به گزارش شهر، در ماسم رونمايي از آلبوم چهار ساعتي «پيشخواني در تعزيه» رضا مهدوي؛ مديرکل مرکز موسيقي حوزه هنري گفت: بايد به اين سؤال پرداخته شود که چرا مداحان در هياتهاي عزاداري از نمونه موسيقيهايي استفاده ميکنند که بخشي از آنها ريشهدار نيستند.
وي در پايان تصريح کرد: تعزيه گرچه بهطور رسمي ترويج موسيقي ايراني نبودهاست اما اصول رديف دستگاهي موسيقي ايراني براساس موسيقي تعزيه است.
در ادامه اين مراسم دکتر اردشير صالحپور؛ گردآورنده اين مجوعه پژوهشي گفت: تعزيه يگانه نمايش جهان اسلام است و البته ايراني نيز است. مذهب با موسيقي مخالف نيست و به قول ابوالحسن صبا تعزيه بوده که موسيقي ما را حفظ کرده است و يا به قول روحالله خالقي، نغمهها و گوشههايي که به سبب حرمت مذهبي از زندگي مردم دور مانده بود در پناه تعزيه در امنيت ماند و موسيقي ملي در سايه تعزيه از نابودي رهانيده شد.
وي افزود: پيشخواني نخستين بخش در تعزيه است به شکل نوحه و يا ترانه و تصنيف امروزي در يک زمان بين سه تا 10 دقيقهاي خوانده ميشود. اين آلبوم مجموعه کوچکي است از درياي بيپايان تعزيه که در فرهنگ ما سابقه طولاني دارد.
صالحپور در مورد سابقه غني تعزيه و تأثيرگذاري آن در موسيقي دستگاهي ايران يادآور شد: بسياري از موسيقيهايي که امروز بهعنوان موسيقيهاي ماندگار و نامآور شهرت يافتهاند برگزفته از تعزيه است که در اين نمونه چهارجلدي که از سوي مرکز موسيقي حوزه هنري منتشر شده است به آنها اشاره کردهام.
وي ادامه داد: براي مثال نمونه اصلي موسيقي مرغ سحر مربوط به تعزيه بوده که بعدها شعر آن از سوي ملکالشعراي بهار سروده و مرتضي نيداوود آن را تنظيم مجدد کرده است و نمونههايي شبيه به اين تصنيف که با توضيح کاملي در مجموعه «پيشخواني در تعزيه» آورده شد.
وي خاطر نشان کرد: براي جمعآوري اين آلبوم، بزرگان و افراد سرشناس هنر تعزيه و تعزيهخواني شناسايي شدند و تعزيهخوانيهاي آنان در استوديو ضبظ شد که مجموع آنها 33 ترانه در چهار ساعت آلبوم حاصل شد.
در ادامه اين مراسم نيز دکتر محمدحسين ناصربخت که بهعنوان کارشناس تعزيه و منتقد آلبوم حضور داشت در مورد آلبوم «پيشخواني در تعزيه» گفت: اين آلبوم بخشي است از آنچه که تعزيه در اختيار ما قرار داده، تعزيه توانسته موسيقي را حفظ کند و حتي در بخشهايي از نمايشهاي تعزيه پوشههاي موسيقي خلق شد و به موسيقي دستگاهي ايران وسعت بخشيد.
وي افزود: خوشبختانه انتشار اين آلبوم در زماني اتفاق افتاد که تعزيه بهعنوان هنر ملي ايران در يونسکو به ثبت رسيد اما در اين چند سال اخير با بيتوجهيهايي که به تعزيه شده است اين هنر به روستاها و نقاط دور شهر تبعيد شده و در بسياري از موارد با بيتوجهي و ندانم کاري بسياري از متولياني که شناخت کافي در مورد تعزيه نداشتهاند موجب انحراف شده است.
ناصربخت خاطرنشان کرد: اگر موسيقي، ادبيات و نمايش در تعزيه به شيوه درست بهکارگرفته نشود اين هنر در بخش هنرهاي در معرض خطر يونسکو قرار خواهد گرفت.