به گزارش رسانه خبری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، شب گذشته دیدار نوروزی هنرمندان به مناسبت گرامیداشت روز هنر انقلاب اسلامی با حضور چهره‌های شناخته شده رشته‌های مختلف هنری و مسئولان سازمان فرهنگی هنری به همت معاونت هنری این سازمان در باغ موزه‌هنر ایرانی برگزار شد.
تشکیل مجمعی از هنرمندان
در این مراسم برخی از چهره‌های هنری به نمایندگی از هم صنفانشان پشت تریبون رفته و دقایقی سخن گفتند. در حوزه تجسمی هنرمندان برجسته‌ای از جمله یدالله کابلی‌خوانساری، حسین محجوبی، بهرام کلهرنیا، امیراحمد فلسفی، اسرافیل شیرچی، جواد بختیاری، قباد شیوا، فخرالدین فخرالدینی، کامبیز درمبخش، ایرج میرزا علی‌خانی، احمد وکیلی، صداقت جباری، عباس مشهدی‌زاده، جواد نوبهار، محمدرضا دادگر، رضا بانگیز، جمشید حقیقت‌شناس، الهه خاتمی، محمد حسین عطارچیان و محمد مهدی رحیمیان حضور داشتند.
جواد بختیاری رئیس شورای عالی انجمن خوشنویسی ایران نخستین سخنران این مراسم بود. وی با ابراز خوشحالی نسبت به فراهم شدن دیدار هنرمندان گفت: امشب فرصت مغتنمی است که باید فعالیت‌های هنری‌مان را بررسی کنیم. امروز انجمن‌های هنری زیادی فعال‌اند و به‌دنبال حقوق هنری‌شان هستند، اما چون پراکنده و به‌صورت جزیره جزیره فعالیت می‌کنند نمی‌توانند به حقوق عمومی‌شان برسند. سینما، تئاتر، خوشنویسی و... هرکدام جدا هستند و اگر چه عمدا در آنها اجحاف نمی‌شود ولی در تنگناهای زیادی قرار دارند. اگر این‌ها دور هم باشند و سازمان بیایند با حق‌شناسی می‌توان کمک کرد و رهنمون داد تا صنف‌ها و هنرمندان ما در مهجوریت قرار نگیرند.
این هنرمند پیشکسوت ادامه داد: پیشنهاد من این است که برای بالا بردن استفاده از ظرفیت‌های اجرایی و بالا بردن قدرت چانه زنی هنرمندان برای رسیدن به خواسته‌هایشان یک مجمع کلی از هنرمندان تشکیل شود و امیدوارم دکتر عبدالحسینی، معاون هنری سازمان فرهنگی هنری کارهای رسمی ماجرا را شروع کند تا این اتفاق عملی شود. چند سالی است که درصدهای مختلفی از بودجه عمرانی برای حوزه تجسمی تصویب می‌شود اما از اجرای آن خبری نیست. چرا هنرمندان کشور نمی‌توانند در مجلس شورای اسلامی نماینده داشته باشند تا از حقوقشان دفاع کنند؟ این حق طبیعی همه هنرمندان است که یک نماینده مدافع از جنس خودشان به مجلس راه یابد.
ایجاد فضای پر صلح و نفوذ برای هنرمندان
در این مراسم که اجرای آن را امیر حسین مدرس بر عهده داشت، بهرام کلهرنیا هنرمند گرافیست نیز به نمایندگی از هنرمندان تجسمی سخنانی ارائه کرد. وی با ابراز گلایه از وضعیت هنرمندان بسیاری که زندگی به سامانی ندارند، گفت: وجود تشکل‌های صنفی از ضرورت‌های مهم است. این تشکل‌ها از دل یک ضرورت اجتماعی و بسیار بنیادی پیش آمده تا طی آن دغدغه‌ها و مسائل مشترک را در میان بگذارند. باید شرایط کاری برای هنرمندان تامین شوند و پس از آن نیز برایشان بازاریابی صورت بگیرد تا کار را بفروشند. این شرایطی که هم اکنون رواج دارد شایسته ایران بزرگ اسلامی نیست. ما هنرمندان نیاز به فضای پر صلح و پر نفوذ داریم.
ارتباط رواج سریال‌های ترکیه‌ای و نبود فضای مناسب تولید هنری در کشور
در این دیدار که جمعی از شناخته‌شده‌ترین هنرمندان عرصه تئاتر از جمله بهزاد فراهانی، ایرج راد، اکبر زنجانپور، رسول نجفیان، رضا فیاضی، محمود عزیزی، سعید داخ، داریوش مودبیان، حسین محب اهری، بهرام شاه‌محمدلو، کریم اکبری مبارکه، منوچهر اکبرلو و حسین مسافر آستانه، مریم معترف، نصرالله قادری، اسماعیل خلج، بهاره رهنما و کریم اکبری مبارکه حضور داشتند، دکتر قطب الدین صادقی بازیگر و استاد برجسته تئاتر از سوی هنرمندان عرصه نمایش به سخنرانی پرداخت.
وی با اشاره به این موضوع که فرهنگ و روح فرهنگی است که شهر را می‌سازد؛ فرهنگ را به سه بخش تقسیم کرد و گفت: بخش نخست فرهنگ، مجموعه رفتارهای ماست که رفتار ما به عنوان یک شهروند، بهداشت هر یک از افراد جامعه و ورزش را شامل می‌شود. بخش دیگر، بُعد عقلانی فرهنگ است. تنها مهم نیست که ما خِردورز باشیم و بدون احساس دنیا را بسنجیم. بزرگترین تجلی خِرد در دانشگاه‌هاست. ما هنوز در دانشگاه‌ها برای آموزش رشته‌های پایه، مشکل داریم. عقلانیت به معنای تکنیک است. نمی‌توان بدون تخصص ادعای «فرهنگ» داشت.
وی «احساس» را دیگر بخشی دانست که فرهنگ در آن متجلی می‌شود و ادامه داد: بی‌تردید «هنر» نماد هر کشوری است. به یقین در آن سوی دنیا ایرانی‌ها را به دلیل «نادر‌شاه» یا «سید محمود غزنوی» نمی‌شناسند. ایران را به شاعرانی چون «فردوسی» و «سعدی» می‌شناسند. همچنین به دلیل چهره‌های نامی فلسفه و موسیقی کشورمان می‌شناسند.
این هنرمند پیشکسوت اضافه کرد: چرا در حوزه تئاتر، فقط هفت سالن نمایشی با مدیریت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی داریم؟ این در حالی است که شهر قاهره ۱۴۰ سالن تئاتر دارد. چرا باید از قاهره عقب باشیم؟ مجوز‌هایی که وزارت ارشاد برای آموزش تئاتر داده است، کجا باید بتواند خود را نشان دهد؟ با بحران در تولید، فضا برای اقبال به سریال‌های نازل کشورهای حاشیه‌ای ایران در جامعه باز می‌شود. ترکیه با سریال‌های سطح پایین خود در صدد ترویج «نئوعثمانی» است! ما چرا نباید از خودمان حرف بزنیم؟ پرونده‌های دادگاه‌ها بیانگر این است که جامعه ما پر از خشونت است. برای این که ما نتوانسته‌ایم با روح فرهنگ و هنر به مردم جامعه نزدیک بشویم.
صادقی سپس با اشاره به مسئولیتی که در نشر قطره داشته گفت: من بخش «تئاتر معاصر جهان» را در این انتشارات مدیریت می‌کنم. تاکنون یک‌صد کتاب در این بخش نوشته شده است. 12 سال پیش با دوهزار و ۸۰۰ شمارگان این بخش آغاز به کار کرد. متاسفانه آخرین شمارگان کتاب در این بخش ۴۰۰ نسخه بود! برای کشوری نزدیک به ۸۰ میلیون جمعیت و با ۱۸ دانشکده هنری، این تعداد تعجب‌انگیز است.
صادقی اضافه کرد: شهرداری‌ها اکنون در دنیا مدیریت برنامه‌های فرهنگی را بر عهده دارند. نه دولت! در همین کشور مجاور ما ترکیه، دولت نهایتا فقط مهندسی هنر را بر عهده دارد نه بیشتر. تولید، سرپرستی، ارتباط با مردم، تشکیلات و هزینه، همگی بر عهده شهرداری است. دست کم، ترکیه را در این زمینه الگو قرار بدهیم. شهرداری است که باید حافظ روح هنری تهران و تمام شهرهای کشور باشد زیرا یک نهاد مردمی است.
وی با بیان اینکه اکنون ۱۱ میلیون شهروند در تهران، بی‌‌برنامه‌اند! افزود: ایرادی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی وجود دارد که می‌تواند ناشی از نبود برنامه منسجم فرهنگی، نبود بودجه یا نبود ابتکار باشد. «شهرداری» می‌تواند ابتکار را به دست بگیرد اما متاسفانه سالن‌هایی که ساخته شده است، چند‌منظوره نیست و بودجه‌ای باید برای تولید گذاشت. شهرداری موظف است به مردم خدمت کند زیرا روح مردم نیاز به هزینه دارد. امیدوارم روح فرهنگی، با دیالوگ، فرهنگ و اندیشه به جامعه ما بازگردد.
نبود فضای مناسب برای دانش‌آموخته‌های رشته هنرهای نمایشی
در ادامه ایرج راد هنرمند پیشکسوت و مدیرعامل خانه تئاتر با اظهار خوشحالی برای حضور در جمع هنرمندان و ایجاد فضایی برای تجدید دیدار آن هم در یک مراسمی که به شادی برگزار شده است، گفت: نمی‌دانم امشب باید از داشته‌هایمان حرف بزنم یا از نداشته‌هایمان. راستش همه ما از نداشته‌هایمان خیلی گفته‌ایم ولی اگر بخواهم از داشته‌هایمان بگویم، در این جمع، بزرگان و فرهیختگانی را می‌بینم که آن طور که باید و شاید از آنها گفته نشده است. این بزرگان جزء داشته‌ها و ثروت‌های ما محسوب می‌شوند.
راد افزود: هر سال طبق آمارهایی که داده می‌شود حدود ۱۴۰۰ و گاهی دو هزار دانش‌آموخته هنرهای نمایشی داریم. ولی متاسفانه امکانات و فضای مناسب برای آنها وجود ندارد. حتی گاهی مشاهده می‌شود این امکانات و فضا برای کسانی که دانش‌آموخته کشورهای غربی هم هستند و برای فعالیت به کشور خودمان بر می‌گردند نیز وجو ندارد.
وی بیان کرد: هر سال به خیل عظیمی از هنرمندان پرشور، پرتوان و با استعداد اضافه می‌شود اما فضا و جای مناسب برای پرورش و هدایت آنها وجود ندارد.
ایرج راد در پایان گفت: طی یک جلسه‌ای که با علی مراد خانی و وزیر فرهنگ و ارشاد داشتیم بحث در میان گرفت که با این وجود اینکه سال گذشته را به نام تئاتر نام‌گذاری کردیم، اتفاق متفاوتی در این حوزه شکل نگرفت و حمایت‌های لازم انجام نشد. بنابراین قرار شد امسال را هم به نام تئاتر نام‌گذاری کنیم.
آینده‌ای روشن برای جوانان
از جمع شاعران و نویسندگان نیز هوشنگ مرادی‌کرمانی، محمدعلی بهمنی، سهیل محمودی، ناصر فیض، مصطفی رحماندوست، علیرضا قزوه، ساعد باقری، عبدالجبار کاکایی و سید عباس سجادی، مرتضی امیری‌اسفندقه، محمدمهدی سیار، هادی سعید کیاسری، عبدالرحیم سعیدی‌راد، حسین اسرافیلی، مژگان شیخی، محمدرضا سنگری، راضیه تجار ومحمدرضا گودرزی حضور یافتند و به نمایندگی این جمع استاد محمد علی بهمنی و مصطفی رحماندوست به سخنرانی پرداختند.
محمدعلی بهمنی با ابراز خوشحالی از اینکه در جمع نواندیشان قرار دارد گفت: می‌توان با حمایت‌هایی که صورت می‌گیرد، خوشحال باشیم که آینده خوبی برای جوانان این کشور رقم خواهد خورد. وی سپس شعری کوتاه از اشعار خود با این مطلع «همینکه حک شده تاریخ سرزمینم بس/ قسم به نام خودت می‌خورم همینم بس» را برای حاضران خواند.
روند نزولی سطح مطالعه کشور
همچنین مصطفی رحماندوست با بیان اینکه در حوزه ادبیات کودکان و نوجوانان در سراشیبی هستیم، گفت: سطح مطالعه در کشور ما به حد غیرقابل تصوری سقوط کرده است. از اینگونه جلسات جز ابراز همدردی چیزی اتفاق نمی‌افتد. به لطف دوستان آمدم تا بگویم همدلی از همزبانی بهتر است. در واقع گاهی از این جلسات تولید و جرقه خوب رخ می‌دهد. امیدوارم امسال سال پر برکتی برای همه باشد و امیدوارم با امیدهایی که برای فردا داریم، ناامید نباشیم.
دولت، مردم و هنرمندان هیچکدام از وضعیت موسیقی رضایت ندارند
بخش بعدی این مراسم به اجرای آواز استاد علی رستمیان اختصاص داشت. همچنین در حوزه موسیقی هنرمندان برجسته‌ای از جمله لوریس چکناواریان، سالار عقیلی، علی جهاندار، اسماعیل تهرانی، علی رستمیان، عبدالحسین مختاباد، بیژن بیژنی، قاسم رفعتی، مهران مهرنیا، فرهاد فخرالدینی، میلاد کیایی، سوسن اصلانی، فریدون شهبازیان، محمد منتشری و فواد حجازی حضور داشتند.
در این دیدار نوروزی محمد سریر آهنگساز و موسیقی‌دان نیز به نمایندگی از هنرمندان حوزه موسیقی برای حاضران چند کلامی سخنرانی کرد.
وی با تبریک سال نو و آرزوی موفقیت به حوزه موسیقی پرداخت و گفت: ما برای موسیقی چه کاری انجام داده‌ایم؟ در حالی که دیده می‌شود در این حوزه همه ناراضی هستند. هم دولت، هم موسیقی‌دان‌ها و هم مردم.
این هنرمند پیشکسوت افزود: در کشور ما هیچ چشم‌انداز مشخصی در حوزه موسیقی تعریف نشده است، یعنی هیچ‌کس نمی‌داند پنج سال دیگر کجا هستیم و چه اتفاقی برای این هنر افتاده است. تنها چیزی مشاهده می شود تعریف‌های کلی است که می‌گویند موسیقی خوب است، بد است که این‌ها هیچ کدام هدف محسوب نمی‌شوند.
محمد سریر بیان کرد: برای زنده‌ماندن موسیقی و احیای آن به یک برنامه‌ریزی تازه، نگاه نو و فعالیت‌هایی پر انرژی نیاز داریم تا روند موسیقی را از روزمرگی که الان دچار آن است خارج کنیم.
وی در پایان از محمود صلاحی در خواست کرد که توجه بیشتری به این حوزه داشته باشد و جلوی این سرازیری که موسیقی در آن در حال حرکت و غرق شدن است را بگیرد زیرا موسیقی به یک بخش از هویت ملی ما بر می‌گردد.
محمود صلاحی: فرهنگ مهم‌تر از اقتصاد است
در پایان سخنان هنرمندان محمود صلاحی، رئيس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران ضمن خوش‌آمدگویی و تبریک سال نو بیان کرد: در این جمع کسانی حضور دارند که هرکدام چهره‌ای هستند که تصویر هنر را در پیشانی و صورت آنها می‌شود دید. آنها نماینده مردم ایران در زمینه هنر و فرهنگ ایرانی هستند.
وی افزود: وقتی در یک حوزه نتیجه مطلوبی دیده نمی‌شود حتما همه کم‌کاری کرده‌اند. در حوزه فرهنگ و هنر، محفل‌های ما کم است، امکانات مناسبی وجود ندارد، انرژی و زمان خوبی برای این فعالیت‌ها گذاشته نمی‌شود. اما باید در نظر داشته باشیم که فعالیت به صورت تنهایی و تک تک به جایی نمی‌رسد. باید همه امکانات را در کنار هم بگذاریم تا به نتیجه برسیم.
رئیس سازمان فرهنگی هنری تصریح کرد: فرهنگ را مهم‌تر از اقتصاد می‌دانم و با فرهنگ می‌توانیم اقتصاد را تغییر دهیم و آن را اصلاح کنیم. باید هویت هنری خود را از طریق فرهنگ و فعالیت‌هایی که روحشان با فرهنگ عجین است به نسل جوانان امروز و فردا منتقل کنیم.
وی تاکید کرد: همانطور که در زمان پیامبر(ص) از اشعار زیبا تقدیر می‌شد و جوایزی به آنها اهدا می‌شد باید در حال حاضر نیز برای کارهای ارزشمند هنرمندان ارزش قائل شد و آنها را درجهت ساخت آثار ارزشمند تشویق کرد.
رییس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران گفت: در سال گذشته بیش از ۴۰ جلسه با هنرمندان تهرانی برگزار شد که آنها امکانات و کمبودهای خود را در این جلسات مطرح کردند. هرچه این نشست‌ها بیشتر باشد پیشنهادات بیشتر و مختلفی برای توسعه و فرهنگ مطرح می‌شود که می‌تواند زمینه‌ساز بهبود وضعیت فرهنگ و هنر شهر تهران باشد.
صلاحی در پایان از افتتاح باغ بزرگ کتاب در ماه آینده در شهر تهران خبر داد و گفت: این باغ کتاب در اردیبهشت‌ماه در اراضی عباس آباد به بهره‌برداری خواهد رسید که دو سالن تئاتر و سالن علم در آنجا در نظر گرفته شده و همچنین نمایشگاه و فروشگاهی دائمی بالغ بر ۶۵ هزار مترمربع را در خود جای داده است.
ضیافت شام و پذیرایی از هنرمندان پایان‌بخش این دیدار نوروزی بود. گفتنی است در این مراسم چهره‌هایی چون علی مراخانی معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مجتبی رحماندوست نماینده مجلس شورای اسلامی در دور نهم، مجید رجبی معمار مدیرعامل خانه هنرمندان، عیسی علیزاده رئیس سازمان زیباسازی شهر تهران و امیر عبدالحسینی معاون هنری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران نیز حضور داشتند.
