آموزش سواد رسانه‌ای در "فتوژورنالیسم" نباید به حاشیه رانده شود

امیرعباس صادقی

تصاویر بی‌طرف نیستندو باید مخاطبان را با آموزش سواد رسانه‌ای برای درک دقیق‌تر عکس‌ها آماده کرد. اشاره به موضوع فتوژورنالیسم به عنوان یکی از مهم‌ترین رسانه‌ها است . در بین رسانه‌ها که در تعریف کلی رسانه جای ‌می‌گیرند، عکس به عنوان یکی از قدیمی‌ترین و مهم‌ترین رسانه‌ها، شناخته می‌شود. از دیرباز تا به امروز، عکس به عنوان ابزاری مهم برای پوشش اتفاقات و رویدادها تلقی می‌شده و برای مردم از جذابیت خاصی برخوردار بوده است. البته امروزه عکس‌ها در مفهومی بزرگ‌تر و با عنوان فتوژورنالیسم شناخته می‌شوند که همان دو کارکرد اصلی رسانه یعنی آگاهی بخشی و جهت‌دهی به افکار را انجام می‌دهند.

در عصر حاضر که رسانه‌های مجازی و شبکه‌های اجتماعی به شیوه‌ای سرسام‌آور گسترش پیدا کرده و روز به روز استقبال بیشتر مخاطبان را به خود جلب می‌کنند، فتوژورنالیسم توانسته هنوز هم کارکردهای خاص خود را حفظ کند. برای مثال در بسیاری از بحران‌ها و اتفاقات مهم، این عکاسان هستند که به عنوان نخستین افراد از بین اهالی رسانه در محل حادثه یا اتفاق حضور پیدا کرده و نسبت به ثبت و ضبط عکس از حوادث رخ داده اقدام می‌کنند. اهمیت کار فتوژورنالیسم به حدی است که چه بسا همان شبکه‌های اجتماعی نیز از عکس‌های ثبت شده توسط عکاسان در رسانه‌های خود استفاده می‌کنند.

جمله معروفی وجود دارد و آن هم این است که «تصاویر بی‌طرف نیستند»؛ در توضیح این جمله می‌توان به یکی از مفاهیم مهم سواد رسانه‌ای یعنی بازنمایی اشاره کرد. جایی که رسانه‌ها براساس نفع و سود خود تنها بخشی از واقعیت را منتشر می‌کنند و طبیعتاً عکس‌ها نیز در این بین مستثنی نیستند. به عبارت دیگر، مخاطبان در مواجهه با یک عکس و قبل از هر گونه برداشت و قضاوتی نیست به آن باید این سوال را از خود بپرسند که آیا این عکس همه واقعیت را به نمایش گذاشته یا روایتگر بخشی از آن است؟ در اینجاست که سواد رسانه‌ای به کمک مخاطبان می‌آید.

بنابراین می‌توان تأکید کرد که در فتوژرونالیسم نیز اهمیت آموزش سواد رسانه‌ای بیش از هر چیز دیگری مهم است. مخاطبان در مواجهه با هر عکسی باید بدانند که ممکن است این عکس تنها بخشی از واقعیت باشد و بخش دیگری از آن نهفته باقی مانده باشد که باید مورد توجه قرار گیرد.

این روزها صحبت از آموزش سواد رسانه‌ای فراوان است و بسیاری از کاربران معتقدند که سواد رسانه‌ای بیشتر در رسانه‌های نوین مبتنی بر اینترنت کارکرد دارد؛ این موضوع در حالی است که با تأملی عمیق‌تر این‌چنین می‌توان دریافت که سواد رسانه‌ای نه فقط برای رسانه‌های نوین، بلکه برای همه رسانه‌ها به ویژه فتوژرونالیسم کارکرد دارد؛ به ویژه آنکه این رسانه از اهمیت زیادی برخوردار است و در جهت‌دهی به افکار مخاطبان نقش جدی ایفا می‌کند.

انتهای پیام/

گزارش خطا

پسندها:

اشتراک گذاری

فیسبوک سروش واتس‌اپ لینکدین توییتر تلگرام

برچسب‌ها:

سوادرسانه ای فرهنگسرای رسانه

ارسال نظر