به گزارش پایگاه خبری ـ تحلیلی فرهنگ وهنر، نشست خبری پانزدهمین جشنواره بین المللی شعر فجر دیروز یکشنبه ۷ دی با حضور مریم جلالی دبیر علمی و مصطفی راضی جلالی دبیر اجرایی این دوره از جشنواره بین‌المللی شعر فجر در موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران برگزار و به صورت زنده از فضای مجازی پخش شد.
مریم جلالی، دبیر علمی این‌جایزه در ابتدای نشست گفت: به عنوان دبیرعلمی از صفر تا ۱۰۰ این دوره، همراه دبیر اجرایی و هیأت علمی جایزه و دبیرخانه خواهم بود و همکاری خواهم داشت؛ اما این دخیل‌بودن به معنای دخالت‌کردن نیست، بلکه به معنای تعامل است. ان‌شاءالله که هیچ مشکلی نیز در این بین وجود نداشته باشد. ما یک هدف داریم و هدف اصلی ما برگزاری جشنواره شعر فجر است و هر عملکردی که دبیر علمی و اجرایی دارند، تنها یک راهبرد است برای رسیدن به این هدف.
وی افزود: انتخاب دبیرعلمی این جایزه از چهره‌های آکادمیک، اتفاق مبارکی است. ترویج و توزیع شعر فارسی در شکل جدید مرهون و مدیون تلاش‌های شاعران امروز و تجربه‌های قابل ملاحظه آنهایی که هم زبان قدرتمند داشتند و هم ذهن قوی بوده است. ماجرا این است که اهالی آکادمیک بر مبنای هست‌ها پیش می روند یعنی نمی‌آیند تجویز کنند چه اتفاقی بیافتد؛ آن چیزی که رخ داده را بررسی می‌کنند و من گمان میکنم فرصتی بوده که چنین پیوندی ایجاد شود.
جلالی در پایان سخنانش گفت: اگر نگاهی گذرا به بخش پایان نامه‌های دانشگاهی داشته باشیم زحمت اهالی آکادمیک در این حوزه روشن میشود، اهالی آکادمیک ادبیات هیچ وقت تجویز نکردند شعر چگونه باشد، شعر خلق شده و آنها این آثار را بررسی کردند. من فکر میکنم فرصت مغتنمی است برای اینکه دو گروه آکادمیک و تجربی در حوزه شعر بیشتر به هم نزدیک شوند. به عنوان یک دبیر علمی به همان شکل آیین نامه پیش خواهم رفت.
برگزاری یادمان شهیدان سلیمانی و فخری‌زاده
در ادامه این نشست، مصطفی راضی جلالی دبیر اجرایی جشنواه، گفت: پانزدهمین جشنواره بین‌المللی شعر فجر در بخش غیر رقابتی، طلیعه محافل شعر فجر با برگزاری محفل «مردان میدان» با یادمان سردار شهید حاج قاسم سلیمانی و شهید فخری زاده برگزار می شود. ۱۲۹ شعر و اثر در این مدت درباره این دو شهید منتشر شده که به لحاظ فنی، قابلیت و شان والایی دارند. همچنین در تلاش هستیم این آیین را بر مزار یکی از این دو شهید برگزار کنیم.
وی بررسی و انتخاب چهره های برتر شعر دفاع مقدس به مناسبت چهل سالگی آغاز جنگ تحمیلی و دفاع حماسی ملت ایران را به عنوان بخش ویژه این دوره از جشنواره شعر فجر عنوان کرد و گفت: تجربه خوبی از حضور رسانه ها و خبرنگاران حوزه کتاب و ادبیات در انتخاب چهره های داستان و مستندنگاری حوزه دفاع مقدس در سیزدهمین جایزه ادبی جلال آل احمد داشتیم؛ این تجربه را در جشنواره بین المللی شعر فجر تکرار خواهیم کرد و رسانه و خبرنگاران حوزه کتاب وادبیات در شعر فجر مسئولیت خواهند داشت و فراتر از اطلاع رسانی، حضوری کارشناسانه در عرصه داوری و انتخاب چهره های برتر شعر دفاع مقدس خواهند داشت.
دبیر اجرایی جشنواره شعر فجر، به تعداد آثار ارسالی به پانزدهمین دوره جشنواره بین المللی شعر فجر اشاره کرد و ادامه داد: تاکنون ۲۴۸۹ اثر به دبیرخانه جشنواره شعر فجر رسیده است که ۲۰۳۲ اثر در حوزه شعر بزرگسال، ۱۷۲ اثر در حوزه کودک و ۲۸۶ اثر درباره شعر(پژوهش‌های حوزه شعر) را شامل می شود که پس از بررسی داوران، برگزیدگان و شایستگان تقدیر معرفی و تجلیل می شوند.
افزایش تعداد داوران در بخش شعر بزرگسال
جلالی با اشاره به تفاوت این دوره از جشنواره با دوره گذشته گفت: با توجه به نظر اهالی رسانه و اساتید حوزه شعر که معتقد بودند در بخش شعر بزرگسال امکان داوری شعر کلاسیک و نو با یک ملاک و معیار وجود ندارد با موافقت اعضای هیات علمی جشنواره و معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این دوره، بخش شعر بزرگسال را در سه بخش بررسی می کنیم تا از این طریق در اعطای جایزه به شاعرانی که در بخش بزرگسال در سال ۱۳۹۸ اثر منتشر کرده اند، افزایش ظرفیتی داشته باشیم. بخش شعر بزرگسال شامل مجموعه های قالب کلاسیک، مجموعه شعرهای قالب نو(سپید و نیمایی) و شعر محاوره است. هیات علمی به داوران الزام نمی کند که حتما در هر سه بخش برگزیده داشته باشند. این ظرفیت ایجاد شده است تا در آثار قابل دفاع در این عرصه ها در هر سه بخش برگزیده داشته باشیم.
وی ادامه داد: داوران بخش شعر بزرگسال به هفت داور افزایش پیدا کرده است که خود صاحب اثر و جایگاه ادبی هستند؛ این امر اتفاق مبارکی است که زمان بررسی آثار را کاهش می دهد. داوران این دوره از جشنواره، از بین چهره های نام آشنا و جوان انتخاب شده اند و اعضای هیات علمی با تمام احترامی که به داوران دوره های قبل قائل است تلاش کرد چهره های جدیدی وارد چرخه داوری شوند؛ در انتخاب داوران هیات علمی دغدغه‌مند نگاه شده است.
دبیر اجرایی سیزدهمین دوره جشنواره شعر فجر بیان کرد: در جشنواره امسال به جهت تنوع قالب‌های شعری تعداد داوران را از سه داور در برخی دوره‌ها و پنج داور در برخی دوره‌های دیگر به هفت داور افزایش داده‌ایم. داوری بخش شعر بزرگسال به شکل کاملا مجزا از بین هفت داور، سه داور اشعار نو (نیمایی و سپید) و سه داور آثار کلاسیک را بررسی می کنند و یک داور با نگاه شاعری و آکادمیک حضور دارد که در هر دو حوزه صاحب نظر است. آیین نامه جشنواره به شکلی است که داوران شعر بزرگسال را در قالب یک گروه داوری می بیند اما در عمل کارها توسط گروه داوری تخصصی بررسی می شود و آثار و نامزدها امضای هر هفت داوری را خواهد داشت. شاعرانی که سابقه شعر ترانه را دارند برای داوری انتخاب شده اند تا این قالب شعری را بررسی می کنند.
جشنواره شعر فجر نگاه جنسیتی ندارد
در بخشی از این‌نشست، جلالی درباره انتخاب دبیر علمی این دوره از جشنواره شعر فجر گفت: دبیر امسال از شاعران و اساتید دانشگاهی انتخاب شده و این ظرفیت در بین بانوان شاعر وجود دارد که دبیر علمی جشنواره از بین آنها انتخاب شوند. اما اگر قرار باشد به واسطه حضور یک بانو در جایگاه دبیر علمی، سهم جداگانه ای برای خانم ها قائل شویم نگاه دقیقی نیست چرا که بانوان در عرصه شعر و ادبیات صاحب نام هستند و نیاز به ایجاد ظرفیت، دایره و مربع جداگانه برای رقابت با آقایان ندارند. بنابراین نگاه جنسیتی در این جایزه وجود ندارد.
وی با اشاره به چرایی برگزار نشدن جایزه پروین اعتصامی گفت: زمان برگزاری و تشکیل هیات علمی این جایزه همزمان با آغاز روند گسترش ویروس کرونا بود که در ماه های ابتدایی امکان برگزاری آن وجود نداشت چرا که تصمیم گیری ها به سادگی امکان پذیر نبود. ما تا خودمان را با دستورالعمل ها هماهنگ کردیم، زمان از دست رفت و وارد مراحل جایزه ادبی جلال آل احمد شدیم. تلاش می کنیم در فرصت مناسبی تا پایان امسال یا سال آینده آن را برگزار کنیم.
دبیر اجرایی جشنواره شعر فجر در پاسخ به این سوال که آیا امکان ادغام جایزه پروین در جشنواره شعر فجر و جلال وجود دارد، گفت: ما برگزارکننده این‌جوایز هستیم اما تصمیم‌گیرنده برای نیستیم و مسئول آن شورای عالی انقلاب فرهنگی است که ما از آنها برای برگزاری یا عدم برگزاری دستور می‌گیریم. اگر پیشنهادی هم داشته باشیم اعلام می‌کنیم و در صورت تأیید انجام می‌دهیم و خبر تعطیلی این جایزه را تکذیب میکنم.
جلالی در پایان درباره میزان جوایزه این دوره از جشنواره گفت: هر سال دبیرخانه جشنواره از معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی استعلام می کند که میزان جایزه را تعیین کنند و به محض اطلاع آن را اعلام می کنیم و تلاش خواهیم کرد میزان جایزه نسبت به دوره های قبل افزایش پیدا کند.
