به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فرهنگ و هنر، محسن پرویز، رئیس انجمن قلم ایران درباره سال ۹۹ و معضلات یا ابتکاراتی که کرونا رقم زد، اظهار داشت: بیماری کرونا و شیوع آن کل کشور را در بر گرفت و برخی مشاغل آسیب زیادتری دیده و دچار مشکلات جدی شدند.
پرویز به عرصه فرهنگ خصوصا کتاب اشاره کرد و عنوان داشت: در عرصه فرهنگ هم طبیعتا بخشهای زیادی از مشاغل فرهنگی که ارتباط مستقیمی با مردم دارند، دچار آسیب شدند، اما آنهایی که هوشیاری و توانایی نسبی داشتند تا حدودی توانستند خود را با شرایط جدید تطبیق دهند و با استفاده از فضای مجازی هم درآمدزایی و هم رونق کار داشته باشند.
به گفته وی، در حوزه فرهنگ این ماجرا با افت و خیزهایی همراه بود و میتوان گفت مسایل و مشکلات بسیاری پیش آمد که همچنان حل نشده باقی است. برخی مشکلات از قدیم وجود داشت که در این یک سال تشدید شد و احساس میکردیم باید توجه بیشتری صورت میگرفت یا تلاش بیشتر و بهنگام صورت میگرفت تا مشکلات حل شود.
رئیس انجمن قلم در این گفتوگو با خبرنگار کتاب و ادبیات خبرگزاری فارس، با بیان اینکه یکی از مشکلاتی که عرصه نشر امروز با آن مواجه است، مسأله تیراژ کتابهاست، افزود: تقریبا از دهه ۸۰ تیراژ شروع به افت کرد و در دهه ۹۰ ادامه یافت؛ البته یکی ـ دو سالی در سالهای ابتدایی دهه ۸۰ با توجه به اینکه یارانه کاغذ پرداخت میشد، آمار تیراژ کتابها در برخی قسمتها ممکن است با خلل همراه شده و یا ممکن است ۱۵ درصدی تیراژها غیرواقعی باشد، اما با آمارهای موجود هم میبینیم که کاهش تیراژ وجود داشته است. قبل از کرونا تیراژها به جایی رسیده بود که شاهد تیراژهای اعلامی ۳۰۰ نسخه برای کتاب بودیم که باز در برخی موارد هم آمارها قابل اعتماد نبود؛ چرا که مشاهدات میدانی نشان میدهد در بعضی موارد آنچه به عنوان کتاب چاپ میشود، خروجیهای چاپ دیجیتال است و عملا چاپ به معنای قدیم اتفاق نمیافتد. این امر هم به عرصه چاپ و صنایع وابسته و هم به تالیف و ترجمه ضربه میزند.
وی با بیان این موضوع که کرونا این شرایط را به شدت تشدید کرد، گفت: ما میبینیم سیستم توزیع همچنان مشکل دارد و با ورود کرونا آن مشکل مضاعف شد.
پرویز درباره نمایشگاههای مجازی کتاب هم خاطرنشان کرد: این تجربه اولیه بود، اما علیرغم تبلیغات مجریان این کار از دید من اصلا موفق نبود؛ یعنی حتی اگر میزان فروش کتاب در نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران را حفظ میکردیم، ولی باز نمیتوانستیم ادعای موفقیت کنیم، چرا که مخاطبان نمایشگاه حضوری و فیزیکی کتاب همه مردم ایران نیستند و ۵ میلیون نفر حدودا از آن بازدید میکنند، اما وقتی نمایشگاه مجازی برگزاری میکنیم یعنی حدود ۸۰ میلیون نفر مخاطب این نمایشگاه میشوند. به عبارتی ۱۶ برابر بازدید بیش از نمایشگاه حقیقی اتفاق میافتد و فرصت خوبی برای ناشران و مولفان میتواند باشد.
رئیس انجمن قلم ادامه داد: این مسأله به ضعف مدیریت برنمیگردد و درصدی قابل تدبیر بود و میشد حل کرد، اما بخش زیادی هم مربوط به سیستمها و زیرساختهای ناقص فضای مجازی ماست. مجموعه این موارد دست به دست هم میدهد تا نتوانیم توقع اصلی را برآورده کنیم.
وی به برخی مشکلات اشاره کرد و افزود: بخشی از فرهنگیها و دستاندرکاران حوزههای فرهنگ، مخاطبانی دارند و تریبون در اختیارشان هست و صدایشان به گوش تصمیمگیران میرسد و بخشهایی خیلی تریبون ندارند و مشکلاتشان به درستی منعکس نمیشود، پس تدبیری هم صورت نمیگیرد. مثلا وقتی حوزه کتاب دچار اختلال میشود، چاپخانههای کوچک در شهرهای مختلف هم دچار مشکل میشوند؛ اگرچه این چاپخانهها مربوط به بخش خصوصی است و افراد خاصی صاحب این مشاغل هستند، اما در کلان ماجرا، دولت و نظام حاکمیتی در قبال آنها مسئولیت دارد و باید تدبیر کند که دچار مشکلات اساسی نشوند.
وی افزود: اتفاقی که در پی آن میافتد، این است که بخشهایی تعطیل میشود و وقتی تعطیل شد، اولا راه اندازی مجدد آن برای کشور هزینهبر خواهد بود، در ثانی این افراد عائله مملکت هستند و باید برای درآمدشان تدبیر شود.
پرویز به نویسنده و مترجمانی که طی این مدت از حقالتالیف و ترجمه محروم شدند و درآمدی در این ایام نداشتند، اشاره کرد و گفت: معمولا سینماگران و اهالی موسیقی به تریبونها دسترسی دارند و توجهها را به سمت خود جلب میکنند و حمایت میشوند، اما در هنر مکتوب این اتفاق نمیافتد و این امر لطمه زننده است.
رئیس انجمن قلم در بخش دیگری از سخنانش درباره خاطرهای از دوران کرونا در سال ۹۹ تصریح کرد: کرونا خاطرات بزرگی بر جای گذاشت. هنگامی که کرونا گرفتم، شرایطم بسیار وخیم بود و یک هفته در icu بستری شدم و با ماسک اکسیژن نفس میکشیدم، اما نکته مهم اینکه کرونا همان بیماری است که به نظرم افراد را انتخاب میکند. برخی را دوست دارد، برخی را اذیت میکند و با برخی مهربانهتر برخورد میکند.
به گفته وی، برخی کرونا را سخت درک کردند و برخی وقتی مبتلا شدند حتی متوجه بیماری نشدند، نهایتا احساس درد و خستگی بیشتر از سرماخوردگی برایشان ایجاد شده بود، ولی کسانی هم متاسفانه نتوانستند جان سالم به در ببرند. این انتخابی بودن از این بابت است که در سایر بیماریها ما تکلیفمان معلوم است. مثلا کسانی که بیماری زمینهای دارند، اگر بیماری دیگری بگیرند، شرایطشان سخت میشود، اما در باره کرونا دیدیم جوان ورزشکاری بدون مشکل که اهل دخانیات هم نیست، به شدت حالش وخیم شد و از دنیا رفت، در حالی که فردی با سن زیاد و داشتن بیماری زمینهای مبتلا به کرونا شده و بیماریاش درمان میشود. این امر درباره کرونا خوفناک بود و تلنگری به همه مردم دنیا که اینگونه هم نیست که اگر شرایط خاصی برای خودمان فراهم کنیم، تصور کنیم ایمن شدهایم و مریضی سراغمان نمیآید و میتوانیم به سلامت از این سالها عبور کنیم. کرونا جزو مواردی خواهد بود که خاطرات آن در تاریخ ثبت میشود. امیدواریم ظرف چند ماه آتی با واکسیناسیون خطر از مردم کشورمان دور شود.