-
- |
-
- |
-
- |
-
- |
-
يکشنبه ۳۰ ارديبهشت ۱۴۰۳
ساعت : ۰۴:۲۹
ساعت : ۰۴:۲۹
آمار گمرک مي‌گويد طي 5-4سال گذشته، واردات خون از کشورهاي اروپايي و آمريکايي به کشورمان رونق خوبي داشته، در اين گزارش به اين مقوله پرداخته شده است. اگرچه فروش خون براي ايرانيان کمي عجيب است، اما در برخي از کشورها اين تجارت کم‌سابقه‌اي نيست. اگرچه در ايران نيز طي سال‌هاي اخير، فروش خون تحت عنوان«اهداي پلاسما» و حق‌الزحمه و هزينه اياب و ذهاب در حال رواج يافتن است. اما با همه اينها، هنوز قاطبه مردم ايران به خون‌فروشي نيفتاده‌اند.در ايران، از زماني که سازمان انتقال خون فعاليت خود را به صورت جدي آغاز کرد، بسياري از مردم به خاطر مسايل انسان‌دوستانه، به صورت رايگان اقدام به اهداي خون خود مي‌کنند.
اما ظاهرا خون آنها کفاف نمي‌دهد، بايد خون‌هاي رنگين‌تري نزديک به 182هزارتومان گران‌تر، از کشورهايي مثل انگليس، سوئيس، فرانسه، آمريکاو... به کشور وارد شود. در بررسي جداول آمار گمرک، واردات «خون انسان و حيوان» ذيل تعرفه «30029000» از مدت‌ها پيش رواج دارد که از آن جمله مي‌توان به چهار سال قبل اشاره کرد. يادآور مي‌شود، مقداري از اين خون‌ها براي مصارف پزشکي و داروسازي وارد مي‌شوند که در تعرفه گمرک براي خون خالص و خوني که روي آن فعاليت‌هاي پزشکي انجام شده، تفاوتي در نظر گرفته نشده است. بديهي است، چنين خوني در حجم بسيار کم و با قيمت بالا به کشور وارد مي‌شوند، اما باقي واردات خون که گاه به چند ده تن مي‌رسد، خون عادي است که روي آن عمليات خاصي انجام نشده است.
خريد و فروش خون مجاز است؟
بر اساس معيارهاي مذهبي که در ايران نيز يکي از پايه‌هاي اصلي قوانين و اصول هستند، خون از نجاسات محسوب مي‌شود و به خاطر حرمت خون، بسياري از فقها خريد و فروش آن را جايز ندانستند. آن دسته از شرکت‌هايي هم که خون خريداري مي‌کنند، بهاي آن را تحت عنوان حق اياب و ذهاب به فروشندگان پرداخت مي‌کنند. حال بايد ديد، آيا در واردات خون نيز تنها هزينه ترانزيت اين مايع حياتي پرداخته مي‌شود؟ چراکه ايران از سال 1384 تا پايان 9ماهه اول سال 1388 طي کمتر از چهار سال، نزديک به يک‌ميليون و 240 تن خون انسان و حيوان وارد کرده است. پنج کشور اول وارد‌کننده خون به ايران در سال 84 به ترتيب عبارت است از: انگلستان، ايتاليا، سوئيس، آلمان و فرانسه در سال 85 که واردات اين کالا به کشور چيزي حدود 150 تن افزايش داشته است، خون به ترتيب ارزش از کشورهاي انگلستان، فرانسه، سوئيس، امارات متحده عربي و ايتاليا به به ايران وارد شده است.
در سال 86 بيشترين ميزان خون به کشور وارد شده، در اين سال صادر‌کنندگان عمده به کشور عبارتند از: انگلستان، بلژيک، سوئيس، فرانسه و ايتاليا. از سال 87 واردات خون به کشور، آرام‌آرام کاهش مي‌بابد، در اين سال نيز کشورهاي صادر‌کننده عمده به ايران عبارتند از: سوئيس، انگلستان، ايتاليا، بلژيک و آلمان. در سال 88 نيز واردات اين کالا به کشور ادامه داشته است اما از آنجا که آمار مبادلات تجاري سال 88 در زمان تهيه اين گزارش کامل نبوده است، بنابراين تنها به آمار 9ماهه اول سال پرداخته شده است. در 9ماهه اول سال 88 کشورهاي سوئيس، آلمان، جمهوري کره، انگلستان و فرانسه صدرنشين صادرات به ايران هستند.
صنعت خون در جهان
اگرچه صنعت خون در ايران سابقه طولاني ندارد، اما اين تجارت در برخي از کشورهاي جهان، تجارت پر‌سودي است. بسياري آن را در زمره تجارت اعضاي بدن مي‌دانند. در ايران به طور رسمي خون خريد و فروش نمي‌شود، اما خريد آن تحت عنوان اهداي پلاسماي خون اتفاق مي‌افتد. روزنامه خبر، در گزارشي به اين خريد و فروش اشاره کرده بود. بر اساس گزارش اين روزنامه، اهدا‌کنندگان دفعه اول، نزديک به پنج‌هزار تومان و بارهاي ديگر 12هزار تومان بابت اياب و ذهاب دريافت مي‌کنند. بر اين اساس مي‌توان گفت هر ليتر خون در ايران بين پنج تا 12 هزارتومان پرداخته مي‌شود. اين يعني هر ليتر خون در ايران حداکثر 12دلار خريده مي‌شود. خريد و فروش خون در ايران در حالي به اين قيمت انجام مي‌شود که در همين حال همتايان مکزيکي فروشندگان خون، هفته‌اي چند بار از مرز مي‌گذرند تا خون خود را به بانک‌هاي خون آمريکا به بهاي« 40دلار» بفروشند. تجارت محصولات خوني و فروش خون در مکزيک، به عنوان «مهم‌ترين صادر کننده محصولات خون» تا اندازه‌اي است که در روزنامه‌هاي محلي آگهي مي‌دهند که فقراي مکزيک مي‌توانند بدون مشکل در تردد از مرز، به آمريکا بيايند تا خون خود را بفروشند.
قيمت‌ها در عراق نيز بالاست و به گزارش تلويزيون الجزيره «قيمت 350 ميلي‌ليتر خون در عراق بين 20 تا 30 دلار» است البته گزارش‌ها حاکي از آن است که وضع مردم فقير هائيتي و ديگر شهرهاي برزيل حتي از تهراني‌ها هم بدتر است، خون آنها را فقط «ليتري سه دلار» مي‌خرند. اکثر سازمان‌هاي خيريه در اين کشور پوششي براي توليد خون از کودکان يتيم و خانواده‌هاي بي‌بضاعت هستند و اصطلاحاً به آنها «مزارع خون» مي‌گويند.جالب آن است که اگرچه سازمان‌هاي متولي اين حوزه حاضرند براي وارد کردن خون به کشور، ارقام بالايي را پرداخت کنند، اما همچنان ايرانيان تنها مي‌توانند با اهداف انسان‌دوستانه و به بيان ديگر به رايگان خون خود را اهدا کنند. سازمان انتقال خون براي خون اهدا‌کنندگان ايراني هيچ رقمي را پرداخت نمي‌کند، اما در عوض خون خارجي‌ها را به قيمت بالايي خريدار است
