به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فرهنگ و هنر، شب یلدا گرچه بلند و تاریک است؛ ایرانیان از گذشته‌های دور چاره ای برای این سیاهی اندیشیده اند. کنار هم جمع شدن و قصه خواندن، قصه‌ها و افسانه‌های زیبا و شنیدنی از زبان مادربزرگ‌ها و پدربزرگ‌ها و یا نقالان کهنسال روایت می‌شد.
قصه ها هنوز هم بخش ثابت این شب دیرسال هستند، اما اکنون روایت های لازم برای طولانی ترین شب سال را می توان در کتاب ها یافت، کتاب‌هایی که از گذشته های دور تا امروز، همدم لحظه های عبور از سیاهی یلدا بوده اند.
۸ هزار قصه از شب یلدا
این روزها حکایت‌های شیرین یلدایی رو به فراموشی می‌رود اما یک پژوهشگر صاحب نام و نظر، بخشی از عمر خود و نیروی گروه بزرگی از همکارانش را برای گردآوری این داستان‌ها صرف کرده است.
مجموعه ۱۶ جلدی فرهنگ قصه‌شناسی یلدا، یکی از مهم ترین، دقیق ترین و کامل ترین آثار درباره شب یلدا است.
در این مجموعه بیش از ۸ هزار روایت از قصه‌های شفاهی مورد پژوهش و بررسی قرار گرفته و پس از بررسی ۲۲۲ منبع مختلف در این مجموعه گردآوری شده است.
فرهنگ قصه‌شناسی یلدا، علاوه بر معرفی راویان، نویسندگان و گردآورندگان قصه‌ها و افسانه‌های ایرانی و درج خلاصه روایت‌های جمع‌آوری شده، اطلاعات ارزشمندی درباره بن‌مایه‌ی هر قصه، پیام‌های اصلی و فرعی قصه‌ها، شخصیت‌های انسانی و غیرانسانی موجود در هر قصه را عنوان می‌کند.
بخشی از کتاب شامل دعاها، سوگندها، نفرین‌ها و دشنام‌ها است که می‌تواند زمینه‌ساز بسیاری از فعالیت‌های تحقیقی و رفتارشناسی اقوام و جوامع بر اساس قصه‌ها و افسانه‌های هر دیار باشد.
فرهنگ قصه‌شناسی یلدا، به کوشش علی خانجانی و ۸۰ نفر از همکاران او پس از چهار سال پژوهش و نگارش، در ۱۶ جلد تدوین شده و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان آن را به چاپ رسانده است.
یلدا، یک جشن ایرانی بازمانده از هزاران سال
ایران زمین، سرزمینی پر از شادمانی بوده است، چندان که هر ماه یک جشن در قلمرو فرهنگی ایران برگزار شده است، یلدا نیز یکی از جشن های مهم ایران باستان بوده است، جشنی که هنوز هم زنده است.
کتاب جشن های ایرانی، به شرح کوتاه جشن‌های نوروز، تیرگان، مهرگان، یلدا، سده، چهارشنبه‌سوری، و برگزیدن میر نوروزی، همراه با پیشینه آنها پرداخته است.
تصویرهای هفت تصویرگر شناخته شده ایرانی از جمله نورالدین زرین کلک، مانلی منوچهری، نیره تقوی، علیرضا گلدوزیان، حسام‌الدین طباطبایی، پژمان رحیمی‌زاده و مهکامه شعبانی، متن کتاب جشن های ایرانی را همراهی می‌کند.
خواندن این کتاب، مخاطبان را با پیشینه فرهنگی و آداب و رسوم کهن سرزمین خود که بیشتر با شادی و گرامیداشت برکت‌ها و نعمت‌های ایران‌زمین و پیروزی نیکی بر بدی و داد بر بیداد همراه بوده‌اند، آشنا می‌کند و می‌تواند انگیزه‌ای باشد برای زنده کردن دوباره و پاسداشت آیین‌های زیبایی که همه در راستای احترام به طبیعت، پاکیزگی، دادگری، میهن‌دوستی و شادی است و سبب تداوم تمدن کهن ایران و فرهنگ پربار آن خواهد شد.
جشن‌های ایرانی، نوشته روزبه تذهیبی و نسترن ربانی است و در ۴۸ صفحه در قطع خشتی، توسط نشر نظر منتشر شده است.
یلدای داستان‌های شاعرانه
شاعری که برای کودکان و نوجوانان سروده است، یلدا را نیز به داستانی شاعرانه، مهمان کرده، برای نوجوانان خواندن این شاعرانگی، خالی از لطف نیست.
احمدرضا احمدی، در داستان شب یلدا، رنگ‌ها و عطرها و گل‌ها را با یکدیگر پیوند می زند.
شب یلدا، داستان نوجوانی است که در این شب به خواب می‌رود و در خواب دنیاهای متفاوتی را تجربه می‌کند. او در این روایت‌ها با افراد مختلف زندگی‌اش روبرو می‌شود و هر بار به کشف و مکاشفه‌ای دست می‌زند.
در بخشی از این کتاب می‌خوانیم: «گل شدم. گل لادن، گل داوودی، گل میخک، گل بنفشه، گل اطلسی، گل لاله، گل شیپوری، گل نسترن، گل ارغوان، گل شقایق و... گل شدم... با رنگ‌های جورواجور، با شکل‌های مختلف و عطرهای گوناگون...»
احمدی در این کتاب برداشت آزادی از شب یلدا داشته و در روایت خود ماجراها را به مفهوم اصلی این شب یعنی پایان تاریکی گره زده است.
این کتاب مناسب گروه سنی ۱۲ تا ۱۵ سال است و با تصویرگری محمدعلی بنی‌اسدی در ۳۲ صفحه توسط کانون پرورش فکری منتشر شده است.
