خداحافظ مرده‌شور، سلام غسال مكانيزه

 به گزارش خبرنگار«شهر»، مرده‌شور درجامعه ما معمولا از جايگاه خوبي برخودار نبوده است. تا جايي كه اين موضوع دستمايه ساخت فيلم‌هاي مستند و داستاني معدودي درباره موقعيت اين قشر زحمت‌كش شده است. به هرحال شايد اين شغل نيز مانند برخي مشاغل ديگر كه با مدرنيته از بين رفت به همين زودي‌ها منسوخ شود. تعجب نكنيد قرار نيست مرده‌ها بدون شستشو دفن شوند بلكه از قرار ، مدرنيته به اين شغل هم سرايت كرده و روش شستشوي مرده‌ها كم كم ماشيني مي‌شود. از اين به بعد غسال ها با فشردن يك كليد مي توانند مردگان را شستشو دهند.

نخستين دستگاه شتسشوي مرده در بهشت رضاي مشهد سال گذشته رونمايي شد و از آن روزي كه خبر استفاده از آن به اطلاع مردم رسيد طيف گسترده‌اي از اظهارنظرها درباره اين روش نوظهور ابراز شد.

برخي موافق بودند چرا كه با اين روش شستشوي درگذشتگان سريعتر صورت مي‌گيرد برخي هم هنوز به آدم‌ها بيش از ماشين‌ها اعتماد دارند و دوست دارند در صورت مرگ، انساني آنها را براي سفر به جهان ديگر آماده كند.

مشهد پيشرو استفاده از تكنولوژي كفن و دفن

محمد پذيرا، معاون اجرايي سازمان فردوس‌هاي شهرداري مشهد مي‌گويد: اين شهر پس از تهران از بيشترين آمار مرگ و مير برخوردار است، به همين دليل ساخت دستگاهي مناسب براي شستشوي اموات از مدتها قبل در دستور کار قرار گرفته بود.

بر اين اساس؛ پس از کسب نظر مراجع اين پروژه در قالب يک طرح پژوهشي در دانشگاه فردوسي مشهد ،مورد پيگيري قرار گرفت.

مديرعامل سازمان فردوس‌هاي شهرداري مشهد هم گفت: تمامي مراحل براي آغاز شستشوي مکانيزه اموات طي شده و در حال حاضر ساختمان ويژه آن در مجاورت سردخانه بهشت‌رضا آماده بهره برداري است.

کمال‌الدين شاه‌چراغي افزود: از اين پس، شستشوي اموات به ‌صورت دستي انجام نمي‌شود و همه اموات مشهدي با دستگاه شستشوي مکانيزه غسل داده خواهند شد.

او کاهش مخاطرات و آلودگي‌هاي بهداشتي، حفظ کرامت ميت و کاهش قابل توجه مصرف آب را از مزاياي دستگاه شتسشوي مکانيزه اموات ذکر کرد واظهارداشت: شتسشوي مکانيزه اموات در مرحله اول با يک دستگاه شروع مي‌شود و پس از آن، دستگاه ديگري نيز آماده بهره‌برداري مي‌شود.

شاه چراغي اضافه کرد: پس از تاييد نهايي علما در رابطه با شستشوي مکانيزه اموات و تست آزمايشي،اين پروژه در آرامستان ها اجرايي مي‌شود. به گفته او براي اجراي اين پروژه که از دو سال پيش با همکاري دانشگاه فردوسي آغاز شده است، تمامي تمهيدات لازم براي اجراي مناسب اعمال تغسيل و کفن با استفاده از نظر مراجع ديده شده است.

مزاياي دستگاه جديد

شنيده‌ها حاكي از آن است كه اين دستگاه مي تواند در هر ساعت به طور ميانگين 3 مرده عادي مذکر را شستشو دهد و از قرار تا 10 مرده را هم مي‌تواند بشويد.

همچنين يك اپراتور و دو ناظر شرعي بر عمليات شستشو هر مرده که 20 دقيقه طول خواهد کشيد، نظارت دارند.

با استفاده از اين دستگاه، ميت ضربه يا تکان نخواهد خورد و دستگاه به صورت گردشي جسد را خواهد شست.اين دستگاه تمام مراحل شستشوي دستي ميت مانند شستشو با سدر و كافور را انجام ‌مي‌دهد تنها فرقش اين است كه همه مراحل به طور مكانيزه انجام مي‌شود نه با دست.

مراجع درباره دستگاه شست‌وشوي مرده نظر دادند

استفاده از اين دستگاه آنقدر خبرساز شد كه علما هم براي آسوده خاطركردن مردم فتوا دادند. 

آيت الله سيد علي خامنه‌اي در اين‌باره گفت: اگر شستشوي ميت با شرايطي که در رساله‌ها ذکر شده انجام شود استفاده از دستگاه مانعي ندارد.

در همين زمينه آيت الله سيستاني هم با رعايت همان شرط آيت الله خامنه‌اي موافق شستشوي مردگان با دستگاه است.

آيت الله مبشر کاشاني هم فتوا داد كه چنانچه احکام و شرايطي که جهت غسل اموات در توضيح المسائل آمده است رعايت شود و غسال هنگام کليد زدن نيت غسل دادن كند در اين صورت شستشوي مكانيزه اشکال ندارد.

آيت الله مکارم شيرازي هم با اين روش شستشو موافق است و مي گويد: در صورتي که شخص غسل دهنده نيت کند و کليد را بزند و بدن زير نظر او شسته شود مانعي ندارد.

آيت الله سيد محمدعلي علوي گرگاني هم به شرايط شخصي که دستگاه مرده شور مکانيزه را راه اندازي مي کند اشاره كرده و معتقد است كه اپراتور بايد هنگام زدن کليد استارت، نيت غسل كند همچنين گفته اگر دستگاه غسل ميت را به صورت ترتيبي و صحيح انجام دهد اين روش اشکالي ندارد.

اما همه علما نظر موافق ندارند بلكه برخي هم مانند آيت الله سيد محمدصادق روحاني معتقدند كه از ظاهر روايات درباره شستشوي ميت چنين برمي آيد كه شستشو بايد توسط يك فرد انجام شود نه به صورت مكانيزه.

اما اگر به برايند اظهارنظرها رجوع كنيم همه علما با رعايت شرايط ذكر شده در رساله ها براي شستشوي اموات از سوي ناظران دستگاه جديد، موافق مكانيزه شدن شستشوي درگذشتگان هستند.

نظرات شهروندان تهراني درباره شست‌وشوي مكانيزه

در گفتگوي «شهر» با تعدادي از شهروندان تهراني آنها ضمن تاييد اين روش به نكات جالبي اشاره كردند.

خانم محجبه‌اي مي گويد: به دو دليل با اين روش موافقم يكي به اين خاطر كه در شستشوي مرده به روش سنتي آسيب‌هاي روحي و رواني زيادي به غسال وارد مي‌شود و يكي هم به دليل بهداشتي بودن روش مكانيزه.

شهروند ديگري در پاسخ به اين پرسش عنوان مي‌كندكه با اين روش شستشوي درگذشتگان زودتر صورت مي‌گيرد به خصوص در كلان‌شهرها كه مرده‌ها و به تبع مشايعت‌كنندگان مدت زمان زيادي بايد در صف انتظار باشند. همچنين جابجايي يك مرده بر روي جسم مرده‌شور هم اثر مي گذارد و بعد از مدتي دچار بيماري ديسك كمر مي‌شوند كه اين روش از اين منظر هم مفيد است.

يك دانشجو هم با ابراز خرسندي از اين روش گفت: به هرحال ما به سمت مدرنيته مي‌رويم بنابراين اين تغييرات از روش سنتي به مكانيزه اجتناب ناپذير است ضمن آنكه مرده‌شور بودن هم شغل مناسبي نيست.

غسال‌خانه تهران مكانيزه مي‌شود؟

 ‌

تهران شهري بزرگتر از مشهد است و تنها در نيمه اول فروردين ماه امسال تعداد 2هزار و 95 متوفي در بهشت زهرا (سلام الله عليها) بنابر آمار اين سازمان فوت شده‌اند. يعني از اول تا 15 فروردين روزانه 137نفر به ديار باقي شتافتند بنابراين با توجه به وقتي كه شستن يك مرده به صورت دستي مي‌گيرد به نظر مي‌رسد كه تهران هم بايد كم‌كم به فكر مجهز شدن به غسال‌هاي مكانيزه شود .

علاوه بر زمان با اين روش مصرف آب نيز كمتر مي‌شود و اين روش در حفظ منابع طبيعي هم مي‌تواند به تهران كمك كند.

به هرحال دنيا در مسير پيشرفت است و نمي‌شود همگام با آن پيش‌نرفت و سازمان بهشت زهراي تهران هم كه بايد به فكر ايجاد تحولاتي از اين دست باشد.