تغییر رویکرد یاد یار مهربان / اختصاص بن بیست هزار تومانی به هر دانش آموز

به گزارش رسانه خبری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، نشست خبری جشنواره یاد یار مهربان ظهر امروز ۲۶ دی‌ماه با حضور مجید حسینی مدیر عامل موسسه نشر شهر، حمیدرضا کفاش معاون پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش و پرورش و اصحاب رسانه در ساختمان مرکزی شهرداری تهران برگزار شد.

به گزارش رسانه خبری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، حمیدرضا کفاش معاون پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش و پرورش در نشست خبری نخستین جشنواره یاد یار مهربان با بیان اینکه برگزاری دوازده دوره از نمایشگاه یادیار مهربان حرکت بسیار ارزشمند و تاثیرگذاری است که با همکاری شهرداری تهران اتفاق افتاد، گفت: در تمامی این سال‌ها کتاب به عنوان یارمهربان به مدارس سطح شهر تهران ارسال می‌شد و بر این اساس سرانه کتاب در مدارس افزایش می‌یافت. 

وی افزود: از دوره سوم و چهارم این نمایشگاه سایر استان‌ها همچون خراسان رضوی، خوزستان و فارس با الگوگیری از اقدامات شهرداری تهران سعی داشتند تا نمایشگاه یادیار مهربان را در استان‌های خود اجرا کنند. براین اساس برخود لازم می‌دانم از شهرداری تهران ومجید حسینی که مسئولیت اجرای کار را برعهده داشتند، تشکر کنم. 

معاون وزارت آموزش و پرورش با اشاره به تغییر رویکرد سیزدهمین دوره نمایشگاه یادیار مهربان و تبدیل آن به جشنواره برای نخستین بار گفت: پس ازاجرای دوازدهمین دوره از این نمایشگاه طی جلساتی با مسوولان شهرداری تلاش کردیم تا تاثیر برگزاری این امر فرهنگی را بر کتاب خوان کردن دانش آموزان بررسی کنیم. واقعیت این است که این حرکت در تجهیز کتابخانه‌های تهران نقش بسیارارزنده‌ای را ایفا کرده است البته قضاوت در خصوص تاثیر این امر در روند کتابخوانی دانش آموزان نیاز به پژوهش دارد. 

کفاش با بیان اینکه هدف ما توسعه کتابخوانی در میان دانش آموزان است و بر آنیم تا در این خصوص طرحی نو دراندازیم، تصریح کرد: طرحی که امروز در قالب جشنواره یادیارمهربان انجام می‌شود خروجی مشترک شهرداری تهران و وزارتخانه آموزش و پرورش است. تمام تلاش ما این است که با اجرای این طرح جدید کتاب به جای رفتن به کتابخانه به دست دانش آموزان برسد. 

وی ادامه داد: پس ازبررسی‌های بسیار به این نتیجه رسیدیم که امسال جشنواره یاد یار مهربان را با رویکرد جدید و توجه ویژه به دانش آموزان پایه ۷ و ۸ متوسطه اجرا کنیم. به این امید که این اقدام آغاز یک حرکت بزرگ کتابخوانی در میان دانش آموزان کشور باشد. 

معاون پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش و پرورش با اشاره به روند اجرای طرح گفت: گام اول اجرای این طرح این بود که کتاب‌های مناسب برای دانش آموزان پایه ۷ و ۸ انتخاب شود. کتاب‌ها براساس ملاحظات مالی، سن و جنس دانش آموز انتخاب شده است. 

کفاش افزود: بعداز این مرحله جامعه هدف ما یعنی دانش آموزان پایه ۷ و ۸ متوسطه انتخاب شدند. دلیل انتخاب دانش آموزان این مقطع آن بود که این افراد در میانه راه آموزش و پرورش هستند. البته در صورت اجرای موفقیت آمیز این طرح در سایر سطوح نیز گسترش پیدا خواهد کرد. 

وی اجرای مسابقات کتابخوانی، خلاصه نویسی، نقل مطالب کتاب در ساعات درسی و... را از دیگر مراحل طرح معرفی کرد و گفت: پس از پایان دوره شش ماهه اجرای طرح، جوایز مخصوص فرهنگی به برگزیدگان اهدا می‌شود و بدین ترتیب تاثیر جشنواره یاد یار مهربان امسال بیشتر از سال‌های پیش خواهد بود. چراکه این بار کتاب‌ها از قفسه کتاب به خانه‌های دانش آموزان منتقل می‌شود. 

کفاش در ادامه سخنان خود با تاکید بر فقدان آمار مشخص و دقیق از سرانه مطالعه دانش آموزان در کشور گفت: امروز شکل کتابخوانی تغییر کرده است. به این معنی که برخلاف گذشته حضور دانش آموزان در فضای مجازی نیز به عنوان یکی از مولفه‌های سرانه مطالعه محسوب می‌شود. به همین دلیل باید بگویم هنوز پژوهش دقیقی درباره سرانه مطالعه دانش آموزان صورت نگرفته و ما اطلاعات مشخصی در این باره نداریم. 

وی در بخشی دیگر از سخنان خود بیان کرد: امیدواریم پس از اجرای این طرح با افزایش دو دقیقه‌ای سرانه مطالعه دانش آموزان روبرو شویم و بتوانیم این طرح را بین سایر سطوح هم منتقل کنیم. 

با اشاره به یکی از اهداف جشنواره یاد یار مهربان مبنی بر افزایش دودقیقه‌ای سرانه مطالعه در میان دانش آموزان خاطرنشان کرد: امیدواریم اجرای این طرح و پرسش در خصوص میزان مطالعه قبل و بعداز اجرای طرح گامی در راستای تعیین سرانه مطالعه دانش آموزی باشد. 

معاون پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش و پرورش در پایان از آغاز اجرای طرح از تاریخ ۲۸ دی ماه  در برج میلاد تا پایان خرداد ماه خبرداد و گفت: شهرداری تهران حدود ۵۰ میلیارد ریال برای اجرای طرح مساعدت و همکاری کرده است. 

در ادامه این نشست سید مجید حسینی مدیرعامل موسسه نشرشهر در ابتدای سخنان خود به بیان یکی از مشکلات در نظام مدیریت شهری و آن هم مربوط به همکاری‌های بین بخشی اشاره کرد و افزود: نخستین جشنواره یاد یار مهربان اولین اقدامی است که از مرحله ابتدایی تا پایان با همکاری بین بخشی و با رویکرد کار‌شناسی انجام شد. 

وی با اشاره به تعداد تیراژ کتاب از ابتدای پیروزی انقلاب تا به امروز گفت: آمار‌ها نشان می‌دهد که در سال ۱۳۵۸، تیزاژ کتاب ۳ هزار نسخه بوده است در حالی که اکنون به ۷۰۰ نسخه رسیده است در واقع علی رغم تولید بالای عنوان‌های کتابی سرانه مطالعه که یکی از معیارهای تشخصی آن تعداد تیراژ کتاب است، روز به روز در حال افت است. یعنی افزایش عرضه نتوانسته است منجر به افزایش تقاضا شود. 

مدیرعامل موسسه نشرشهر با اشاره به ذخیره چندین میلیاردی کتاب در انبار ناشران دولتی بیان کرد: متاسفانه سالانه ۱۵ هزار میلیارد تومان وسایل آرایشی وارد کشور می‌شود و بیش از چند میلیارد نخ سیگار در کشور مصرف می‌شود. تمامی این موارد نشان دهنده آن است که برخلاف تقاضای بالا درحوزه وسایل آرایشی و سیگار ما با کاهش تقاضای کتاب روبرو هستیم. 

حسینی در ادامه به نقاط ضعف برگزاری نمایشگاه یادیار مهربان طی سالهای گذشته اشاره کرد وگفت: سال گذشته از معلمان خواستیم تا کتابهای مورد نیاز برای کتابخانه مدارس را انتخاب کنند. جالب اینجاست که کتاب بینوایان با ۴۰ سال سابقه و کتاب جامع الاحادیث بالا‌ترین میزان تقاضا را با حدود ۷۰۰ نسخه داشتند. 

وی با تاکید بر اینکه هدف ما از بازنگری در اجرای طرح تحریک تقاضا و افزایش رغبت مطالعه در بین دانش آموزان است، تصریح کرد: طی ۱۲ سال از اجرای نمایشگاه یادیارمهربان شهرداری حدود ۳۴ میلیارد تومان کتاب خریداری کرده و ۸ میلیون و ۱۵۰ هزار نسخه کتاب به مدارس اهدا کرده است که از این میزان ۶ میلیون و ۵۰۰ هزار نسخه به مدارس و مابقی به حوزه‌های علمیه، مساجد و کتابخانه‌ها هدیه شده است. 

مدیرعامل موسسه نشر شهر افزود: این اقدام ما موجب شد تا سرانه کتاب درمدارس کل کشور که بین ۶ تا ۷ نسخه کتاب است، در مدارس شهر تهران وشهرری به ۱۲ نسخه کتاب افزایش پیدا کند. این در حالی است که متاسفانه در تمامی این مدت سرانه مطالعه افزایش پیدا نکرده و تنها تعداد کتاب‌ها در کتابخانه‌ها زیاد شده است. در واقع طی ۱۲ دوره نمایشگاه یادیار مهربان ۴هزار و ۶۹۶ مدرسه از شهرداری تهران کتاب گرفته‌اند درحالی که طبق آمار‌ها ۲۷ درصد مدارس تهران اصلا کتابخانه ندارند. 

وی با بیان اینکه آمار‌ها نشان می‌دهد که کمتر از ۴۰ درصد از دانش آموزان در مدارس به کتابخانه‌ها مراجعه می‌کنند، گفت: ۶۰ درصد از ناشران تهرانی بر این عقیده هستند که دوره اول متوسطه بهترین مقطع کتابخوانی است چرا که در این دوره دانش آموزان دغدغه امتحان کنکور را ندارد و به راحتی می‌توانند وقت خود را به مطالعه اختصاص دهد. 

مدیرعامل موسسه نشرشهر در ادامه به ارسال ۲۰ هزار کتاب از سوی ناشران برای اولین جشنواره یاد یار مهربان اشاره و عنوان کرد: از این تعداد کتاب تنها ۱۵۰۰ کتاب را با استراتژی ضد کنکور انتخاب کردیم. ضمن اینکه تمام تلاش ما این است که با اجرای درست این طرح سرانه مطالعه آزاد را در بین دانش آموزان دو مقطع ۷ و ۸ متوسطه به مدت ۲ دقیقه افزایش دهیم. 

به گفته حسینی در حال حاضر ۲۴۰ هزار دانش آموز درمقطع متوسطه تحصیل می‌کنند که از این تعداد ۱۸۰ هزار دانش آموز در ۱۸۰ مدرسه جامعه هدف ما هستند و تا سقف ۲۰ هزار تومان بن خرید کتاب به آن‌ها تعلق می‌گیرد. 

وی با تاکید بر اینکه اجرای این جشنواره همراه با سرگرمی و بازی برای جذب دانش آموزان است، خاطر نشان کرد: ۱۵ عنوان امتیاز برای رقابت بین دانش آموزان انتخاب کرده‌ایم که مهم‌ترین عنوان بازگشت کتاب به مدرسه پس از مطالعه است. البته لازم به ذکر است ۱۲۰۰ معلم در اجرای این طرح به ما کمک می‌کنند. 

مدیرعامل موسسه نشر شهر به اهدای جایزه فرهنگی به ۳۵ هزار دانش آموز بر‌تر شرکت کننده در این طرح اشاره کرد و گفت: جوایز ما بیشترشامل استفاده از تسهیلات فرهنگی شهرداری تهران برای برگزیدگان است ضمن اینکه هزار نفر از دانش آموزان بر‌تر درخردادماه در قالب اردوی شهید باهنر فرصت آشنایی مستقیم با نویسندگان شاخص تهران و کشور را خواهند داشت. البته مسابقات ما به نحوی است که چیزی به نام بازنده وجود نداشته باشد.

وی استفاده هزار نفر از دانش آموزان بر‌تر از تسهیلات فرهنگسرا‌ها را یکی دیگر از جوایز این طرح معرفی کرد و گفت: در صورت لزوم قرار است تا برخی از کتابخانه‌های فرهنگسرا‌ها با همکاری دانش آموزان بر‌تر اداره شود. 

وی درپایان با تاکید بر اینکه کتاب‌ها به شکل پستی برای دانش آموزان ارسال خواهد شد، اظهارداشت: درحال حاضر زیرساخت‌های لازم برای فروش دیجیتالی کتاب درکشور فراهم نیست. به همین دلیل ترجیح دادیم تا برای حفظ حقوق ناشران کتاب‌ها را به شکل پستی ارسال کنیم. اگر چه شهرداری تهران تصمیم دارد که در باغ کتاب زیرساخت‌های دیجیتالی برای ارایه کتاب را فراهم کند. بدین ترتیب دانش آموزان می‌تواند با مراجعه به سایت یاد یار مهربان کتاب‌های مورد نظر را ببیند و این کتاب‌ها از طریق معلمان سفارش داده می‌شود و به مدارس ارسال خواهد شد. 

نقی ابوطالبی معاون پرورشی و فرهنگی اداره کل آموزش و پرورش شهر تهران نیز به عنوان یکی دیگر از سخنرانان ضمن تقدیر از شهرداری تهران برای برپایی جشنواره یادیارمهربان گفت: تلاش می‌کنیم تا با اجرای این دست برنامه‌ها حضور تمامی نهاد‌ها و سازمان‌ها را در امر تعلیم و تربیت دانش آموزان داشته باشیم. 

وی افزود: شهرداری تهران موثر‌ترین دستگاه در بحث ایجاد بستر برای رشد متوازن دانش آموزان است و در این زمینه ما از مساعدت‌ها و رهنمودهای مدیران شهری بسیار بهره می‌بریم. 

 ابوطالبی اجرای جشنواره یادیار مهربان را در راستای تفاهم نامه شهرداری تهران و وزارت آموزش وپرورش خواند و گفت: این طرح طی این مدت توانست اثرات بسیار خوبی را برجا بگذارد و امروز با توجه به تغییر شرایط تلاش شد تا سبک جدیدی اجرا شود.