به گزارش رسانه خبری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، کارگاه داستاننویسی «محفل داستان» روز سه شنبه ۲۲ دی با حضور محمدرضا گودرزی و جمعی از علاقهمندان ادبیات داستانی در فرهنگسرای گلستان برپا شد.
در ابتدای این نشست تعدادی از داستانهای اعضا قرائت و نقد و بررسی شد.
سپس محمدرضا گودرزی با اشاره به پیشینه داستان کوتاه نویسی گفت: تاریخ داستاننویسی به کمتر از چهار قرن پیش میرسد. رماننویسی به شیوه کلاسیک و امروزی آن اوایل قرن هفدهم و با رمان معروف دن کیشوت اثر سروانتس زاییده شد. داستان کوتاه، گذشته کوتاهتری نسبت به رماننویسی دارد. نخستین داستانهای کوتاه اوایل قرن نوزدهم خلق شدند. با این حال رد پای داستان کوتاه را دیرتر هم میتوان یافت: قرن چهاردهم میلادی و در دکامرون اثر جووانی بوکاچیو و نیز حکایتهای کنتربری نوشته جفری چاوسر. در ایران و در قرن هفتم هجری گرچه حکایات گلستان سعدی از جهت کوتاهی و وحدت موضوع به آنچه امروزه به آن داستان کوتاه میگویند کم شباهت نیست، اما این قصهها و حکایات با همه اهمیت و اعتبارشان به دلیل عدم شخصیتپردازی نمیتوانند داستان کوتاه -به مفهوم امروزی آن- تلقی شوند.
وی با اشاره به داستان «ناهار» نوشته فرانسیس مک گوئن، عنوان کرد: نویسنده در این داستان زندگی زوجی را مطرح میکند که روزگار یکنواختی دارند و تمایلی به داشتن فرزند نشان نمیدهند. اما پدر و مادر دختر سخت در آرزوی داشتن نوهاند تا زمینهای کشاورزی آنها را به ارث ببرد.
این منتقد و داستاننویس در ادامه چنین توضیح داد: در پایان داستان وقتی راوی و زنش برای جشن سالگرد ازدواجشان به روستا میروند این درگیریها ادامه پیدا میکند و عملا مادر زن راوی مانع وروردشان به خانه میشود و این درگیری همچنان پی گرفته میشود.
گودرزی درباره ویژگیهای داستان «ناهار» گفت: این داستان با مضمون ارتباط فرد و خانواد و فرد و جامعه نوشته شده است که آمالهای افراد مانع از ادامه آرزوهای انسان میشود. در بسیاری از مواقع خواستههای نابجا از سوی افراد مانع پیش بردن اهداف و برنامههای شخص میشود.
نویسنده «نعش کش» افزود: این داستان در عین حال تقابل سنت و مدرنیته را مورد بررسی قرار میدهد. افراد با تغییر وضعیت افکار متفاوتی پیدا میکنند.
گودرزی با اشاره به حجم داستان کوتاه گفت: اینکه یک داستان کوتاه، چقدر باید باشد، از دیرباز نویسندهها را دچار مشکل کرده است. چرا که هیچ منبعی نیست که با اطمینان به ما بگوید محدوده یک داستان کوتاه، به طور ثابت چقدر است. داستانهای کوتاهی وجود دارد که به سی یا چهل صفحه میرسند و همچنین داستان کوتاههایی هست که داستان برقآسا نیستند و خصوصیات یک داستان کوتاه را دارند، اما به سختی به ۲۰۰۰ کلمه میرسند. داستانهای کوتاهی هم وجود دارد که بین این دو هستند و چیزی در حدود ۵۰۰۰ کلمه هستند. با این حساب، داستانهای کوتاه انواع مختلفی دارند و قالب نوشتاری آنها میتواند هم بزرگ و هم کوچک باشد.
وی در ادامه افزود: زمان و مکانی را که در آن عمل داستانی صورت میگیرد، صحنه میگویند. کاربرد درست صحنه بر اعتبار و قابل قبول بودن داستان میافزاید و انتخاب درست مکان وقوع داستان به حقیقتمانندی آن کمک میکند.