به گزارش رسانه خبری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، کتاب «مسافر جمعه» نوشته سمیه عالمی در سومین دورهمی کتاب کانون ادبی «بانوی فرهنگ» فرهنگسرای انقلاب اسلامی با حضور منیژه آرمین (منتقد ادبی، نویسنده و داور جایزه جلال)، سارا عرفانی (نویسنده و کارشناس ادبی) و نویسنده اثر عصر سهشنبه ۲۱ آذر نقد و بررسی شد.
منیژه آرمین نویسنده کتاب «ای کاش گل سرخ نبود» درباره کتاب «مسافر جمعه» گفت: داستان هر کتابی مانند جادهای است که باید طی شود و ممکن است پر از سنگلاخ باشد که این کتاب از این نظر بسیار روان و راحت خوانده میشود. این کتاب شروع عاشقانهای دارد که به خوبی به انقلاب پیوند میخورد. آغاز و پایان قابل قبولی دارد و طرح داستان به خوبی برای مخاطب جا افتاده است.
دبیر نهمین دوره جایزه جلال درباره شخصیتپردازی کتاب گفت: با توجه به روستایی بودن شخصیت اول کتاب، در ساده بودن و بیاطلاع بودن او از اتفاقات زمان خود زیادهروی شده و به نظر طبیعی نمیآید. درست است که روستانشینها از امکانات اطلاعرسانی کمتری برخوردار بودند، ولی رادیو موجود بوده و شخصیت باسواد بوده که میتوانست درک بیشتری از حوادث اطرافش داشته باشد.
این نویسنده در تشریح ویژگیهای این اثر گفت: در هر کاری به دو اصل تعادل و حرکت اعتقاد دارم. وقتی در کار این دو اصل رعایت شود، میتواند خوب و مورد پسند باشد و جزو آثار ماندگار قرار گیرد. در این رمان به هر دو اصل به خوبی پرداخته شده است. رمان دارای حرکت است و به همین دلیل برای خواننده بسیار روان است و همچنین متعادل نگاشته شده است.
در ادامه آمنه اسماعیلی، نویسنده و ویراستار آثار ادبی از مخاطبان بانوی فرهنگ درباره نکات کتاب گفت: رمان ریتم خوبی دارد و فضاسازی یک دستی انجام گرفته است ولی گفتوگوها مشخص نمیکند که در سال های ۴۱ و ۴۲ اتفاق افتاده باشد. چون موضوع داستان عاشقانه است اگر شخصیت اصلی جسورتر بود جذابتر می شد. اما در کل ریتم داستان روان و کم سنگلاخ است.
سارا عرفانی، نویسنده و کارشناس ادبی درباره کتاب «مسافر جمعه» گفت: شروع داستان خیلی جذاب است و با موضوع قتل وارد داستان میشویم که این باعث میشود مخاطب درگیر شده و نتواند کتاب را زمین بگذارد ولی در ادامه سرعت حوادث گرفته شده و ریتم داستان کند میشود.
در ادامه سومین دورهمی کتاب، سمیه عالمی، نویسنده کتاب به سوالات مطرح شده درباره رمان پرداخت و در پاسخ به نخستین سوال درباره مضمون و اسم کتاب گفت: شخصیت اصلی داستان یک مسافر است. هم سفر بیرونی دارد یعنی از روستا به شهر میآید و هم سفر درونی دارد که در تمام داستان با خود کلنجار میرود تا در نهایت به تکامل برسد و این که مصداق روز جمعه در اسم کتاب، حادثه فیضیه در سال ۱۳۴۲ است که در روز جمعه اتفاق افتاده است.
وی در ادامه افزود: رسول، شخصیت اول کتاب از ابتدا درک درستی از مسایل پیرامون خود ندارد و از اصلاحات ارضی شاه خوشحال هم میشود چون به نظرش صاحب زمین میشود و در ادامه به درک جدیدی میرسد تا در انتهای کتاب خودش به دنبال امام خمینی (ره) میگردد و از دیوار ناآگاهی عبور کرده تا به او برسد.
نویسنده مسافر جمعه، درباره بیاطلاع بودن روستاییان در دهه 40 از آغاز انقلاب گفت: در آن زمان غیر از معدود گروههایی مانند موتلفه و فداییان اسلام، مراجع زیادی از امام خمینی و نهضت او حمایت نمیکردند؛ در خود قم هم ایشان خیلی شناختهشده نبودند تا شهرهای دیگر و همچنین روستاها؛ پس طبیعی بوده که روستاهای دور از پایتخت خیلی در جریان اتفاقات انقلابی نباشند.
یکی دیگر از میهمانان «دورهمی کتاب» درباره این اثر گفت: شخصیتهای زیادی در داستان حضور داشتند که به علت کوتاه ماندن کتاب خیلی به آنها پرداخته نشده است. خیلی جاها خلاصهگویی شده و با ابعاد شخصیت آشنا نمیشویم. کاش کتاب طولانیتر میشد.
دیگر مخاطب این نشست، درباره عشق رسول و دغدغه شخصیت اول داستان گفت: ای کاش نقش بیشتری از رضیه در کتاب دیده می شد و ما صدایی از او میشنیدیم. نویسنده، در پاسخ به وی گفت: در دهه ۴۰ دختران خیلی نمیتوانستند درباره این گونه مسایل صحبت کنند و قابل مقایسه با حال حاضر نیست. ولی میتوانست با شخصیتهای نزدیک به خود درباره ازدواج صحبت کند.
در پایان از منیژه آرمین، سمیه عالمی و سارا عرفانی تقدیر شد و میهمانان و شرکتکنندگان این نشست با هم عکس یادگاری گرفتند.
کتاب مسافر جمعه نخستین اثر سمیه عالمی و در حوزه ادبیات انقلاب اسلامی است؛ داستانی عاشقانه-سیاسی-تاریخی در بستر سال های ۴۱-۴۲ و همزمان با وقایعی همچون انقلاب سفید تا حادثه فیضیه قم در فروردین سال ۴۲ شکل میگیرد. بانوان علاقهمند به ارتباط با کانون «بانوی فرهنگ» میتوانند به کانال تلگرامی این کانون به نشانی @banooyefarhang مراجعه کنند.