دومین نشست از سلسله نشست‌های آموزش عمومی با موضوع «صبر» در فرهنگسرای بهمن

نیشابوری انسان را دارای دو بعد دانست، یک بعد طبیعی که هیچ اراده‌ای در آن ندارد و بعد فطری که انسان می‌تواند در آن کنترل داشته باشد و با تقویت این فطرت جلوی غرایز بعد طبیعی را گرفته و کنترل کند به‌صورتی که هر وقت بخواهد بتواند سکوت کند، در مقابل گناه‌ها عاقلانه و مدبرانه عمل کند ایشان این بعد را وجه تمایز انسان با دیگر مخلوقات دانسته و رسیدن به کمالات انسانی که همان قرب الهی است را تقویت درونی این خصلت یعنی صبور بودن در مقابل مصائب و مشکلات دنیوی خواند.

 

حجت‌الاسلام نیشابوری صبر را اینکونه تقسیم کرد؛ صبر برای عبادت، صبر بر مصیبت، صبر در برابر گناه، صبر در برابر نعمت‌ها وی ارزشمندترین نوع شکیبایی‌ها را شکیبایی در برابر گناهان بیان کرد؛ چرا که این امر در دست یابی به سعادت واقعی و کمال انسانی از دیگر انواع صبر مؤثرتر است. چه بسیار انسان‌ها که با ترک یک گناه بزرگ، یک شبه ره صد ساله سلوک را پیموده‌اند.

  

وی با روایتی از امیرالمؤمنین علیه‌السلام ادامه داد: علی علیه‌السلام در ضمن اشاره به اقسام صبر و فضیلت آن در برابر گناهان، می‌فرماید: «شکیبایی دوگونه است: شکیبایی در برابر مصیبت که نیکو و زیباست، و بهتر از آن شکیبایی در برابر کارهایی است که خدا بر تو حرام کرده است». با توجه به این مسئله، در قرآن کریم، آنجا که زمینه گناه در برابر اولیای الهی فراهم می‌گردد، استقامت‌های شگفت‌انگیزی از ایشان به معرض دید گذاشته می‌شود. 

 

در جریان یوسف و زلیخا، وقتی درخواست گناهی از حضرت یوسف مطرح می‌شود، وی با قاطعیت آن را ردّ می‌کند و وقتی به زندان تهدید می‌شود، می‌فرماید: «پروردگار مرا رنج زندان، خوش‌تر از قبول این خواسته و گناه است»، ایشان در ادامه جلسه هر یک از موضوعات مطروحه را با استناد به آیات و روایات توضیح داده و با ارائه راهکارهایی انسان را دعوت به کنترل خشم و صبوری در زندگی و دنیا نمود.

حجت‌الاسلام نیشابوری در دومین جلسه آموزشی فرهنگ صبر اظهار داشت: خداوند انسان را آفریده و خوب می‌داند که او عجول است و به تدریج باید از امتیاز صبر برخوردار شود وی راه‌های دستیابی به‌صفت ارزشمند صبر را این‌گونه بیان کرد:

 

۱ ـ شناخت طبیعت زندگی دنیا: دنیا فانی است و انسان آفریده شده تا با آزمایش‌های مختلف الهی وجودش را صیقل داده و مستعد زندگی جاودانه کند. و خداوند انسان را در رنج و سختی آفریده و شادی و سلامت بدون غم و بیماری نیست.

۲ ـ خودشناسی: اگر انسان همه چیز خود را از خدا بداند دیگر در حوادث و یا جایی که چیزی از او گرفته می‌شود، گویی اتفاقی نیفتاده و همواره این شعار را الگوی رفتار خویش نماید (ما از خدائیم و به او باز می‌گردیم)

۳ ـ امید قطعی به گشایش: انسان به یقین برسد که خداوند وعده داده بعد از هر سختی، آسانی است.

۵ ـ امید بستن به جبران محرومیّتها: پیامبر صلی‌الله علیه می‌فرماید هر بنده‌ای که در پیشامدی بگوید خداوندا عوض آن را به من بده خداوند پاداش کامل به او می‌دهد (در آخرت) و بهتر ازآنچه از دستش رفته در همین دنیا به او می‌بخشد.

۶ ـ کمک از ذات حق: از دید قرآن مهمترین پشتوانه صبر یاری خداوند است و بدون کمک او صبر کامل نمی‌شود.

۷ ـ زنده نگه‌داشتن خاطرة قهرمانان صبر: (انسان زندگی صابران را مطالعه کند و از آنها بخصوص پیامبران الگو بگیرد)

۸ ـ ایمان به قضا و قدر: (بداند برای سنت الهی تبدیل و تحویلی نیست و آنچه از دست رفته باز نمی‌گردد پس بی صبری فایده ندارد)

۹ ـ تفکر در امور گوناگون: 

الف ـ مطالعه اخبار و احادیث در باب فضیلت صبر و بلا، کفارة گناهان است و اینکه صابر، عاقبتش نیکوست.

اینکه صابر، عاقبتش نیکوست.

ب ـ یادآوری کوتاه بودن زمان بلا 

ج ـ بداند بعد از هر سختی، گشایش است.

د ـ بداند که محنت از جانب پروردگار اوست که مهربانترین نسبت به اوست و خیر و صلاح او را می‌خواهد و عقل از ادراک عواقب امور قاصر است.

۱۰ ـ دارا بودن نفس مطمئنه: انسان‌های دارای این نفس، در برخورد باهر حادثه‌ای متزلزل نشده و استوار باقی می‌مانند و راه به‌دست آوردن طمأنینه، یاد خدا و ذکر اوست (قلب به یاد خداست نه فقط ذکر لفظی)

در پایان جلسه نیز به سؤالات مخاطبان پاسخ داده شد. و به‌قیدقرعه به سه نفر از مخاطبان که در مسابقه پرسش و پاسخ از مطالب بیان‌شده در جلسه شرکت کردند هدایایی اهدا شد.

علاقه‌مندان برای اطلاع از زمان‌بندی دیگر جلسات آموزش عمومی می‌توانند به سایت مرکز آموزش به نشانی http://amoozesh.farhangsara.ir مراجعه کنند.