-
- |
-
- |
-
- |
-
- |
-
سه‌شنبه ۰۱ خرداد ۱۴۰۳
ساعت : ۰۰:۵۱
ساعت : ۰۰:۵۱
به گزارش«شهر»، به نقل از دبيرخانه رسانه و آموزش شهروندي؛ محسن اسماعيلي؛ عضو حقوق دان شوراي نگهبان، در آئيين اختتامييه نخستين سمينار رسانه و آموزش شهروندي با اشاره به مولفه هاي حقوق شهروندي گفت: تا مدتي پيش و شايد تاکنون، در کشور ما قلم به دستاني وجود داشته و دارند که مساله مهم حقوق شهروندي را مقوله وارداتي و تجملاتي مي‌دانند که نبايد به آن بپردازيم، و اگر گاهي ناگزيريم بدان بپردازيم، به دليل جدال با غرب است، اين نگاه بسيار خطرناک و داراي آثار وحشت انگيزي است و همين نگاه بود که باعث پيدايش سکولاريسم در جهان شد.
اسماعيلي افزود: پيوستگي دين و سياست چيزي نبود که کسي بتواند آن را منکر شود؛ تعاليم انبياي الهي به روشني نشان آز آميختگي اين دو مقوله بود، اما عملکرد بد حاکمان کليسا در قرون وسطي باعث شد که براي شانه خالي کردن از زير اين آموزش‌هاي فطري، عده‌اي به فکر جدايي دين و سياست بيافتند.
اسماعيلي با بيان اينکه به فرموده امام علي (ع) انسان فطرتاً آزاد است و هيچ کسي نمي تواند با هيچ بهانه‌اي آزادي انسان را ناديده بگيرد، تصريح کرد: وقتي اربابان کليسا به اين خواست فطري بشر پشت کردند و کرامت و آزادي عمل انسان را نديده گرفتند، همه وفاداران به آنها، به تدريج به مخالفان آنها تبديل شدند.
او با اشاره به انديشه ها و آثار شهيد مطهري درباره دلايل پيدايش سکولاريسم، افزود: ايشان تصريح مي‌کند که برخلاف تصور رايج، پيدايش سکولاريسم به دست انسان‌هاي غير متدين نبود، بلکه به دست متدينان بود که براي نجات کليسا دست به اين کار زدند.
اين استاد دانشگاه، ادامه داد: ايشان سکولاريسم را زاييده‌ي درد روشنفکران علاقه‌مند به بقاي دين مي داند و مي نويسد سهم ما مسلمان‌ها کم نبوده، به ويژه در دوران بني عباس آنقدر حقوق شهروندان را ناديده گرفتند که سکولاريسم نيز با آنکه با مباني اسلام ناسازگار بود، در جهان اسلام رشد کرد که شايد اکنون هم رگه‌اي از آن ديده شود، اما تفکر ناب اسلامي روشن است و با صدايي رسا فرياد مي زند، چنين انحرافي را نمي پذيرد.
اسماعيلي با اشاره به انديشه هاي مرحوم آيت الله ناييني در خصوص حقوق شهروند اظهار داشت: بيش از يکصد سال پيش با تشکيل دولت-شهرها در ايران، يکي از بزرگترين فقها رساله‌اي با عنوان «تنبيه الامه» مي‌نويسد که بر تارک انديشه مي درخشد، ايشان با صراحت تاکيد مي‌کند که حکومت اسلامي براي احياي حقوق شهروندي است؛ اگر قرار باشد يکي را فداي ديگري کنيم، حکومت است که براي پاسداري از حقوق شهروندي بايد اقدام کند.
اسماعيلي در ادامه با بيان اينکه از منظر قرآن هيچ کسي با هيچ بهانه اي نمي تواند حقوق انسان را از او بگيرد، گفت: شهيد مطهري در کتاب سيري در نهج البلاغه مي نويسد: اينکه قرآن کريم مي‌گويد آسمان و زمين را براي تو آفريديم، براي اين است که انسان بداند داراي حقوق و جايگاهي است که هيچ کس با هيچ بهانه‌اي نبايد آن را از او بگيرد.
اين استاد دانشگاه در ادامه يادآور شد: امام علي(ع) بعد از آنکه حکومت را پذيرفت، فرمود: "اگر حکومت را مي پذيرم براي برپايي ارزش‌هاي اسلامي و حقوق انساني است"؛ البته در صدر همه احکام اسلامي و اولين خواست خداوند از حکومت ديني،حفظ حرمت شهروندي است. امام علي در چندين جا تأکيد فرمود که شما برگردن من به عنوان حاکم حقي داريد و من هم به گردن شما حقي دارم. اسماعيلي تصريح کرد: به گفته اميرالمومنين(ع) شهروندان حق و تکليف را با هم دارند.
او افزود: حقوق جمع کلمه حق نيست بلکه اسم جمع بوده و به معناي مجموعه‌ي امتيازات و تکاليف قانوني است که شهروندان دارند؛ اميرالمومنين(ع) مي‌فرمايند وقتي حقوق شما را من ادا کردم، نوبت اين مي‌رسد که شما حقوق مرا رعايت کنيد و حقوق شهروندي مقدم بر حقوق حاکم است.
اسماعيلي با تاکيد مجدد بر اين نکته که حقوق شهروندي تجملي نيست، عنوان کرد: حقوق شهروندي، به اساس يک نظام سياسي وابسته است و به همين دليل است که سازمان ملل چند سال پيش اين دهه را دهه حقوق شهروندي ناميد.
اين حقوق‌دان عضو شوراي نگهبان در ادامه با بيان اينکه علامه نائيني ولايت را اساس نظام سياسي ما مي دانست، تصريح کرد: ايشان مي گويد، حرف زدن لازم نيست، بلکه بايد عمل کرد، بنابراين کسي که سرپرستي مردم را دارد، بايد حقوق آنها را به مردم آموزش دهد و اولين گام براي از بين بردن استبداد آگاهي دادن به شهروندان درباره حقوق آنهاست.
او با تأکيد بر اين که تنها راه آموزش حقوق خشک شهروندي به شهروندان، ساده سازي آنهاست، خاطرنشان کرد: از چند سال پيش حرکت پايداري شروع شد و هفته گذشته صدمين شماره حقوق شهروندي منتشر شده که اين کارها براي روزنامه هشمهري و شهرداري تهران هزينه‌بر بود اما به خاطر درک درست شهرداري تا امروز انتشار آن حتي يک هفته هم تاخير نداشته است.
او با تاکيد بر اينکه کار بزرگ به ادامه دادن آن بستگي دارد اظهار کرد: کار ديگري که صورت گرفته، انتشار کتاب‌هاي مجموعه حقوق و زندگي شهروندي است؛ بايد نشان بدهيم که اعتقاد داريم در عمل خود را مجري حقوق شهروندان بدانيم.
اسماعيلي با اشاره به مشکلات شهروندان ايراني در مطالبه حقوق خود تاکيد کرد: شهيد مطهري بر اين باور است که يکي از گلايه‌هايي که در جهان اسلام از ما دارند اين است که غربي ها زبانشان حقوق است ولي ما زبانمان بيان موعظه و تکليف است و نتوانستيم مردم را با حقوق و تکاليفشان آشنا کنيم که موجب شده مردم در مطالبه حقوق خود گرفتارند. شهيد مطهري مي‌گويد ما سعي کرديم ملت را به حدودشان آشنا کنيم، اروپاييان خطيب بودند و ما واعظ؛ گفته‌هاي آنها جنبه تحريک داشت و گفته‌هاي ما جنبه تسکين؛ واي به حال جامعه‌اي که فقط وضع و خطابه داشته باشد.
