انتخابات مظهر مردم سالاری و نماد اقتدار و تبلور پشتوانه مردمی هر دولت است که حضور پرشور ملت ما در آن، موجب استحکام، اعتبار و اقتدار ایران فارغ از انتخاب هر نامزد واجد شرایط می شود. اما انتخابات نیز همچون هر پدیده دیگری با آسیب هایی روبرو است که می تواند آن را از مسیر کاملا سالم و سازنده خارج کرده و تبدیل به رقابتی ناسالم و مخرّب کند. از جمله این آسیب ها، می توان به رعایت نکردن و بی توجهی به اخلاق انتخاباتی توسط نامزدها و طرفداران آنها اشاره کرد. یادآوری ضرورت رعایت «اخلاق انتخابات» می تواند در سلامت رقابت های انتخاباتی تأثیرگذار باشد. در سه دوره اخیر انتخابات ریاست جمهوری، «مناظره نامزدها» به این روند افزوده شده است.
مناظره، گفت و گویی با هدف شناخت آرا و نظرات اشخاص است. در این نوع گفت و گو که به صورت سازمان یافته و هدفمند انجام می شود، هر فرد می کوشد با نقد با روش پرسش و پاسخ، افکار طرف یا طرف های دیگر ـ که در انتخابات بین خود رقبا و نمایندگان شان به صورت رسمی و بین هواداران شان بطور غیررسمی انجام می شود ـ را شناسایی و بررسی و با نقد آن، درستی یا نادرستی نظر یا نظراتی را ارائه کرده و موجبات تغییر نگرش و رأی طرف مقابل، مخاطبان مناظره و در نهایت رأی دهندگان را فراهم آورد.
این شیوه به افکار عمومی کمک می کند درک صحیحی از آرا و اندیشه های رقبای انتخابات به کف آورده و در جلسات مناظره، با گفت و گوهای صریح، نظریه های آنها را در ترازوی نقد مستقیم بگذارد و نقاط مثبت و منفی آن را به دست آورده و به تصمیم برسد.
مناظره ها می تواند به اشکال گوناگون و روش های مختلف انجام گیرد؛ به این معنا که گاه گفت و گوها به شکل جدل انجام می شود که اگر «جدال احسن» باشد، به خودی خود ایرادی ندارد اما وقتی هدف از آن تنها چیرگی بر رقیب با تخریب و گرفتن گاف از او است، به جدل مذموم و باطل مبدل می شود. در این روش ناپسند مناظره انتخاباتی، هر یک از طرفین می کوشد با دست یابی به نقاط ضعف افکار و آرای دیگری و بزرگ نمایی و گاه ـ متاسفانه ـ با توسل به هوچی گری، طرف های دیگر را به چالش بکشد و آنها را منفعل کند.
ولی در صورتی که مناظره بر پایه اخلاق، مبانی و اصول پی ریزی شود، می تواند هدفمند باشد و قابلیت تاثیر بیشتر نیز فراهم شود؛ در واقع اگر طرفین مناظره بر پایه اصول و مبانی درست، مناظره را آغاز کرده، ادامه دهند و به پایان برسانند، فهم دقیقی به مخاطب منتقل می شود. رقبا می توانند گفت وگویی منظم و دقیق را ترتیب دهند که هدف آن شناسایی نقاط قوت و ضعف نظریات، برنامه ها، آرا و افکار یکدیگر و نزدیک کردن دیدگاه ها و برنامه های شان برای حل مشکلات باشد.
در هر مناظره منطقی که با هدف تفاهم ـ نه تهاجم ـ تعاطی افکار ـ نه تقابل ـ و انتقال منطقی برنامه ها ـ و نه تخریب ـ صورت می گیرد، مولفه هایی چون تحلیل درست، تبیین کامل و دقیق راه حل ها و ارائه برنامه ها رأی دهندگان را مجاب به برگزیدن بهترین گزینه در میان رقبا می کند.
انتهای پیام
