به گزارش رسانه خبری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، آیین تجلیل از فریدون مجلسی در قالب برنامه «روز فرهنگ» با محوریت حفاظت از محیط زیست و احترام به طبیعت با معرفی چهار اثر تازه فریدون مجلسی شامل «بشر بر سرشاخ و بن میبرد»، «حکایتی از پله دوم»، «اسیر افتخار» و با تاکید بر کتاب «فروپاشی» با حضور چهرههایی چون خسرو سینایی، رضا کیانیان، ایرج حسابی، محمدرضا جعفری (مدیر نشر نو)، محمدحسین دانایی و جمعی از دوستداران فرهنگ و هنر شامگاه یکشنبه ۱۹ آذر در فرهنگسرای شفق برگزار شد.
خسرو سینایی در این مراسم اظهار کرد: زمانی که فهرستی از آثار متعدد مجلسی در حوزه تألیف و ترجمه را میبینم، شرمنده میشوم که چرا چنین فردی را پیش از این نمیشناختم، هر کدام از آثار مجلسی نه تنها به عنوان یک اثر ادبی بلکه به عنوان یک تفکر و اندیشه میتواند آموزنده باشد.
وی با بیان اینکه آثار فریدون مجلسی برگرفته از یک تفکر متعادل است، افزود: هر کدام از آثار این نویسنده و مترجم با زبان ساده و روان، مفهوم و معنایی را به مخاطب میآموزد.
سینایی با بیان اینکه مجلسی نویسنده و مترجمی باسواد، با تجربه و آگاه به وقایع تاریخی ایران است، گفت: کتابهایی از جمله «ساعت طلا»، «گذاری در مقولات فرهنگی»، «حکایتی از پله دوم» و «اسیر افتخار» گواه این سخنان است که در کتاب «اسیر افتخار» علاوه بر سادگی و روانی در بیان وقایع تاریخی، شهامتی دارد که توانسته وقایع ۲۸ مرداد را روایت و بازگو کند.
این کارگردان سینما و فیلمنامه نویس اظهار کرد: مجلسی با توجه به اینکه دیپلمات بوده و سپس در شرکت پلسازی مشغول فعالیت شده، سفرهای مختلفی داشته، زندگی را تجربه کرده و مطالعاتش در فضای بسته نیست و فعالیتهای او مبتنی بر نظم، ترتیب و برنامهریزی است که علاوه بر آن خلاقیت، علاقه و جوشش باعث میشود که ایشان بتواند آن قدر پر کار باشد.
سینایی گفت: زمانی که مقالات و تحلیلهای سیاسی مجلسی را در مطبوعات میبینم، خرسند میشوم که فردی وابسته به هیچ جریان سیاسی نیست، جز به یک ذهنیت پرورده شده و آماده برای اینکه مسائل را دقیق ببیند و سعی نکند از جناح خاصی جانبداری کند.
فریدون مجلسی نیز در این آیین درباره ترجمه کتاب «فروپاشی» گفت: این کتاب، کتابی آکادمیک و عمومی است که به پیشنهاد مدیریت نشر نو برای ترجمه انتخاب شد.
وی افزود: کتاب «فروپاشی» نثری روان داشته و در قالب رمانی حدود ۷ هزار صفحهای به صورت داستان وار، فنا و بقای تمدنهای مختلف را در طول تاریخ شرح میدهد و اینکه چگونه تمدنهای گذشته موجبات فنای خود را فراهم کردند.
مجلسی درباره مطالعه کتاب «فروپاشی» توسط سیاستمداران گفت: در سیاست باید شفافیتی وجود داشته باشد و مردم بدانند که چه میگذرد، مشکلات چه هست و بتوانند برای آن راه حلهایی را انتخاب کنند، زمانی که شفافیت کاهش پیدا کند، توجه مردم به طور کلی به موضوعهای مختلف از جمله محیط زیست کاهش پیدا میکند.
وی با اشاره به اینکه مشارکت باید در میان آحاد جامعه وجود داشته باشد، افزود: افرادی که علاقهمندترین و با صلاحیتترین فرد در هر رشتهای هستند، باید به مرحله تصمیمگیری برسند و اگر شمار معدودی از افراد که خاستگاههای ویژهای دارند، بتوانند فرصتهایی را به دست بیاورند، دیگر نیازی به مطالعه نیست و به عقیده من باید عموم جامعه کتاب «فروپاشی» را بخوانند.
رضا کیانیان بازیگر سینما، تئاتر و تلویزیون نیز در این آیین با بیان خاطرهای از نحوه آشنایی خود با فریدون مجلسی گفت: من پیش از اجرای نمایش «پروفسور بوبوس» از طریق ترجمهها و مقالاتی که مجلسی در روزنامهها مینوشت، با او آشنا شدم.
وی افزود: نمایش «پروفسور بوبوس» نمایشی کمدی است که سال ۱۹۲۱ بعد از انقلاب روسیه نوشته شده و نقد انقلاب و حکومت ایدئولوژیک به صورت کمیک است که در زمان اجرای این نمایش به کارگردانی آتیلا پسیانی نقدهای بسیاری به این نمایش شد که برخی منکر وجود چنین نمایشنامهای شدند و در این میان فریدون مجلسی با استدلالهایی از این اثر نمایشی دفاع کرد.
کیانیان افزود: مجلسی تفکری را در آثار خود ترویج میکند که کاش ما این تفکر را سالها پیش داشتیم.
کاوه فیضاللهی سردبیر فصلنامه پازن نیز در این آیین درباره کتاب «فروپاشی» با عنوان فرعی «چگونه جوامع راه فنا یا بقا را بر میگزینند» نوشته جرد دایموند و ویژگیهای این نویسنده سخن گفت و افزود: این کتاب به تاریخ محیط زیست و بررسی تعامل انسان و طبیعت در گذر زمان میپردازد، در گذشته برای آشنایی با تاریخ جوامع تنها به فرهنگ و جا به جایی قدرت توجه میشد که بر اساس کتاب «فروپاشی»، این روش برای تبیین رویدادهای تاریخی کافی نیست و ما باید اقلیم را لحاظ کنیم.
وی گفت: براساس آموزههای کتاب «فروپاشی»، دلایل مختلفی از جمله باورهای قدیم، تضاد منافع کوتاهمدت با منافع بلند مدت، همرنگ جماعت شدن، امکان روانشناختی، ناتوانی از حل مسئله باعث میشود که نسبت به جامعه و محیط زیست بیتفاوت بوده و موجب فنای آن شویم و به عقیده من برای اینکه در جامعه مؤثر باشیم باید تصمیم درست بگیریم.
در پایان این آیین با حضور دوستداران فرهنگ و هنر پیام تجلیل رضا بسطامی رییس فرهنگسرای شفق از فریدون مجلسی قرائت شد.
فریدون مجلسی دیپلمات سابق، نویسنده و مترجم سال ۱۳۲۳ در تهران در خانوادهای فرهنگی و در بازه زمانی جنگ جهانی دوم به دنیا آمد، او دانشآموخته دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران و فارغالتحصیل مقطع کارشناسی ارشد از دانشگاه شهید بهشتی است، وی پس از اتمام تحصیلات، جذب وزارت امور خارجه شده و به عنوان دیپلمات ایران در کشورهای مختلف به انجام وظیفه پرداخت و در سال ۵۸ از وزارت امور خارجه فارغ و در بخش خصوصی به فعالیت پرداخت و در کنار آن از جمله علایق وی تحقیق و نگارش در حوزههای مختلف فرهنگی است و در این زمینه کتابها و مقالات متعددی را تألیف کرده است.