به گزارش پایگاه خبری تحلیل فرهنگ و هنر، سیزدهمین نشست نوجوانانه «بچه‌های
رستا» به همت فرهنگسرای رسانه با موضوع «تصویر ذهنی نوجوان از بدن خود» در
مدرسه دخترانه شفاعت با حضور دانش‌آموزان سال ششم ابتدایی در همین مدرسه
روز یکشنبه بیست و ششم فروردین سال جاری ساعت هشت صبح برگزار شد.
در ابتدای جلسه حمید رزاقی از کارشناسان برنامه به معرفی نشست‌های «بچه‌های
رستا» که با همکاری و مشارکت مناطق و مراکز تابعه سازمان فرهنگی و هنری و
آموزش و پرورش شهر تهران طی سیزده ماه اخیر برگزار شده است، پرداخت و گفت:
«رستا» به معنی «رست، رستن، رهیدن، رهایی یافته و رستگار شده» است.
فرهنگسرای رسانه در سال گذشته دوازده نشست را در پیوند با مسائل نوجوانان
درتعدادی از مدارس منطقه ۳ با دعوت از کارشناسان ذی‌ربط و با حضور
دانش‌آموزان برگزار کرده است.
وی افزود: در سال جاری نیز این فرهنگسرا برنامه‌های «بچه‌های رستا» را در
مدارس منطقه ادامه می‌دهد که اولین نشست امسال در این مدرسه با موضوع
«تصویر ذهنی نوجوان از بدن خود» برگزار می‌شود. بدین منظور با عنایت به
تخصصی بودن موضوع که درباره بلوغ جسمی و جنسی نوجوانان است، از سرکار خانم
دکتر عصمت ابراهیمی روان شناس و مشاوره خانواده دعوت شد که در این نشست در
خدمت‌شان باشیم.
در آغاز عصمت ابراهیمی کارشناس برنامه گفت: دوره بلوغ مرحله حساس
گذار از کودکی به مرحله جوانی و بزرگسالی است که به آن «بحران بلوغ» اطلاق
می‌شود. مرحله بلوغ با تفاوت‌هایی دیر یاز زود در سنین نوجوانی بسته به کم و
کیف ژنتیک فرد، نوع تغذیه و جغرافیای محل اتفاق می‌افتد که در دختران بین
سنین هشت تا دوازده سال شروع می‌شود. نوجوان در دوره بلوغ از آرامش کودکی
وارد دنیای تازه‌ای می‌شود. در این دوره تغییرات مهمی در جسم و روان و ذهن
نوجوان در حال وقوع است که وی را با مسائل و بحران‌های عدیده‌ای مواجه می
کند.
وی افزود: فقدان یا ضعف دانش یا اطلاعات نادرست درباره بلوغ و کم و کیف آن
می‌تواند موجب ابهام، اضطراب، نگرانی و دل‌شوره در شما شود، لذا شما دختران
نوجوان برای گذار سالم از این دوره لازم است آن را به بهترین وجه مدیریت
کنید. بدین منظور ضروری است به کسب اطلاعات، آگاهی‌ها و مهارت‌های مورد
نیاز در مرحله بلوغ و علائم جسمی و روان‌شناختی آن از طریق امن‌ترین مراجع
که همانا اولیاء، معلمان و مشاوران روان‌شناسی هستند و به شما مطالعه کتب و
آموزش‌های آنلاین معتبری را پیشنهاد می‌دهند، بپردازید.
ابراهیمی در ادامه اظهار داشت: ما انسان‌ها از بدو تولد با بدنمان مواجه
می‌شویم، آن را ادراک و فهم می‌کنیم و در پیوند با افراد و گروه‌های
اجتماعی هم مدام بدنمان را کشف می‌کنیم و هم با بدنمان دنیا را کشف
می‌کنیم. از این رو کالبد انسان محل وقوع رخدادهای فیزیولوژیک و روحی و
روانی است و هر فردی در مراحل مختلف زندگی، ادراک و تصویری از بدنش مبتنی بر
نوع جامعه‌پذیری و تربیت‌پذیری که کسب کرده است، در ذهنش پدیدار می‌شود.
این تصویر از بدن و اجزایش در دوره بلوغ نیز از اهمیت بسیار بالایی
برخوردار است. در این دوره اجزایی از کالبد تغییرات خاصی پیدا می‌کنند. لذا
به نکات زیر از بدن خود در دوران بلوغ و تغییراتی که در آن ایجاد می‌شود،
توجه نمایید تا تصویر ذهنی و ادراکی مثبت و مطلوب از آن داشته باشید.
الف) در دوران بلوغ اتفاقاتی در اندام‌هایتان رخ می‌دهد. به طور مثال دست و
پا و سایر اندام‌های بدنتان رشد فزاینده پیدا می‌کند. صورتتان جوش می‌زند.
این که ممکن است قدتان نسبت به همکلاسی‌ها بلندتر یا کوتاه‌ترشود یا این
که احساس کنیم جوش‌های صورتمان باقی بماند. این‌ها در ما ترس و اضطراب و
دل‌نگرانی ایجاد می‌کند که خود را به شکل خشم و پرخاشگری و یا افسردگی و
انزوا نشان می‌دهد. اما لازم است به این موضوع آگاه و هشیار باشیم که
تغییرات جسمی و جنسی کالبد در دوران بلوغ امری طبیعی است. از این تغییرات
دچار شرم و خجالت نشویم. شرم و خجالت هنگامی که شدید باشد، می‌تواند شما را
دچار افسردگی و گوشه‌گیری نماید. همین طور اگر بپذیریم که این تغییرات
امری زیست‌شناختی و فیزیولوژیک است که برای همه همکلاسی‌ها اتفاق می‌افتد،
کمتر دچار هیجان، خشم و پرخاشگری می‌شویم.
ب) از تصویر اغراق آمیز نامتناسب بودن بدن خود بپرهیزید. این تصور که
اندامم زشت و بدقواره شده است، ولی اندام دیگران متناسب و زیبا است. اغراق
در نامتناسب بودن بدن ممکن است ناشی از القای دیگران باشد و در شما احساس و
برداشتی ناخوشایند ایجاد کند، حتی ممکن است شما را تشویق به انواع جراحی
پلاستیکی مضر و غیر لازم و یا مصرف داروها و روش‌های آسیب‌زا نماید. در این
موضوع با مادر و اولیای مدرسه گفتگو و مشورت کنید. آنان اگر آموزش‌های لازم
را دیده باشند، می‌توانند مشاوران قابل اعتمادی برای شما باشند و قادر
خواهند بود ادراک و تصوری درست و واقعیت‌گرایانه از هیکل‌تان ایجاد کنند و
ادراک منفی شما را مورد بازبینی قرار دهند.
ج) کالبد خود را همان‌گونه که هست به طور معتدلانه و معقولانه بپذیرید.
بدنتان چه چاق یا لاغر باشید، چه قد بلند یا کوتاه قد داشته باشید، چه
بدنتان جوش بزند یا نزند، مال شما و متعلق به شما است، از این رو آن را
همان‌طور که هست دوست داشته باشید. فردی که بدن خود را دوست داشته باشد
ازآن مراقبت می‌کند و در سلامت آن می‌کوشد.
یکی از دانش‌آموزان گفت: توضیحات شما بسیار سودمند و مفید است. اما چکار
کنیم که تصور ذهنی از بدنمان در دوران بلوغ تصویری واقع‌بینانه و در عین
حال مثبت و خوب باشد؟
ابراهیمی در پاسخ به این سئوال اظهار داشت: در دوران بلوغ هورمو‌ن‌های
استروژن و پروژسترون در بدن نوجوان فعال می‌شود و موجب رشد ارگان‌هایی در
بدن می‌شود. در نقاطی از بدنمان مو رشد می‌کند و بدن جوش می‌زند. در گام اول مهم این است که این
تغییرات را در خود درونی نمایید و تصور و رفتارتان را با این تغییرات
منطبق نمایید. بدین معنی که این حالات یک روند طبیعی و متعارف است و در یک
فرایند فیژیولوژیک به تدریج از یک نوجوان به یک دخترخانم جوان تبدیل
می‌شوید. در گام دوم از خود مراقبت نمایید. نسبت به این تغییرات اطلاعات
درست کسب کنید. اگر در این روند مشکلاتی پیش آمد لازم است به متخصصین
تغذیه، پوست و زنان مراجعه کنید تا با توجه به ساختار بیولوژیک بدنتان
دستورالعمل‌های مراقبتی برایتان تجویز نمایند.
یکی دیگر از دانش‌آموزان مسئله شرم بدنی را مطرح کرد و گفت: چطور در
برابر احساس شرم بدنی که دیگران در ما ایجاد ایجاد می کنند، این‌که تو
اندام مناسبی نداری، از خود واکنش نشان دهیم؟
ابراهیمی در پاسخ گفت: یکی از معضلات دوران بلوغ می‌تواند بروز تصور شرم
بدنی فرد از خودش باشد. شرم بدنی نوعی اختلال روان‌شناختی در فرد است.
افرادی که دچار آن می‌شوند، از بدن خود بدشان می‌آید و هم و غم‌شان را بر
روی تواقص بدنی خود و یا تصور نواقص بدن خویش متمرکز می‌کنند. این افراد
بدنشان را در مقایسه با دیگران زشت تصور می‌کنند. از این رو عزت نفس‌‌شان
را از دست می‌دهند، خود را بی‌ارزش و نالایق می‌پندارند. آن‌ها تمرکزی بر
هدف‌های تحصیلی و شغلی ندارد و استعدادهایشان را هدر می‌دهند. گاهی دیگران
تصور شرم بدنی را در ذهن ما ایجاد می‌کنند. بهتر است هوشیار باشیم و در دام
قضاوت‌های اغراق‌آمیز دیگران نیفتیم. با این که ما مسئول گفتار، سخنان و
رفتارهای خطای دیگران در قبال خود نیستیم، اما می توانیم با ارزشمند دانستن
و محترم شمردن خویش و با بازنگری در پنداشت‌های‌مان، قضاوت‌های نادرست و
اغراق‌آمیز دیگران را از بدن خویش مدیریت کرده و به شخصیت‌مان مصونیت و
اعتماد به نفس بخشیم.
