-
- |
-
- |
-
- |
-
- |
-
دوشنبه ۳۱ ارديبهشت ۱۴۰۳
ساعت : ۲۲:۱۴
ساعت : ۲۲:۱۴
به گزارش شهر، پرسشي كه اينجا مطرح ميشود اين است كه آيا به اين آثار توجه لازم شده و بستر مناسب حمايتي براي چاپ در نظر گرفته ميشود؟ آيا براي به رخ كشدن عظمت هنر ايراني درقالب اينگونه كتابها برنامهريزي بلند مدت شده است؟
برگزاري اين جشنواره كتابهاي نفيس و نسخ خطي ميتواند به نوعي به پرسش‌هاي مطرح شده و سوالات احتمالي ديگر پاسخ دهد. به بهانه اين جشنواره با چند تن از هنرمندان خوشنويس و نقاش به گفت وگو نشستيم تا نظرشان را در مورد روند چاپ كتاب نفيس و برگزاري اين جشنواره جويا شويم.
محمد سلحشور، هنرمند خوشنويس
کتاب نفيس، زينت کتابخانه
محمد سلحشور، هنرمند خوشنويس، معتقد است، متقاضيان کتاب نفيس، اين آثار را براي زينت کتابخانه و اتاق خواب خود ميخواهند. حتي در برخي موارد اثر خريداري شده را ورق نميزنند و اگر اين اتفاق رخ دهد سر ميز شام است.
وي به عنوان نمونه اشاره ميکند، 20 سال پيش طي فرصتي که پيش آمد به عنوان داور، آثاري را مورد بررسي قرار دادم؛ در مواجهه با جلد پنجم خوشنويسي ديوان حافظ به خط استاد «خروش» متوجه شدم غزل ارايه شده کامل نيست و انتهاي اشعار چاپ نشده. دو صفحه بعد ادامه شعر را يافتم! دو صفحه جابه‌جا و به اشتباه چاپ شده بود. در حالي که 50هزار نسخه از اين جلد فروش رفته بود و يک نفر به اين اشتباه اعتراض نداشت. اين موضوع نشان داد اغلب افرادي که اين اثر را خريدند آنرا نخوانده بودند.
برگزيده هشتمين دوره چهرههاي ماندگار در حوزه خوشنويسي معتقد است، مسايل اجتماعي اينگونه، حاکي از کمبود کتابخوان در جامعه است و بايد کاري کرد تعداد افراد کتابخوان زياد شود و شمارگان کتاب بالا رود.
سلحشور ميافزايد، کتاب نفيس و غيره منتشر ميشود مهم به وجود آوردن اشتياق براي خريد و بهره بردن از آن است. اين جشنواره اگر بتواند به تعداد کتابخوانها اضافه کند بهترين نتيجه را به دست آورده است.
وي ميگويد: دانش عمومي راجع به چاپ اين آثار کم است و بسياري نميدانند چاپ اين متون هزينه بسيار زيادي دارد. بنده بيست کتاب آماده انتشار دارم ولي امکانات اقتصادي اجازه چاپ به من نمي‌دهد. چون علاقه‌مندم کتابم را نفيس چاپ کنم و به خودي خود آنچه مي‌خواهم نمي‌شود و دست و بالم براي اين کار بسته است. چون هزينه‌هاي متفرقه پيش مي‌آيد و دست آخر به اين نتيجه مي‌رسم کتاب چاپ نشود. اين هنرمند معتقد است، بهترين راه براي حمايت از ناشران و هنرمندان اين است که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي همت کند و تعدادي از اين کتابها را بخرد.
او تاکيد ميکند: کتاب نفيس و نسخ خطي ميتواند معرف دامنه وسيع تبليغي از هنر ايران در آن سوي مرزها باشد، از اين رو بايد به کيفيت و عرضه آن اهميت زيادي داد.
غلامعلي طاهري، هنرمند نقاش
کتاب نفيس به لحاظ کمي رشد پيدا کرده
غلامعلي طاهري، هنرمند نقاش، ميگويد: طي سالهاي اخير چاپ کتاب نفيس به لحاظ کمي رشد پيدا کرده ولي به لحاظ کيفيت بايد به چاپ اين آثار که مرجع محسوب ميشود توجه بيشتري داشت.
وي تاکيد ميکند: هيچ رسانهاي نميتواند جاي کتاب را بگيرد. حتي اسلايد و منابع ديگري چون کامپيوتر، اينترنت و ساير چيزها نتوانستند جاي کتاب را بگيرند. شاهد اين سخن کتابهاي فاخر، مصور و خطي در گذشتههاي دور است که به دليل اهميت در تاريخ ثبت و ماندگار شده و امروزه در موزهها نگهداري ميشوند.
مشاور و مدير کل دفتر امور هنرهاي تجسمي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، ميگويد: اهميت کتاب از دورههاي گذشته به قدري بالا بوده که هنرمندان وقت زيادي مي‌گذاشتند و هزينه مي‌کردند تا کتاب ماندگار توليد شود. ولي امروزه به کيفيت و گرافيک چاپ آثار هنري بيتوجهي ميشود. به اعتقاد وي، بيش از 90درصد کتابهايي که در ايران چاپ ميشود فاقد کيفيت لازم براي استفاده علاقه‌مندان است.
بيش از 70درصد به لحاظ کيفيت رنگ مشکل دارند. با توجه به گنجينه ارزشمندي هنري که در اختيار داريم بايد به دنبال چاپ کتاب نفيس و ماندگار به عنوان اثر مرجع باشيم. طي سالهاي اخير چاپ کتاب نفيس به لحاظ کمي رشد پيدا کرده ولي بايد مراقب کيفيت اين آثار باشيم که در تاريخ هنر کشور ثبت ميشود.
طاهري يادآوري كرد، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي و سازمانهاي ديگر مي‌توانند از چاپ اين آثار حمايت کنند و در ناشران انگيزه به وجود آورند تا هنر ايران در قالب کتابهاي استاندارد، با کيفيت چاپ و در تاريخ معاصر ثبت و ماندگار شود.
او برگزاري اين جشنواره را فرصتي ميداند براي مقايسه آثار خوب و با کيفيت و تاکيد ميکند اين رويداد موجب ميشود مخاطب از نزديک آثار را ببيند و بداند ساخت يک اثر خوب تا چه اندازه زحمت دارد. همچنين حجم آثار نشان ميدهد ما ملت فرهنگي هستيم و به چاپ نشر کتاب اهميت ميدهيم.
کاظم چليپا، هنرمند نقاش
سابقه ناشر در چاپ کتاب نفيس اهميت دارد
کاظم چليپا، هنرمند نقاش، معتقد است سابقه ناشراني که کتاب نفيس چاپ مي‌کنند مهم است. بايد به لحاظ چاپ، تحولات کاري آنان بررسي شود تا اهميت چاپ اين متون روشن شود. وي ميافزايد ناشر دلسوز نسبت به چاپ متون نفيس تعهد دارد و به کيفيت توجه بيشتري نشان ميدهد.
به اعتقاد برنده قلم موي زرين، چاپ کتاب نفيس يک پروژه بزرگ است. حتي لازم است چند انتشارات مطرح فعال در اين حوزه از بين خود شورايي انتخاب کنند تا براي چاپ هر چه بهتر آثاري که منتشر ميشود به لحاظ علمي و ماندگاري تلاش شود. اين نقاش ميگويد چاپ با کيفيت به مسايل زيادي چون ناظر رنگ و ناظر چاپ نيازمند است و چون کتابهاي نفيس يک بار چاپ ميشوند بايد به بهترين شکل، درست و استاندارد در دسترس مخاطبان قرار بگيرند.
مجتبي ملکزاده، هنرمند خوشنويس
کتاب نفيس، سفير فرهنگ و هنر است
مجتبي ملکزاده، هنرمند خوشنويس، معتقد است امروزه تعداد زيادي کتاب نفيس توليد ميشود که موجب خشنودي است. اين آثار ميتواند سفير فرهنگ و هنر ايران باشد. وي ميافزايد، ايرانيان بيش از هزار سال کتاب را به هر شکلي که ممکن است تکريم و تجليل کرده و به بهترين شکل توليد مي‌کردند.
در گذشته انواع متخصصان براي توليد کتاب نفيس گرد هم مي‌آمدند و جلسهاي که به نام کتاب آرايي مشهور بود شکل مي‌گرفت و متن‌هايي چون شاهنامه و بوستان براي خوشنويسي انتخاب ميشد. در ادامه خوشنويسي به بهترين شکل کتابت شده، تذهيب کار، طلاکار، نقاش و تمام هنرمندان وظيفه خود را به بهترين شکل انجام مي‌دادند و هر چيزي که باارزش بود در کتاب ارايه ميشد. کاتب «رساله چهار فصل»، توضيح ميدهد، با مرور تاريخ هنر ايران متوجه مي‌شويم در دورههاي تيموري، صفوي و قاجار به شکلهاي مختلف آثار بسيار نفيسي توليد و به کشورهاي خارجي ارسال شده است.
خوشنويس ديوان «درويش عبدالمجيد طالقاني» برگزاري جشنواره کتاب نفس و نسخ خطي را از کارهاي عالي ميداند که حتما بايد انجام شود و تاکيد دارد جشنواره‌ها کوتاه مدت هستند و برنامهريزي چند ساله ندارند. اگر جشنواره‌ها نگاه بلند مدت داشته باشند ميتوان اهدافي را ترسيم کرد و پيگير آن بود.
جواد بختياري،هنرمند خوشنويس
برگزاري جشنواره در ذائقه مردم موثر است
جواد بختياري،هنرمند خوشنويس نيز معتقد است به شيوههاي مختلف ميتوان ذائقه مردم را براي خريد كتاب نفيس تحريك كرد و برگزاري سيمنار، رونمايي و جشنواره از جمله آن است. او تاكيد ميكند با برگزاري اين جشنواره مردم ذهن‌شان بيشتر متوجه آثار نفيس ميشود و جشنواره بسيار موثر و مفيد است.
كاتب «بنماي رخ»، مشكل اصلي اين كتابها را كمبود مخاطب ميداند چون به اعتقاد او خريد كتاب در اولويت چندم مخاطبان است. سرمايه‌گذار اين آثار هم به انتهاي ماجرا نگاه ميكند كه خريدار است. پس اگر هنرمند اقبال داشته باشد سر نفاست كتاب او سرمايهگذاري ميشود.
وي تاكيد دارد اصولا كتاب نفيس توسط كلكسيونر و كتاب‌بازها خريداري ميشود و تعداد مخاطبان اين آثار بسيار محدود است. به اعتقاد كاتب «ميتراود مهتاب» چاپ كتاب نفيس بايد توسط افراد شاخص انجام شود. افرادي كه فرهنگ كتاب سازي را بلد هستند. بختياري توصيه ميكند براي معرفي بهينه و درست اين آثار بايد كتابها را به دو زبان فارسي و انگليسي منتشر كرد. اين آثار را بايد به شركتهايي كه كارهاي تبليغاتي انجام ميدهند معرفي كرد يا با افرادي كه در زمينه بين‌المللي كار مي‌كنند مذاكره كرد. همكاري چاپ اين آثار با ناشران بين‌المللي از اقدامات مهم ديگري است كه ميتوان انجام داد.
مرتضي گودرزي، هنرمند نقاش
چاپ كتاب نفيس ايراني با خارجي برابر شده
مرتضي گودرزي، هنرمند نقاش ميگويد: امروزه وضعيت چاپ كتابهاي نفيس خوب شده و شاهديم كيفيت آثار نفيس با آثار خارجي برابري ميكند.
مولف «نقاشي انقلاب» معتقد است چاپ كتاب نفيس بايد با كيفيت بالا انجام شود و حق مخاطب است اصل اثر را در كتاب ببيند.
وي چاپ و انتشار اين آثار را مثل زنجير به هم متصل ميداند و توضيح ميدهد براي انتشار اين آثار همه چيز بايد سر جاي خودش باشد. حركت چاپ اين نوع آثار از عكاسي آغاز ميشود تا پرداخت آن، ليتوگرافي و بعد چاپ، صحافي كه نياز است همه مراحل درجه يك انجام شود. گودرزي ميافزايد چاپ اين آثار نيازمند كار مهندسي و هنرمندانه است. در سيستم كار مهندسي همه چيز بايد جور باشد و در سيستم هنرمندانه با نگاه تشخيص داده شود كه كار به اصل نزديك است. چاپ كتاب نفيس به كارشناس و متخصص نياز دارد.
اين هنرمند، برگزاري جشنواره را مثبت ارزيابي ميكند و ميافزايد مردم عادي بايد بدانند قدرت صنعت چاپ تا چه اندازه ارتقا پيدا كرده است و با صنعت جهاني برابري ميكند. وقتي سازمانهاي حقوقي، حقيقي، دولتي و خصوصي از چاپ اين آثار مطلع شوند بدون ترديد سراغ آثار خارجي نخواهند رفت.
نمايشگاه 540 كتاب هاي نفيس و نسخ خطي ايران از امروز به مدت 5 روز در ساختمان گنجينه اسناد كتابخانه ملي برپا مي شود.
