محبوب‌ترین و پراستفاده‌ترین شبکه‌اجتماعی میان کاربران ایرانی چیست؟

اینستاگرام

این شبکه‌ی اجتماعی که مختصِ به اشتراک گذاشتن عکس و فیلم کوتاه است در ایران بر خلاف سایر برنامه‌ها مانند توییتر و یوتیوب مسدود نشده است. محبوبیت این برنامه در ایران سبب شده رشد آن همچنان ادامه داشته باشد. طبق آمار مرکز پژوهشی بتا تعداد کاربران اینستاگرام از ۲۴ میلیون کاربر در سال ۹۶ (۲۰۱۷) به ۴۸ میلیون کاربر در سال ۱۴۰۰ (۲۰۲۱) رسیده است. یعنی در طی ۴ سال رشد دو برابری داشته. بررسی‌های دقیق‌تر نشان می‌دهد که رشد فالوور کاربران برتر شامل سلبریتی‌ها و اینفلوئنسرهای اینستاگرام نسبت به کاربران معمولی این برنامه، افزایش قابل توجهی داشته است. به طوری که دنبال‌کنندگان سلبریتی‌ها در طی دو تا سه سال اخیر گاها به ۵تا۱۰ برابر هم رسیده‌اند.
 
مقایسه آمار منتشر شده از سوی مرکز پژوهشی بتا اینستاگرام در سال ۹۹ و ۱۴۰۰ نشان داده شده است. بر اساس نمودار تعداد کل کاربر از ۴۷ میلیون به ۴۸ میلیون افزایش یافته است. همچنین تعداد کاربرانی که یک میلیون و بیش از یک میلیون فالوور دارند از ۶۰۰ کاربر در سال ۹۹ به یک هزار کاربر در سال ۱۴۰۰ رسیده است. بر اساس این آمار میزان کاربران پرفالوور افزایش یافته است. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت کاربران جدید اغلب به دنبال پیگیری صفحات جذاب و کاربران پرفالوور و حتی برای خرید از پیج‌های فروش وارد این اپ شده‌اند درنتیجه اغلب کاربران جدید به دنبال تولید محتوا و ارتباط‌گیری با کاربران دیگر و تاثیرگذاری بر سایر کاربران نیستند.

تلگرام

در ایران، تلگرام تا پیش از فیلتر شدن، محبوب‌ترین پیام‌رسان بین ایرانیان بود. به‌گونه‌ای که در سال ۱۳۹۶، ۶۲٫۲ درصد ایرانیان عضو آن بوده‌اند. سال ۱۳۹۶ برای مدت کوتاهی این شبکه‌ی اجتماعی در ایران فیلتر شد. در ۱۰ اردیبهشت ۹۷ مجدداً به دستور قضایی به طور کامل از دسترسی کاربران خارج شد.

هرچند با فیلترینگ تلگرام در سال ۹۷، کاربران فعال در این بستر با مشکلاتی مواجه شدند اما به سرعت با فراگیر شدن استفاده از فیلترشکن‌ها رونق خود را پیدا کردند تا جایی که فروش و راه‌اندازی فیلترشکن خود به یکی از خدمات درآمدزا تبدیل شد.
 
مقایسه آمار تلگرام در سال ۹۹ و ۱۴۰۰ توسط مرکز پژوهشی بتا نشان می‌دهد تعداد کاربران تلگرام در طی یک سال گذشته تغییری نکرده است. با این حال بر اساس آمار مرکز پژوهشی بتا تعداد گروه فعال از ۲ میلیون گروه به ۵/۲ میلیون گروه و تعداد کانال از ۲ میلیون کانال به ۸/۲ میلیون کانال افزایش یافته است.

توییتر

توییتر یک شبکه اجتماعی متن‌محور است که مخاطبان خاص خود را دارد. این شبکه اجتماعی از سال 88 تاکنون در ایران فیلتر است. یکی از ویژگی‌های منحصر به فرد توییتر «محدودیت کلمات» در آن است. توییت‌ها در ابتدا به ۱۴۰ حرف محدود شده بودند، اما در نوامبر سال ۲۰۱۷، این محدودیت به ۲۸۰ حرف در هر توییت (به جز زبان‌های چینی، ژاپنی و کره‌ای) افزایش یافت. این بستر هم از طریق اپلیکیشن موبایل و هم از طریق نسخۀ وب قابل دسترس برای کاربران است. به هر نوشته‌ای که در این شبکه منتشر شده یک توییت گفته می‌شود.

در پایان این گزارش خبرنگار خبرگزاری فارس اشاره شده که مقایسه آمار توییتر در سال ۹۹ و ۱۴۰۰ توسط مرکز پژوهشی بتا نشان می‌دهد تعداد کل کاربران فارسی زبان از ۲ میلیون کاربر در سال ۹۹ به ۳.۲ میلیون در سال ۱۴۰۰ رسیده است. همچنین تعداد پست‌ها نیز از ۵۰۰ میلیون به ۷۹۰ میلیون پست افزایش داشته است. در این بین تعداد کاربرانی که بیش از ۱۰۰ هزار فالوور دارند ۱۷۰ و بیش از ۲۰ هزار فالوور حدود ۱.۳ هزار کاربر بوده است. توییتر به تعداد انگشت‌شماری کاربر میلیونیِ فارسی زبان داشته است.