"مخدرها" را بهتر بشناسيم

به گزارش خبرنگار شهر، سردار حسين آبادي در خصوص مهمترين دغدغه رئيس پليس مبارزه با مواد مخدر کشورمان مي گويد: متاسفانه در شرايط حاضر، والدين توجه و حساسيت لازم را نسب به کنترل رفتار فرزندان خود ندارند و همين مسئله منجر به ورود برخي از جوانان به اعتياد و مواد مخدر به خصوص مواد مخدر صنعتي شده است.

همچنين عدم آگاهي از شناخت و تاثيرات مواد مخدر جديد مانند آمفتامين ها از طرف والدين و حتي جوانان باعث شده است تا شيوع اعتياد به اين مواد افزايش يابد بنابر اين پليس مبارزه با مواد مخدر با همكاري آموزش و پرورش و ديگر سازمانها كلاسهاي آموزشي و شناخت انواع مواد مخدر و اثرات مخرب آنها برگزار مي كند و يا از طريق رسانه ها اطلاع رساني مي كند.

بايد توجه داشت كه فروشنگان اينگونه مواد هاي مخدر براي فروش مواد عنوان مي كنند كه اينگونه مواد شيميايي هيچگونه اعتيادي ندارد و افراد به علت عدم آگاهي و شناخت كامل نسبت به اين دسته از مواد مخدر حتي از روي كنجكاوي اقدام به مصرف آن مي كنند و چون مصرف آن انسان را دچار سرخوشي كاذب مي كند امين امر باعث روند ادامه مصرف و در نهايت اعتياد به آن مي شود.

به گزارش خبرنگار "شهر" در اين مطلب سعي شده است تا انواع مواد مخدر براي آشنايي جوانان با مضرات آن معرفي شود تا اينکه ندانسته با يک تعارف و ناخواسته گرفتار آن نشوند.

 "مخدرها" را بهتر بشناسيم

  ال.اس.دي نخستين دارويي است كه در گروه توهم زاها قرار گرفت. درحال حاضر اين مواد هيچگونه استفاده پزشكي ندارد.  در سال 1966 استفاده از اين ماده در آمريكا بدليل پيامدهاي بهداشتي و درماني آن ممنوع اعلام شد.

‌درباره تاثيرات رواني آن بايد گفت: 60-30 دقيقه پس از مصرف اثر ماده شروع مي‌شود و حدود 12 ساعت باقي مي‌ماند. اوج اين تاثيرات حدود پنج  ساعت پس از مصرف ال اسي دي است و تاثيرات رواني اين ماده وابسته به وضعيت جسمي‌فرد مصرف كننده ونيز محيط فيزيكي كه فرد در آن قرار دارد است.

مصرف آن موجب افزايش فشار خون خفيف، تپش قلب (تاكي كاردي) و به ندرت افزايش دماي بدن ( هيپرترمي‌)و از نظر رفتاري استعمال كننده ممكن است درونگرا ويا مضطرب شود. تاثيرات نامطلوب به طور معمومل در افراد تازه كار يا افراديكه اشتباهي LSD مصرف کرده اند ايجاد مي‌شود. 

يكي ديگر از مواد مخدر بسيار خطرناك كراك است كه اثرات مصرف آن باعث احساس افزايش انرژي، چابكي و سرخوشي زياد مي كند، از جمله اثرات آن پس از مصرف عبارت است از: افزايش ضربان قلب، نبض، تنفس، درجه حرارت بدن، فشار خون، گشادگي مردمك چشم، پريدگي رنگ، كاهش اشتها، تعرق شديد، تحريك و هيجان، بي قراري، لرزش به خصوص در دستها، توهمات شديد ، عدم هماهنگي حركات، گيجي، درد پا، فشار قفسه سينه، تهوع، تيرگي بينايي، تب، اسپاسم عضله، تشنج و در نهايت مرگ است.

*اثرات دراز مدت:

از جمله اثرات بلند مدت آن از دست دادن وزن بدن، يبوست، بي خواب، ضعف جنسي، دپرسيون تنفسي، اشكال در ادرار كردن، تهوع، كم خوني، رنگ پريدگي، تعرق شديد، دردهاي شكمي و اسهال، اختلالات در هضم و دستگاه گوارشي، سردرد، لرزش دست ها، لرزش و تشنج، پريدن عضلات و سفتي آنها، هپاتيت، اضطراب، بي قراري، تشنج پذيري شديد، سوء ظن، گيجي، اختلالات درك زمان و مكان، رفتار تهاجمي، تحريك پذيري شديد، افسردگي، پرخاشگري، تمايل به خود كشي، توهمات و اختلال در حواس (به خصوص بينايي، شنوايي، و لامسه)، افكار هذياني، و گاهي اشتهاي كاذب است.

حشيش 

حشيش صمغ چسبناك از بوته كانابيس است كه معمولا به صورت تكه هاي جامد مكعبي شكل فروخته مي شود و در رنگهاي مختلف از قهوه اي كم رنگ تا سياه ديده شده، در ساختمان تركيبي اش به صورت انواع مختلف از خشك و سخت گرفته تا نرم و شكننده ديده مي شود. معمولا آن را خرد و ريز كرده و در پيپ و يا سيگارهايي كه با دست درست مي كنند، مي پيچند و با ماري جوانا يا توتون مصرف مي كنند. حشيش به صورت خشت پخته مي شود.

نامهاي خياباني آن (Pot, Smoke, grass, Hash) است. از نظر طبقه بندي فارماكولوژي، تضعيف كننده يا محرك سيستم اعصاب مركزي است.

 اثرات كوتاه مدت:

بايد دانست كه اثرات حشيش با توجه به مقدار و نوع استفاده (كشيدن يا خوردن) متفاوت است. وضعيت جسمي و سلامت فرد از جمله وزن، اندازه، خلق و خوي فرد، درجه تحمل و ... فرق مي كند. اثرات كشيدن حشيش در عرض چند دقيقه پس از مصرف ظاهر مي شود و 2 تا 4 ساعت باقي مي ماند. در صورت خوردن هضم آن به طور بطي و كند صورت مي گيرد. لذا اثر آن به تدريج و طولاني تر مي شود. معمولا فرد پس از مصرف حشيش احساس آرامش و راحتي مي كند، قوه درك و احساس او افزايش مي يابد، رنگها به نظرش شفاف تر و روشن تر مي آيند، صدها به نظر از فاصله دورتر به گوش مي رسد. به هر حال در ادراكات حسي به خصوص بينايي و شنوايي تحريف به وجود مي آيد، اشتها افزايش مي يابد، مخصوصا در مورد غذاهاي شيرين.

 از اثرات كوتاه مدت ديگر مصرف حشيش عبارتند از: خواب آلودگي ، قرمز شدن چشمها، افزايش ضربان قلب، خشكي دهان و گلو، گشادگي مردمك چشم، مختل شدن قوه حافظه و تمركز فكري به طور موقت، اختلال درك زمان و مكان، اضطراب، افسردگي، هيجان، تحرك زياد، تحريك پذيري، تند مزاجي، بي قراري، پر حرفي، خنده هاي بي دليل، احساس طرد شدگي، ترس و وحشت، دگرگوني و تغيير شكل فضا و زمان – اختلال در هماهنگي و تعادل در راه رفتن، احتمالا اوهام كه اغلب توام با حالت پارانويايي به خصوص در مصرف مقدار زياد آن همراه است. دوز معمولي آن، مهارتهاي كاربردهاي ماشيني را لطمه مي زند، از اين رو به خصوص رانندگي در حين مصرف حشيش بسيار خطرناك است ، ماده T. H. C. كه تركيب فعال حشيش است در بدن افرادي كه تصادفات شديد رانندگي داشته اند و منجر به جراحات سختي گرديده، ديده شده است.

اثرات عمده بلند مدت:

تحقيقات نشان مي دهد كه اثرات سوء مصرف حشيش به خصوص در بين جوانان و بزرگسالان حتمي است از جمله: از دست دادن انگيزه و علايق، آسيب به حافظه و تمركز فكر، عدم قابليت رانندگي، كاهش قواي دفاعي بدن در برابر عفونتها و بيماريها، گيجي و سردرگمي، فقدان انرژي و ... در اثر استفاده مرتب و مداوم حشيش پيش مي آيد.

هم چنين خطر ابتلا به برونشيت مزمن، سرطان ريه و بيماريهاي دستگاه تنفسي در مصرف كنندگان منظم حشيش بيش از ديگر گروههاست. كشيدن سيگار ماري جوانا و حشيش آسيب شديدي به دستگاه تنفسي مي زند، زيرا تار موجود در آن، دو برابر قوي تر از تار موجود در سيگار معمولي است. هم جنين عوامل ايجاد كننده سرطان در تار موجود در حشيش خيلي بيش از سيگارهاي معمولي است.

متادون

متادون متعلق به گروهي از مواد به نام شبه افيون‌هاست. شبه افيون‌ها موادي با ساختار شيميائي و عملكردي شبيه به مورفين هستند ( طبيعي و صناعي )، يكي از زير گروههاي شبه افيون‌ها خانواده مواد افيوني است كه شامل داروهاي تسكين دهنده درد عصبي مركزي طبقه بندي مي‌شوند بدين صورت كه كاركرد آنها به عنوان كاهش فعاليت اين سيستم است. الكل،‌كانابيس، بنز و ديازپين‌ها ( شامل ديازپام، لورازپام و...) موارد ديگري از داروهاي مضعف هستند. متادون به صورت صناعي ساخته مي‌شود و به عنوان جانشيني براي درمان افراد و ابسته به هروئين و ساير شبه افيون‌ها به كار مي‌رود. طول مدت اثر آن بسيار طولاني تر از هروئين است به طوري كه مدت اثر يك دوز واحد آن تقريباً 24 ساعت است درحاليكه درمورد هروئين ممكن است فقط 2 ساعت باشد. در يك برنامة درماني معمولاً متادون به صورت محلولي در آب ميوه تجويز مي‌گردد.

به طور كلي دو نوع برنامه درماني با متادون وجود دارد:

1- درمان نگهدارنده يا طولاني مدت كه ممكن است ماهها يا سالها به طول انجامد. هدف در اين برنامه كاهش آسيب‌هاي ناشي از مصرف مواد و بهبود كيفيت زندگي است.

2- برنامة سم زدائي در روش پرهيز مدار ( كوتاه مدت) كه تقريباً 14- 5 روز طول مي‌كشد. هدف از اين برنامه كاهش رنج‌هاي ناشي از قطع مواد افيوني مانند هروئين است.

  عوارض :

بعضي افراد در برنامه نگهدارنده با متادون علائم ناخواسته اي را در طول درمان تجربه خواهد كرد. ممكن است كه علت آن دوزمتادون تجريز شده باشد به صورتي كه بسيار كم يا بسيار زياد باشد كه بخصوص درشروع درمان ايجاد مي‌شود. بعضي از اين علائم ناشي از عوارض خود متادون است.

علائم ناشي از مصرف متادون به مقدار زياد عبارتند از:

1- خواب آلودگي و چرت زدن

2- تهوع واستفراغ 7- طپش قلب

 3- تنفس سطحي 8- سرگيجه

 4- مردمك نوك سنجاقي 9- اختلال در عملكرد جنسي

 5- كاهش دماي بدن 10- گردش خون ضعيف

6- ضعيف شدن نبض و كاهش فشار خون

بعضي افراد ممكن است عوارض را تجربه كنند كه ارتباطي با دوز مصرفي متادون ندارد:

1- تعريق (فردبايدحداقل دوليتر آب در روز بنوشدتا دچاركمبود آب بدن نشود)- 2- يبوست  -3- درد ماهيچه‌ها ومفاصل  - 4- كاهش ميل جنسي ‌-  5- جوش‌هاي پوستي و خارش- 6- تسكين 7 - حتباس مايع 8- كاهش اشتها، تهوع و استفراغ 9- دردشكمي - 10- پوسيدگي دندان

 مصرف متادون همراه با ساير داروها

مصرف داروهاي ديگر همراه متادون، بخصوص اگر آنها هم مضعف باشند (‌مانند الكل،‌افيونها از جمله هروئين يا بنزوديازپين‌ها مانند ديازپام )، خطر overdose راافزايش مي‌دهد. مصرف مقادير زياد الكل درچند روز يا چند هفته مي‌تواند طول زمان اثر متادون را كوتاه كند و موجب شود كه شخص قبل از مصرف دوز بعدي علائم ترك ( بازگيري ) راتجربه نمايد.

اين نكته بسيار مهم است كه فرد هنگام مراجعه به پزشك يا دانپزشك، مصرف متادون راگزارش دهد تا داروهائي كه موجب تاثير بر درمان نگهدارنده با متادون مي‌شوند را تجويز ننمايند.

مرگ در اثر مصرف متادون نادر است. مرگ مرتبط بامتادون تقريباً هميشه به دليل مصرف همزمان ساير داروها بخصوص بنزوديازپين‌ها و يا الكل مي‌باشد.

كادر حرفه اي بهداشتي به طور عموم پذيرفته اند كه درمان نگهدارنده با متادون دركاهش مرگ و مير معتادان به هروئين موثر است. مرگ در اثر مصرف متادون معمولاً به دلايل زير اتفاق مي‌افتد:

مصرف بيش از حد به طور اتفاقي ـ تحقيقات نشان داده است كه سوء‌ مصرف الكل و بنزوديازپين‌ها درمراجعان دريافت متادون شايع است. هرگونه مصرف همزمان داروهاي مسكن، ازجمله افيونهائي مانند هروئين،‌الكل و بنزوديازپين‌ها موجب افزايش خطر سركوب تنفسي، اغماو مرگ مي‌شود.

خودكشي ـ اختلالات عاطفي درمراجعان دريافت متادون شايع است.

 تزريق متادون خطري عمده جهت سلامتي افراد است و خطر overdose، لخته شدن خون،‌انسداد سياهرگها و ساير مشكلات طبي را افزايش مي‌دهد.

هروئين

هروئين كه نام شيميايي آن "دي استيل ـ مورفين" است و در سال 1900 به عنوان وسيله‌اي براي درمان مؤثر اعتياد به مورفين ارائه شد. اما افسوس كه اين اميد واهي خيلي زود به يأس مبدل گشت. زيرا متوجه شدند، گرچه هروئين خواب‌آوري كمتري دارد، اما قدرت مسموم كنندگي آن پنج برابر مورفين است.

هروئين با عمل تقطير از مرفين استخراج مي‌شود. هروئين پودر كريستالي سفيد رنگي است كه در سال 1874 توسط دانشمند انگليسي در بيمارستان سنت مري كشف شد. دانشمند قوي اين ماده را تترااستيل مرفين خواند تا اينكه در حدود سال 1890 دانشمند آلماني بنام درسر و چند دانشمند ديگر مطالعات بيشتري روي آن انجام دادند و دريافتند كه اين مشتق دي استيله است و آن را براي معالجه اشخاص مبتلا به سل و ساير بيماريهاي جهاز تنفسي و همچنين براي ترك اعتياد به مرفين پيشنهاد و عمل كردند.

هروئين اعتياد شديد فيزيكي را در كمتر از 21 روز در 97 درصد اشخاصي كه آن را مورد مصرف قرار داده بودند، به وجود آورد. هروئين ماده مخدري قوي است، كه آخرين پله نردبان اعتياد را در مصرف مواد مخدر به خود اختصاص داده است و شخص را به سفري مي برد كه كمتر كسي از آن به سلامت بازگشته است!

فردي كه پس از سيري در مصرف انواع مواد مخدر به هروئين روي مي‌آورد. ابتدا آن را استنشاق مي‌كند، اما كمي بعد جهت تأثير فوري و افزايش دادن اثر آن، به سرنگ روي مي‌آورد و در رگ تزريق مي‌كند.

هروئين از مورفين مستبدتر است و كمبود آن زودتر احساس مي شود. به طوريكه معتاد را مجبور مي‌سازد در فواصل زماني مشخص ( 3 تا 5 ساعت براي هروئين و 8 تا 12 ساعت براي ترياك) از اين ماده استفاده كند، تا اضطراب غيرقابل تحمل ناشي از كمبود را از بين ببرد.

علاوه بر اينكه پس از مدتي، مصرف هروئين به جز رفع احتياج، اثر ديگري ندارد و مكانيسم وابستگي، ريتم تزريق و مقدار مصرف را رفته رفته افزايش مي‌دهد و زوال و نابودي فرد را سرعت مي‌بخشد.

اعتياد به هروئين بندگي مطلق است و معتاد فقط براي هروئين و توسط آن زنده است. شخص معتاد به علت آگاهي از اعتياد خود رنج فراوان مي‌برد، اما ظاهرا كاري از دستش بر نمي‌آيد.

بايد دانست هروئين تعدادي از رفتارهاي پايه، مانند رفتارهاي جنسي، خشونتي و تهاجمي و حتي رفتارهاي رفع گرسنگي را سركوب كرده و از قدرت اصلي آن مي‌كاهد. ايجاد حالت كرخي در معتاد باعث مي شود كه فشار مختلف و دردهاي جسماني خصوصا دلواپسي و اضطراب وي بهبود يابد.

وابستگي فيزيكي بسيار شديد است، معتاد مي‌بايست حداقل هر 8 تا 12 ساعت يكبار از اين ماده مصرف كند تا از بروز علائم كمبود جلوگيري کند.

تجربيات حاصله نشان مي‌دهد كه مصرف روزانه 60 ميلي‌گرم هروئين مي‌تواند در مدت دو هفته فرد را كاملا معتاد سازد. زيرا در اين مدت ارگانيسم بدن خود را با ماده مخدر وفق داده و با آن سازگار مي شود و وقتي شخص از نظر فيزيكي كاملا معتاد شد، كمبود مصرف يا عدم دستيابي باعث بروز علائمي ‌مي‌شود. تقريبا 12 ساعت بعد از آخرين مصرف، معتاد خود را بدحال حس مي‌كند، احساس ضعفي به او دست داده و خميازه مي‌كشد، مي‌لرزد و عرق مي‌كند، از بيني و چشمهايش ترشحات زيادي خارج مي‌شود. اين علائم توام با حالت آشفتگي به مدت چند ساعت ادامه يافته و پس از آن معتاد به خوبي ناآرام فرو مي‌رود. در موقع بيداري يعني 18 تا 24 ساعت بعد از آخرين تزريق فرد معتاد وارد عمق جهنم زندگيش مي‌شود. خميازه ها آنچنان شديد مي شود كه مي‌توانند فكهايش را از هم جدا سازند. ترشحات بيني همچنان ادامه مي‌يابد، موهاي بدن سيخ مي‌شود و انقباضات شديدي در معده و روده‌ها پديد مي‌آيد، كه باعث ايجاد اسهال و استفراغ شديد مي‌شود.

حدود 36 ساعت بعد از آخرين تزريق، معتاد خود را با پتوهاي متعدد مي‌پوشاند. زيرا بدنش به شدت مي‌لرزد و پاهايش بي‌اختياد دچار لرزشهاي شديدي مي شود . به طوري كه قادر به خوابيدن نيست، بلند مي‌شود، راه مي‌رود، روي زمين دراز مي‌كشد و فرياد مي‌زند.

ريزش ترشحات از بيني همچنان ادامه مي‌يابد و سرعت و ميزان آن باور نكردني است، زيرا فقط تعريق او باعث خيس شدن دائم لباسها و رختخوابش مي‌شود.

در اين مرحله ضعف جسماني به حدي است كه فرد قادر به بلند كردن سر از روي بالش نيست و