلاد میرزایی، بازیگر سریال شرم درباره نقشش در این سریال می‌گوید: آقای کاوری نقشم را در بانوی عمارت دیده بودند و برای واگذاری نقش حسام به من اعتماد کردند و خوشحالم این اطمینان شکل گرفت. حسام جزو شخصیت‌های متفاوت قصه است و زمانی که فیلمنامه را خواندم، جذب داستان شدم؛ ضمن این که آقای کاوری به شخصیت‌ها کاملا مسلط بود و در طول کار راهنمایی خوبی داشتند.

وی ادامه می دهد: شخصیت حسام از خود واقعی‌ام خیلی دور است. پدر او کشته شده و به‌دنبال انتقام است. همین منجر به این می‌شود که حسام در موقعیت‌های متفاوت قرار می‌گیرد و او را با چالش‌های زیادی همراه می‌کند. خوشخبتانه آقای کاوری هم جزو کارگردانانی است که دست بازیگر را باز می‌گذارد، اما کاملا نظارت بر کار دارد و نظرات را گوش می‌دهد، در صورتی که به کار کمک کند، می‌پذیرد. از سوی دیگر خودم هم تجربه کار در فیلم هالیوودی داشته‌ام و تمام تلاشم  را کردم تا حسام رامتفاوت بازی کنم.

این بازیگر عنوان می‌کند: تمام صحنه‌ها را به‌درستی آقای کاوری هدایت می‌کرد تا ما در سریال گمراه نشده و از مسیر اصلی دور نشویم. همیشه با حوصله گوش می‌داد و با بازیگران رفیق بود. در مجموع تجربه بازی در این سریال برایم دوست‌داشتنی بود. همچنین شخصیت حسام را باید در دو مقطع زمانی بازی می‌کردم، زیرا او هشت سال پیش دیده می‌شود و به‌خاطر موضوعی از کشور می‌رود و بعد از هشت سال برمی‌گردد و به خاطر این‌که این مقطع زمانی را نشان بدهیم، به مدت دو ماه من 14 کیلو وزن کم کردم تا حسام قبل و بعد از ایران متفاوت باشد.

میرزایی درباره تجربه همکاری با بازیگران پیشکسوت تاکید می‌کند: بازیگران با‌تجربه همیشه در طول کار تاثیرگذار هستند و تجارب‌شان را در اختیار جوان‌ترها می‌گذارند. در فضای دوست‌داشتنی سریال شرم این اتفاق افتاد و بازیگران پیشکسوت ما جوان‌ترها را راهنمایی می‌کردند. در‌مجموع رابطه صمیمانه‌ای برقرار بود و همه با آرامش کار می‌کردند.

وی درباره تجربه هالیوودی‌اش می‌گوید: در فیلم سینمایی لایه‌های دروغ محصول مشترک ایران و فنلاند بازی کردم که در جشنواره کن بود و در آمریکا و 80 کشور دنیا اکران می‌شود و بعد در ایران هم به نمایش در‌می‌آید.

منبع: روزنامه جام جم