افزایش خانوار‌های تک نفره تا چهار نفره تراژدی تلخ جامعه ایرانی

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فرهنگ و هنر، دکتر صالح قاسمی ، با اشاره به روند کوچک شدن خانواده‌های ایرانی اظهار کرد:  خانواده یکی از اصلی‌ترین نهادهای جامعه بشری است و بسیاری از پدیده‌های اجتماعی ریشه در خوانواده داشته یا از آن متاثرند به‌ویژه در فرهنگ ایرانی اسلامی.

وی ادامه داد: در فرهنگ ایرانی، خانواده اصیل‌ترین نهاد اجتماعی بوده است و خانواده‌های گسترده چند نسلی و کاملاً به هم تنیده و اجتماعی الگوی رایج خانواده در ایران باستان بوده است ضمن اینکه در کنار این فرهنگ باستانی، فرهنگ اسلامی توحیدی نیز تاکید فوق‌العاده‌ای بر روی خانواده داشته و خانواده را یک نهاد کاملاً مقدس می‌داند که تشکیل آن یکی از مراحل کمال انسان است.

نویسنده مجموعه کتاب "جنگ جهانی جمعیت" تصریح کرد: همه می‌دانیم که اساس تشکیل فرایند رشد و تکامل شخصیت افراد از خانواده شکل می‌گیرد، از این جهت خانواده در مباحث جمعیتی نیز یک مقوله بسیار مهم و تاثیر‌گذار است؛ سیر تحولات جمعیت و آمارهای جمعیتی نشان می‌دهند که متاسفانه خانواده ایرانی در طول سه چهار دهه اخیر، روند کوچک شدن و کاهش تعداد اعضای خانواده را طی کرده است، به این معنی که الگوی خانواده  ایرانی در حال تغییرات جدی است!

قاسمی اضافه کرد: به طور روشن‌تر بر اساس آمارها، تعداد خانواده‌های تک‌نفره در حال افزایش است، این نوع از خانواده به افراد مجرد مربوط است و شامل افراد مجرد یا افرادی که طلاق گرفته‌ یا همسرشان فوت می‌شود؛ همینطور خانواده‌های دو نفره که از یک زوج تشکیل شده‌اند نیز در حال افزایش هستند، خانواده‌های سه و چهار نفره نیز همین وضعیت را دارند.

این پژوهشگر حوزه جمعیت خاطرنشان کرد: علاوه بر این آمار، خانواده‌های تک سرپرست نیز در حال افزایش است؛ در این خانوارها تنها پدر یا مادر به عنوان سرپرست حضور دارد؛ در مقابل اینها، خانواده‌های گسترده و چند نسلیِ پنج نفره یا بیشتر در دهه‌های گذشته کاهش یافته‌اند؛ این مسئله پیامد‌های زیادی را در بر دارد که بر حوزه تربیت فرزندان، مهارت‌آموزی، اقتصاد خانواده، نگرش و روابط اجتماعی و اخلاقی تاثیرگذار است.

وی افزود: به تعبیر بنده، ما در طلیعه ورورد به مقطعی از زمان در ایران هستیم که می‌توانیم آن را مقدمات "انقلاب خانواده" در ایران بدانیم! و این دگرگونی نهاد خانواده و انقلاب خانوادگی می‌تواند در امواج بعدی تاثیرات زیادی بر روی ساختارهای مختلف جامعه بگذارد؛ ساختارهای اقتصادی، فرهنگی دینی، سیاسی و امنیتی از این جمله‌اند.

قاسمی متذکر شد: دگرگونی و کوچک شدن خانواده ایرانی به نفع افراد خانواده، خانواده، جامعه و آینده کشور نیست؛ شایسته است مردم و مسئولان این تغییرات را با دقت بیشتری ملاحظه کنند و با جدیت درصدد اصلاح الگوی فرزندآوری باشند، زیرا برای حفظ نهاد خانواده، راهی جز اصلاح نگرش و اصلاح فرزندآوری در الگوی خانواده ایرانی نیست.