شاهکار معماری عهدصفوی در حال نابودی‌ست

ساخت و سازهای غیر مجاز در حریم مسجد «آقانور» و نبود اعتبارات مالی لازم برای مرمت و بازسازی، این مسجد را که یکی از شاهکارهای معماری عهد صفوی در اصفهان به شمار می رود، با تهدید جدی روبه رو کرده است.

به گزارش شهر، بارندگی های فصل پاییز و زمستان سال های گذشته سبب شده تا دیواره ها، گنبد و محراب مسجد آقا نور دچار نم زدگی شده و کاشیکاری های معرق زیبای دیواره ها تخریب شود.

مجید شاه آبادی از نمازگزاران مسجد اظهار داشت: هرچند میزان بارندگی در شهر اصفهان طی سال ها گذشته بسیار کم بوده اما همین میزان بارش اندک به دلیل تخریب بخش هایی از سنگ های مرمر سقف شبستان مسجد به طور کامل وارد گنبد و سقف شده و سقف و گنبد مسجد را تهدید می کند.

شاه آبادی با اشاره به ترک های موجود در سقف و گنبد مسجد گفت: اگر به سرعت برای مرمت مسجد اقدامی صورت نگیرد و وضعیت موجود ادامه پیدا کند برگزاری نماز جماعت در مسجد از نظر امنیت برای نماز گزاران وجود نخواهد داشت و صدمات جبران ناپذیری به این اثر ارزشمند تاریخی وارد می شود.

به دلیل ساخت و ساز در اطراف مسجد ناکش ها دیگر کارایی ندارد

وی با اشاره به نم دیوار ها و محراب مسجد ادامه داد: به دلیل ساخت مدرسه در فضای برف انداز مسجد و آسفالت کف حیاط دیگر ناکش های مسجد کارایی نداشته و همین موضوع سبب شده تا نم و رطوبت تا حدود دو متری دیوارها ها نفوذ کند.

رطوبتی که سبب از بین رفتن کاشیکاری بسیار زیبای عهد صفوی به کار رفته در مسجد شده است.

علاوه بر این چند سالی است متولیان مسجد اقدام به سیمان کردن کف محراب مسجد کرده اند، موضوعی که سبب شده تا نم و رطوبت موجود در بنا به محراب نیز نفوذ کند.

مریم قاسمی استاد دانشگاه نیز با مشاهده نم و رطوبت موجود در دیواره های مسجد دلیل آن را این گونه توضیح داد: وجود نم در بناهای قدیمی بیانگر این موضوع است که بنا دیگر نمی تواند نفس بکشد.

قاسمی اظهار داشت: مصالح به کار رفته در بناهای تاریخی اصفهان عمدتا "ملات گچ" و" خاک" است مصالحی که نم و رطوبت دشمن اصلی آنها است.

در گذشته معماران و سازندگان بنا برای حفظ اثر از رطوبت برای بنای ساخته شده تمهیداتی چون ناکش پیش بینی می کردند به این صورت که کانال هایی را در اطراف بنا پیش بینی می کردند که به پشت بام و سقف بنا راه داشت و از طریق این فضاها جریان هوا در اطراف بنا بر قرار می شد و اگر رطوبتی در اثر بارندگی به بنا وارد می شود با عبور جریان هوا در این فضا های به اصطلاح "گربه رو" رطوبت از بین می رفت.

قاسمی ادامه داد: اما امروزه متاسفانه به دلیل تغییرات فیزیکی که در اطراف بناهای تاریخی از جمله بالا آمدن سطح معابر و کوچه ها و آسفالت کردن آنها به وجود آمده است، گربه رو یا هواکش های بناهای تاریخی مسدود شده و عملا کارکرد خود را از دست داده اند.

وجود شبکه فاضلاب فرسوده شهر یکی از عوامل نم زدگی بناهای تاریخی

علاوه بر این وجود شبکه فرسوده آب و فاضلاب شهر اصفهان علاوه بر بارندگی سبب شده تا رطوبت به آسانی به بناهای تاریخی نفوذ و به دلیل عدم کارآیی هواکش ها در بنا باقیمانده و سبب تخریب و از بین رفتن تزییات معماری و سازه بنا شود.

قاسمی ایجاد کانال های در اطراف مسجد را یکی از راه های عملی برای از بین بردن رطوبت دانست و گفت: برای برطرف کردن رطوبت موجود در دیوارها و محراب مسجد باید کانال های در اطراف مسجد ایجاد کرد و از طریقی این کانال ها را به پشت بام اتصال داد تا جریان هوا در کانال ها برقرار شود. البته می توان با کاهش سطح معابر و کوچه های اطراف مسجد امکان استفاده دوباره از ناکشهای مسجد را فراهم آورد که انجام این کار در عمل با توجه به حجم تغییرات فیزیکی که در فضای اطراف مسجد صورت گرفته بسیار مشکل و بعضا غیر ممکن است.

منبع: خبرگزاری مهر

گزارش خطا

پسندها:

اشتراک گذاری

فیسبوک سروش واتس‌اپ لینکدین توییتر تلگرام

برچسب‌ها:

معماری صفوی اصفهان مسجد آقانور

ارسال نظر