آینگی

احمدرضا دالوند

از آنجا که انسان به «شیوه دیدن دوربین» دنیا را نمی‌بیند، اغلب برای ما پیش می‌آید که از عکس‌های خودمان راضی نباشیم، یا دست‌کم تصورکنیم عکس‌هایی که از ما گرفته شده‌اند، زاویه مناسبی ندارند. اگر سعی کرده باشید از خودتان عکس بگیرید هم قضیه به همین ترتیب است، باید بار‌ها و بار‌ها عکس بگیرید تا سرانجام از کارتان راضی شوید. به طور مشابهی وقتی صدای ضبط ‌شده خودتان را گوش می‌کنید، باز هم همین مسئله اتفاق می‌افتد، صدای ضبط‌ شده ما با صدایی که ما خودمان هنگام صحبت می‌شنویم، تفاوت‌هایی دارد. اما چرا این طور است؟ در مورد صدا، قضیه به سادگی توجیه می‌شود: از آنجا که صدایی که ما از خودمان می‌شنویم، حاصل ترکیب صدای هدایت شده توسط هوا و صدای هدایت شده به گوشمان از طریق استخوان‌ها و سینوس‌های جمجمه ماست، پس صدای دریافتی‌مان تا حد زیادی با صدایی که دیگران تنها از طریق هدایت هوا می‌شوند، تفاوت دارد. اما در مورد عکس، پاسخ را می‌توان تنها در یک کلمه خلاصه کرد: آینه!

علت اینکه عکس‌هایمان به نظرمان این قدر عجیب می‌آیند و تصور می‌کنیم با خودمان شباهت کمی دارند، این است که ما پیوسته برای دیدن خودمان از آینه استفاده می‌کنیم. تصویری که ما در آینه می‌بینیم، تصویر بسیار خاصی است، تنها خودمان هستیم که پیوسته خودمان را از این زاویه می‌بینیم و بسیار بعید است که کسی که از شما عکس می‌گیرد، دقیقا با‌‌ همان زاویه و از‌‌ همان ارتفاع عکسبرداری کند. بنا بر این اشخاص همواره به عکس‌هایی که مطابق تصاویر آینه‌ای هستند علاقه دارند تا عکس‌های دیگر. حالا سؤالی که پیش می‌آید این است که آخر چرا ما همیشه به تصاویر آینه‌ای خودمان بیشتر علاقه داریم، مگر نمی‌شود که شخصی از زاویه دیگری جذاب‌تر باشد، طوری که خودش هم قانع شود؟ موضوع به پدیده‌ای معروف به «پدیده مواجهه انحصاری» مربوط می‌شود، بر اساس این پدیده اشخاص تنها بر اساس مواجهه تکراری با یک چیز، ترجیحی نسبت به آن پیدا می‌کنند. این چیز می‌تواند یک صدای تکراری، یک همنشین تکراری یا کلمات تکراری و... باشد.

اما باید دانست که حس بدی که شما بعد از دیدن تصاویر غیرآینه‌ایتان پیدا می‌کنید، در اشخاص دیگر وجود ندارد و آن‌ها چون به دیدن تصاویر آینه‌ای شما عادت ندارند، عکس‌های شما را طبیعی و شبیه خود واقعیتان می‌بینند. و به عنوان یک توصیه، برای گرفتن یک عکس مطابق با تصویر آینگیتان، خیلی تلاش نکنید، چون وقتی این عکس را گرفتید و دوستانتان آن عکس را مشاهده کردند، به شما خواهند گفت، اصلا شبیه خودتان نیفتاده‌اید. نظامی گنجه‌ای سروده است: آینه چون نقش تو بنمود راست / خود شکن، آیینه شکستن خطاست.

گزارش خطا

پسندها:

اشتراک گذاری

فیسبوک سروش واتس‌اپ لینکدین توییتر تلگرام

برچسب‌ها:

یادداشت احمدرضا دالوند

ارسال نظر