به گزارش رسانه خبری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، شب گذشته پنجاه و سومین برنامه تلویزیونی نقد شعر با موضوع شعر و ادب در مدیریت فرهنگی کشور با حضور محمود صلاحی، رییس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، و محسن مؤمنی شریف، رییس حوزه هنری، برگزار شد.
سعید بیابانکی که مجری کارشناس این برنامه ادبی بود، ابتدای برنامه را با این پرسش که شعر در فرهنگ کشور چه جایگاهی دارد، آغاز کرد. صلاحی در پاسخ به این پرسش گفت: شعر کلامی است که نقش زیادی در زبان فارسی دارد. میانبر است و راه را کوتاه می‌کند. کلام نغزی است که جلوه ویژه‌ای دارد. باید توجه کرد که جلوه‌های هنری ما در هم تنیده است و هویت ما بدون فرهنگ و هنر ما چیزی نیست. بعد از ورود اسلام شعر و شاعری در ایران گسترش بیشتری پیدا کرد. بعد از انقلاب هم صحنه‌های انقلاب با شعر رشد کرد و هم شعر با صحنه‌های انقلاب رشد کرد. در واقع خدمات متقابل با هم داشتند. بزرگانی مانند علامه طباطبایی از شعر غافل نشدند. همان‌طور که می‌دانیم شعر فارسی در قرن ۶ و ۷ رشد زیادی داشت و انقلاب اسلامی هم آن دوران را دوباره احیا کرد.
وی افزود: همه ظرفیت شعر و ادب به کار گرفته نشده است. اما بعد از انقلاب بسیار بیشتر از قبل استفاده شده است. انقلاب اسلامی یک انقلاب فرهنگی بود. منتها هنوز در ادب و شعر بسیار کار باقی مانده داریم. مقام معظم رهبری هم به شعر علاقه ویژه‌ای دارند و در جایی بیان کردند که یکی از جلسات شیرینمان دیدار با شاعران است. امام خمینی (ره) هم اشعاری دارند که عرفانی است و بسیار جالب توجه. همه اینها نشان از توجه و اهمیت به شعر و شاعری است.
شعر هنر اول ایران است
در ادامه مؤمنی شریف در پاسخ به این پرسش بیان کرد: شعر هنر اول ما است. ایران در هنرهای مختلف جایگاه ممتازی دارد. اما شعر بیش از همه است. شاعران کار متفکران و فیلسوفان را در کشور انجام می‌دهند. آنها پاسداران هویت کشور هم هستند و علاوه بر این، هویت سازی هم می‌کنند. انقلاب اسلامی در همه شئون زندگی تأثیر داشته و در شعر هم همین‌طور. شاعران همیشه در خط مقدم بوده‌اند. پس از انقلاب یکی از اتفاق‌هایی که افتاد و شعر امروز را متفاوت کرد، در بخش محتوا بود. شعر پیش از انقلاب درگیر فرم بود. اما فرم آنجا موضوعیت پیدا می‌کند که تهی از اندیشه باشد. اما شعر بعد از انقلاب محتوای بهتری به‌دست آورد.
بیابانکی با اشاره به اینکه سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران خدمت بزرگی به شعر کرده است به عنوان یک شاعر نسبت به بودجه کمی که برای شعر در نظر گرفته می‌شود گله کرد و مشکلات صنفی شاعران را از مسائلی دانست که همیشه ایشان را آزار می‌دهد. او خواست تا مهمانان برنامه درباره اینکه چه تمهیداتی در این باره اندیشیده شده است، توضیح دهند.
هر هفته ۴۶ محفل ادبی برگزار می‌شود
صلاحی با ابراز خوشحالی از این مطالبه فرهنگی ادامه داد: ۱۰-۱۵ سال پیش در شهرداری کار فرهنگی وجود نداشت. اما حالا این موضوع از اولویت‌هاست و این مطالبه مردم و وجود چالش‌ها ما را در مسیر اصلی خودش قرار می‌دهد. شعر فرهنگ، آداب اجتماعی، زندگی، کالبد سخت و کالبد نرم می‌خواهد. همچنین این هنر کمترین سخت افزار را نسبت به هنرهای دیگر می‌خواهد و اثرگذاری خوب و دامنه وسیعی دارد. وسعت شعر به وسعت همه مردم است. درست است که در سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران در حد شاعران هنوز وارد نشده‌ایم و گله شاعران در این باره را قبول دارم. اما محفل‌های ادبی و شعری متعددی را هر هفته در مراکز فرهنگی مختلف برگزار می‌کنیم. شنبه‌ها ۹ محفل فعال ادبی و شعری با حضور ۷۱۰ نفر داریم. یکشنبه‌ها ۴ محفل با حضور ۲۹۰ نفر. دوشنبه‌ها ۱۳ محفل با حضور ۹۲۵ نفر. سه‌شنبه‌ها ۵ محفل با حضور ۲۳۵ نفر. چهارشنبه‌ها ۸ محفل با حضور یک هزار و ۸۶۰ نفر و پنج‌شنبه‌ها ۷ محفل با حضور ۴۵۰ نفر داریم. یعنی به طور کلی در طول هفته ۴۶ محفل ادبی با حضور ۴ هزار و ۴۷۰ نفر را برگزار می‌کنیم که البته این تعداد کم است.
وی در اشاره به دیگر فعالیت‌های ادبی گفت: سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران آخرین سازمانی بود که دوهفته به فوت پدر شعر انقلاب یعنی استاد سبزواری برای ایشان آیین نکوداشت در موزه امام علی (ع) برگزار کرد. همچنین این سازمان محافل شعری متعددی با حضور شاعران پیشکسوت برگزار می‌کند. امسال سومین دوره نشست ادبی حریم آهو برگزار شد. در برنامه «سرحلقه شوریده سران» که همزمان با شب شعر و ادب پارسی برگزار شد، میزبان ۳۰۰ شاعر جوان، میان‌سال و پیشکسوت بودیم. چون بزرگداشت استاد شهریار هم بود پسرشان هادی هم حضور پیدا کردند. در آن برنامه تقدیر و نکوداشت از زنده بادان و زنده یادان بسیاری با حضور خانواده‌های ایشان داشتیم. در واقع سازمان فرهنگی هنری هم محفل شعر، هم محفل ادبی و هم نکوداشت‌های متعددی برگزار می‌کند. خانه شعری هم در ابتدای خیابان شهید کلاهدوز در حال فعالیت است. اما مژده‌ای که امشب باید بدهم اینکه به زودی ساختمانی مجهز با ۱۳ هزار متر زیر بنا برای شاعران در ارتفاعات عباس آباد افتتاح خواهیم کرد که پایگاهی برای شاعران خواهد شد. این مکان هم اکنون در حال تجهیز است و باغ موزه دفاع مقدس، باغ کتاب با ۶۵ هزار متر فضای مسقف که بزرگ‌ترین فروشگاه کتاب دنیاست، دهه فجر افتتاح می‌شود.
مؤمنی شریف هم درباره حمایت صنفی از شاعران گفت: ۱۵ سال است که از نزدیک در مسائل دوستان شاعر و نویسنده هستم. مشکلاتی دارند که نیازمند اتفاقاتی است تا ایشان نیز از حقوق کافی برخوردار شوند. در این مورد نقص و کم کاری در کشور وجود دارد که مقداری از آن به بعضی نگاه‌ها که در جامعه هنری وجود دارد، بر می‌گردد. شرایطی که برای پیشکسوتان در این زمینه فراهم کرده‌اند، بسیار ناچیز است و نیازمند به وجود آمدن تغییراتی است.
شعر وجدان عمومی جامعه را معرفی کند
صلاحی با اشاره به برگزاری چهارشنبه‌های هنر که هر هفته میزبان هنرمندان می‌شود، ادامه داد: هنرمندان به بیشتر از اینها نیاز دارند. موضوع بیمه هنرمندان زمانی انجام شد اما این موضوع حداقل‌هایی است که باید برای ایشان پی گرفته شود. من پیشنهاد می‌دهم دولت که مسئول اصلی است به ویژه وزارت ارشاد و دیگر دست اندر کاران تقسیم کار کنند. یک جایی محور شود و هر کسی در حد خود باری از زمین بردارد. البته شهرداری در این زمینه وظایفی که شورای شهر برایش مصوب می‌کند را انجام می‌دهد اما همیشه آماده به خدمت است و هیچ زمان کوتاهی نخواهد کرد.
مؤمنی در این خصوص گفت: انجمن صنفی خیلی نمی‌تواند مؤثر باشد. بلکه کمیسیون فرهنگی مجلس باید قانونی را تعریف کند تا به عنوان مثال چطور هنرمندان از بیمه برخوردار شوند. شاید آن زمان بتوان شاهد تحولاتی جدی بود.
در ادامه سعید بیابانکی مجری کارشناس برنامه از حمایت و پشتیبانی سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران از فراخوان شب شعر بزرگ شبکه ۴ خبر داد که بعد از ماه محرم برگزار می‌شود. همچنین صلاحی به خواندن شعر دعوت شد و گفت: تا به حال در جایی از خودم شعر نخوانده‌ام اما این شعر مربوط به سال ۸۳ و صحبت‌هایی است که درباره تاریخ مصرف و انقضای هر کالا می‌شد که همان‌جا این شعر را بداهه گفتم: عشق تاریخ مصرف ندارد - تا ابد زنده، مردن ندارد / انقضایش بود بهر عاشق - عشق آغاز و پایان ندارد/ عاشق حق شو آر مرد راهی - با علی راز گو گاه گاهی / جان فدای علی زمانم - جان که آن‌قدر قابل ندارد
بیابانکی در ادامه صحبت‌های خود درباره اینکه چه کنیم شعر و شاعران به جایگاه ایده آل برسند، پرسش کرد و مؤمنی شریف در پاسخ به او گفت: منزلت اجتماعی وابسته به اتفاقاتی است که در ادامه می‌گویم و باید روی آن کار کرد تا اهمیت شعر شناخته شود. از جمله برای معرفی شعرمان به جهان باید فعالیت کرد. شعر امروز ما به دلایل بسیار زیادی قابل معرفی است. باید اتفاقات متعددی در این حوزه بیافتد. در حوزه هنری در بخش ترجمه مرکز ترجمه سال‌هاست که زحمت بسیار می‌کشند به ویژه در سال‌های اخیر از کارهایی که شده اینکه مجموعه‌ای از شعر روز ایران به زبان‌های مختلف با توجه به فرهنگ زبان مقصد تهیه شده است. علاوه بر این در دانشگاه‌ها نیز باید به شعر امروز بپردازند و در شعر گذشته نمانند که خوشبختانه با زحماتی که کشیده شده، این اتفاق تا حد زیادی افتاده است و شعرای برجسته‌ای که شعرشان موضوع پایان نامه شده کم نیستند.
همچنین رییس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران درباره نقش این سازمان در رساندن شعر فارسی به جایگاه ایده آل گفت: شعر وجدان عمومی جامعه را می‌تواند معرفی کند و کلامی است که هر روز ظهور و بروز پیدا می‌کند. سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران محفل‌های شعری متعددی را برگزار می‌کند و همچنین فراخوان شعری از سراسر کشور دارد. برگزاری کلاس‌های شعر هم از برنامه‌های دیگر است. اینها یک راه است. راه دیگر چاپ کتاب شاعران به ویژه شعر اولی‌ها و کتاب اولی‌هاست که موجب تشویق آنها می‌شود. راه دیگر هم اجرای برنامه‌های این چنینی از طریق صدا و سیما و شبکه‌های مختلف است که بسیار کمک کننده است.
