علیرضا معادی در برنامه تلویزیونی «همشاگردی سلام» گفت:
بی‌توجهی به ظرافت‌های کار با نوجوان، ما را در گام نخست تعلیم متوقف می‌کند
علیرضا معادی رییس فرهنگسرای گلستان و فعال حوزه تعلیم و تربیت و کارشناس علوم اجتماعی با حضور در برنامه تلویزیونی «همشاگردی سلام» درباره ضرورت توجه همزمان به امر تربیت در کنار تعلیم صحبت کرد.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فرهنگ و هنر، علیرضا معادی رییس فرهنگسرای گلستان و فعال حوزه تعلیم و تربیت و کارشناس علوم اجتماعی با حضور در برنامه تلویزیونی «همشاگردی سلام» با اشاره به ضرورت شناخت جایگاه تربیت در کنار تعلیم در تعامل با نوجوان امروزی گفت: کار با نوجوان دارای ظرافت‌هایی است که اگر آنها را رعایت نکنیم در همان ایستگاه اول که «تعلیم» است باقی می‌مانیم و اثرگذار نخواهد بود. اصلی‌ترین اشکال که منجر به این موضوع می‌شود این است که تعلیم یک طرفه است و نوجوان صرفا به عنوان یک مخاطب تلقی شود. به عبارت دیگر در روند تعلیم، زمینه کنشگری او فراهم نشود. در این صورت اساسا وارد فاز تربیت نشده‌ایم.
وی ادامه داد: برای مثال کلاسی را تصور کنید که معلم مونولوگ‌گویی می‌کند و هیچ تعامل دو سویه با دانش‌آموز نداشته باشد. اگر بخشی از آموزش را خود دانش‌آموز برعهده بگیرد و زمینه‌های پرسش و پاسخ در یک کلاس به صورت کارگاهی فراهم شود، خمودگی‌های آموزش یک طرفه از بین رفته و عدم درگیری مخاطب با مسائل آموزشی حل و فصل می‌شود.
او ضمن انتقاد از مدل آموزشی قالب در مدارس گفت: متاسفانه فضای آموزشی در مدارس به گونه‌ای است که با برخی «بایدها» و «نبایدهای» اشتباه در هم تنیده شده است. دانش‌آموز این بایدها را احساس و سعی می‌کند نسبت به آن واکنش داده و حتی در مواردی خلاف آن حرکت کند. در حالی که اگر فضای آموزشی مبتنی بر مهارت و تمرین باشد، رقابت‌ها واقعی‌تر است و افراد هم بهتر می‌توانند خودشان را ارزیابی کنند. دقیقا به مانند یک مربی که قصد دارد بازیکنان داخل زمین را براساس تمرینی که داشته‌اند انتخاب کند و بازیکنان نیز نسبت به سطح خود نسبت به هم‌تیمی ها در جریان تمرین آگاهی پیدا کرده اند.
این کارشناس حوزه علوم اجتماعی در پاسخ به سوالی درباره اینکه چگونه می‌توان امر تربیت را با دقت بیشتری مورد توجه قرار داد، گفت: اولین موضوعی که باید مورد توجه قرار بگیرد محتوای کتاب‌های درسی است؛ گاهی اوقات معلم ما ظرفیت‌های بسیار زیادی برای ارائه شیوه تعلیمی متفاوت به دانش‌آموزان دارد اما محتوای کتاب، اقتضائات زمان‌بندی سال تحصیلی و برخی فشردگی‌ها باعث می‌شود که معلم سراغ خلاقیت نرود و به همین فضای تعلیم سنتی بسنده کند.از سوی دیگر، باید برای ارتقای سطح معلم برنامه داشت. به عبارت دیگر برخی معلم‌ها خودشان محصول همین سیستم آموزشی یک طرفه هستند و برای ارتباطی متفاوت با دانش‌آموز آموزش ندیده‌اند.
معادی در ادامه تاکید کرد: با این حال معتقدم هر معلم و فعال حوزه تربیت که با نوجوانان کار می‌کند، می‌تواند پرچمدار آغاز یک حرکت جدید در حوزه تعلیم و تربیت باشد.اخیرا شاهد هستیم که در جشنواره سالانه انتخاب معلم نمونه، ارائه ابتکارات تربیتی به صورت جدی‌تر مورد توجه قرار می‌گیرد و انتخاب‌ها براساس تنوع در مدل‌های آموزشی به کار گرفته شده توسط معلم صورت می‌پذیرد. با این مدل‌ها است که می‌توان از چارچوب‌های سنتی فاصله گرفت و در قالب کنشگری نوجوانان وارد سیر تعلیم و تربیت شد.
وی در پایان گفت: به نظرم کلید اصلی برای ارتقای سیستم تعلیم و تربیت و تکیه بر امر تربیت این است که هم والدین و هم فضای آموزشی انعطاف بیشتری به خرج بدهند تا دانش‌آموز نسل امروز بتواند در کنار درس، فعالیت‌های مهارت محور را تجربه کرده و خود را در آنها محک بزند. جالب است بدانید که خیلی از دانش‌آموزان در طول تابستان کلاس‌های متنوعی می‌روند اما در طول سال تحصیلی این روند قطع می‌شود و از قضا علاقه اصلی آنان در همین کلاس‌های تابستانی پیدا می‌شود. متاسفانه نگاه والدین در طول سال تحصیلی این است که اگر فرزندم فعالیت هنری، ورزشی و اجتماعی خارج از مدرسه داشته باشد، به درسش لطمه وارد می‌شود. بنابراین او را محدود می‌کنند و تداوم همین تصور باعث می‌شود که نوجوان تک بعدی پرورش یابد.