«همای زرین» بر شانه کدام شاعر خواهد نشست؟

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فرهنگ و هنر، نشست خبری جایزه جهانی «شهر شعر»؛ رویداد بدون مرز پاسداشت شعر روز دوشنبه ۲۶ شهریورماه با حضور میلاد عرفان‌پور دبیر اجرایی، محمدمهدی سیار دبیر علمی و مرتضی امیری اسفندقه عضو شورای سیاستگذاری رویداد «شهر شعر» و تعدادی از خبرنگاران و اهالی رسانه در ستاد سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران برگزار شد.

آغاز فرآیند اجرایی جایزه جهانی «شهر شعر»

در ابتدای این نشست میلاد عرفان‌پور دبیر اجرایی رویداد «شهر شعر» با بیان اینکه شعر در ایران، شناسنامه و هویت ماست، عنوان کرد: بدون اغراق و تعصب شعر اولین و مهم‌ترین هنر ایرانیان است و شاعران ایرانی قله‌های آن را فتح کرده اند. ما در هیچ هنر دیگری نمی‌توانیم خود را رتبه نخست در جهان بدانیم، ولی در شعر سرمان را بالا می‌گیریم و می‌گوییم ایران مهد شعر است.

وی اضافه کرد: با وجود اینکه کشورمان کشور شعر است، امروز جایگاه مناسبی در خط مشی گذاری‌ها و برنامه‌ریزی‌ها برای شعر نمی‌بینیم. با وجود ظرفیت‌های فراوان که کشورمان در حوزه شعر و شاعری داشته و دارد، در صحنه عمل بروندادهای فرهنگ را نمی‌توان در تناسب با این ظرفیت‌ها مثبت ارزیابی کرد. به عنوان نمونه سهم شعر از بودجه‌های فرهنگی ناچیز و تعجب‌آور است. جمع بودجه‌ای که در کشور مصروف شعر می‌شود، یک سوم بودجه یک فیلم سینمایی معمولی است. این در حالی است که ما در جهان به شعر شناخته می‌شویم و جهانیان شاعران بزرگ ما را ستوده‌اند.

عرفان‌پور با اشاره به اینکه ما هنوز نتوانسته‌ایم شعر را از غربت در بیاوریم، تصریح کرد: توقع ویژه مقام معظم رهبری از شعر برآورده نشده است. علاقه رهبر انقلاب به شعر صرفا جنبه شخصی ندارد و نگاه راهبردی دارند و اعتقادشان این است که شعر پیشران تحول فرهنگی در کشور است. اگر توجه کافی صورت نگیرد ما جایگاهمان در شعر را از دست خواهیم داد و مطالبه اهالی شعر و ادب از دستگاه‌ فرهنگ این است که شعر تا این حد مغفول و غریب واقع نشود.

دبیر اجرایی جایزه جهانی «شهر شعر» افزود: سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران و سازمان زیباسازی شهر تهران به میدان آمده‌اند تا توجه ویژه‌ای به شعر بشود و جایزه جهانی «شهر شعر» با این نگاه برگزار می‌شود. در نظر داریم این رویداد به مهم‌ترین رویداد ادبی کشور تبدیل شود و من در این دو دهه‌ای که در فضای شعر کشور حضور دارم، چنین جشنواره‌ای را سراغ ندارم. ابعاد گسترده‌ای که برای این رویداد ادبی طراحی شده و چشم‌اندازی که برای آینده آن تصویر شده است، باعث می‌شود تا امید داشته باشیم که بزرگترین رویداد ادبی ایران را پیش رو داریم. 

وی سطح بالای اعضای هیئت علمی و شورای سیاستگذاری رویداد، سطح قابل توجه جوایز و هدایا و توجه ویژه رسانه‌ها را سه عامل برگزاری مطلوب رویداد‌های ادبی برشمرد و ابراز امیدواری کرد رویداد «شهر شعر» به بهترین شکل برگزار شود.

عرفان‌پور با اشاره به بخش‌های گوناگون رویداد گفت: جوایز ویژه برای تقدیر و تجلیل شاعران در نظر گرفته شده است ولی ابداع متمایز این رویداد، رونمایی از نماد «همای زرین» به عنوان نشان اصلی برای شاعران برتر است. جوایز ویژه شعر پارسی در ۱۱ گونه شامل غزل، مثنوی، سپید، کوتاه، نیمایی، طنز، ترانه و تصنیف، شعر بلند و منظومه، کودک و نوجوان و نگاه نو تقدیم می‌شود. بخش دیگری برای اشعار با گویش‌های محلی در نظر گرفته شده است که تا کنون کمتر به آن توجه شده است و در بخش ویژه بین الملل شاعران برجسته‌ای از کشورهای مختلف جهان حضور پیدا می‌کنند و بنا داریم با طراحی‌های متناسب زمینه‌های آمد و شد این شاعران به ایران را افزایش دهیم.

فراخوان ایده‌های ادبی برای فضای شهری

دبیر اجرایی رویداد «شهر شعر» ادامه داد: بخش جانبی رویداد نیز با محوریت ایده‌پردازی برای فضای شهری با محوریت شعر برگزار می‌شود. شهر تهران از نظر بصری نیازمند ایده‌هایی است که به آن هویت ادبی ببخشد و هنرمندان می‌توانند به این منظور ایده پردازی کنند. در این بخش هنرمندان رشته‌های دیگر و نیز عموم مردم می‌‌توانند ایده‌های خلاقانه خود را برای شاعرانه‌تر ساختن فضای شهری، در قالب متن، ایده یا طرح‌های معماری و تجسمی و فضاسازی شهری به دبیرخانه جشنواره ارسال کنند. 

وی درباره موضوعات اشعار بیان کرد: موضوع اصلی آزاد است و قصد داریم در هر موضوعی میزبان شعر‌های خوب باشیم، اما یک بخش ویژه برای صلح و عدالت جهانی و به طور خاص غزه داریم. موضوعی که دغدغه همه شاعران واقعی و آزادی‌خواهان جهان است. 

عرفان‌پور تاکید کرد: رویداد «شهر شعر» از امروز و در آستانه روز شعر و ادب پارسی و بزرگداشت استاد شهریار رسما آغاز به کار می‌کند و مهلت ارسال آثار تا ۳۰ آبان‌ماه خواهد بود. یک ماه پس از این تاریخ نیز، آیین اختتامیه با حضور شاعران برجسته کشور و همراه با اهدای جوایز برگزیدگان برگزار می‌شود. از امروز تا زمان برگزاری اختتامیه رویداد‌های مختلف هنری در سطح شهر تهران و برخی شهرهای دیگر برگزار خواهد شد. به عنوان نمونه امشب در شب پاسداشت استاد شهریار و روز شعر و ادب پارسی، مراسم ضیافت شعر با حضور شعرای تهران و به میزبانی ریاست شورای اسلامی شهر تهران و نیز شهردار تهران برگزار خواهد شد. این مراسم نخستین رویداد جانبی از مجموعه رویدادهای مرتبط با جایزه جهانی «شهر شعر» می‌باشد.

وی با اشاره به سابقه برگزاری رویداد‌های ادبی توسط سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران گفت: شهرداری تهران پیش از این چنین رویداد‌هایی داشته و به عنوان مثال رویداد شعر «شب‌های شهریور» در سال‌های گذشته ۹ دوره برگزار شده و در برگزاری این رویداد از تجربه برگزاری آن جشنواره موفق نیز بهره برده‌ایم و تلاش کرده‌ایم «شهر شعر» به صورت جامع‌تر برگزار شود. سازمان زیباسازی شهر تهران نیز در گذشته برنامه‌های متعدد در حوزه شعر اجرا کرده است که به عنوان نمونه می‌توان به اکران‌های شهری اشعار در دوره‌های مختلف اشاره کرد. در آینده نیز ظرفیت‌های گسترده این سازمان به نحو جدی‌تر در خدمت توسعه و ترویج شعر پارسی در خواهد آمد.

عرفان‌پور در پایان گفت: سامانه farhangsara.ir برای دریافت آثار شرکت کنندگان معرفی می‌شود و هر شاعر می‌تواند حداکثر سه اثر و در بخش شعر کوتاه حداکثر ۱۰ اثر ارسال کند. همچنین دبیرخانه رویداد شماره تلفن ۹۶۶۵۳۵۲۰ را برای پاسخگویی به سوالات اعلام می‌کند.

امیری اسفندقه: شاعران پل‌های ارتباطات انسان‌ها و شهرها را ساخته‌اند 

در ادامه مرتضی امیری اسفندقه از اعضای شورای سیاستگذاری رویداد «شهر شعر» عنوان کرد: خوشحالم که این رویداد بزرگ شعر در تهران پایتخت شعر آغاز به کار کرده و آغاز آن را همزمان با ایام ولادت پیامبر اکرم(ص) اعلام می‌کنیم. شعر وحدت آفرین است و بین دل‌ها پل می‌زند و الان در طلیعه هفته وحدت، آغاز فرآیند اجرایی این کلان برنامه را به فال نیک می‌گیریم. 

وی ادامه داد: اگر قرار باشد بین یک شهر و یک شهر دیگر و یک کشور و یک کشور دیگر ارتباط زمینی و هوایی برقرار شود چه قدر باید هزینه کرد؟ چه قدر باید کشتی‌ها و هواپیما‌ها را روانه کرد؟ شعر پارسی هزار سال است که این کار را کرده و بین شرق و غرب و شمال و جنوب جهان پل زده است. ببینید پروانه‌های بلندپرواز شعر پارسی تا کجا‌ها پرواز کرده است. از تمام جهان مشتاق زیارت حافظ و سعدی هستند و امروز هنوز مشتاقان شعر پارسی و شعرای پارسی‌گوی فراوان و بی‌شمارند. 

امیری اسفندقه در پایان گفت: شاعران شاخص ایرانی دیگر در ایران محصور نیستند و همه سازمان‌های فرهنگی باید برای قدردانی از این ظرفیت عظیم تلاش کنند و سازمان فرهنگی هنری با همکاری سازمان زیباسازی شهر تهران وارد این میدان شده اند.

سیار: تهران یکی از پایتخت‌های جهانی شعر امروز است 

محمدمهدی سیار دبیر علمی رویداد «شهر شعر» نیز به بیان نکاتی پرداخت و گفت: اگر مزیت انسان بر سایر موجودات را بررسی کنیم، دانستن نام‌ها و بهره مندی اش از زبان است، چرا که زبان هویت ما را می‌سازد. انسان یک مزیت دیگر هم دارد که میل به زیبایی است. انسان برآوردن همه نیاز‌های روزمره اش را تبدیل به هنر و زیبایی کرده است. شعر پیوند میان زبان و زیبایی است.

سیار با بیان اینکه وقتی عطیه الهی زبان را به اوج برسانی شعر پدید می‌آید، اظهار کرد: شعر اصل حیات آدمی است و لااقل برای ما ایرانی‌ها کارکرد بسیار مهمی دارد. در حیات اجتماعی وقتی پای شهر به میان می‌آید، شهر بر اساس رویا ساخته می‌شود؛ بنابراین شهر را هم شاعران می‌سازند. اینکه شهرداری تهران گوهر شعر را قدر دانسته و می‌خواهد کاری برای آن کند، ستودنی است.

وی افزود: حیات شهری ما به ویژه در تهران به شدت نیاز به زیبایی دارد و زیبایی و عاطفه در شهر‌ها گم شده است. کار شاعران بازگرداندن شهر به آرمانشهر است و خوشحالم که این گام برداشته می‌شود.

سیار در پایان گفت: در شورای سیاستگذاری به این ایده رسیدیم که این رویداد باید جهانی باشد، چون ایران همواره مرکز شعر جهان بوده است و تهران به عنوان پایتخت ایران، یکی از شهر‌های مهم در شعر جهان به حساب می‌آید. تهران پایتخت شعر جهان است و می‌تواند آغوش خود را به شاعران سراسر جهان باز کند. در این رویداد نگاه تخصصی در تقسیم بندی قالب‌ها داریم و هر قالبی به صورت جداگانه داوری می‌شود.

در پایان نشست خبری با حضور میلاد عرفان‌پور، مرتضی امیری اسفندقه و محمدمهدی سیار از پوستر جایزه جهانی «شهر شعر» رونمایی شد.