ايسنا- فيلم گذرنامه ترکيهاي قبل از اکران عمومي در نهم سپتامبر (18 شهريور) در پاريس نمايش داده ميشود و پس از آن در سينماها به روي پرده ميرود.
بنا بر اعلام مووي وب، گذرنامه ترکيهاي عنوان فيلمي مستند است که از رازهاي شصت و شش ساله و تلاشهاي ديپلماتهاي وقت اين کشور براي نجات جان دستهاي از يهوديان پرده بر ميدارد.
بوراک آرلي اک که پيشتر با آثاري متفاوت شناخته شده است، کارگرداني اين فيلم را که اولين فيلم مستند او به شمار مي رود، برعهده دارد.
او در مورد پذيرفتن کارگرداني اين فيلم ميگويد:« من کارگرداني اين فيلم را قبول کردم چون تنها فيلمي درباره نسل کشي است که پايان خوشي دارد و ما توانستيم جان تمام اين افراد را نجات دهيم. هدف ما جلب توجه اذهان عمومي است. همانطور که در ابتداي فيلم هم اشاره کرده ايم:هر کسي جان يکنفر را نجات دهد، ارزش کار او برابر با نجات کل دنياست. اين جمله قرآن و تورات است.»
طي جنگ جهاني دوم و در زمانيکه آلمان نازي، پروژه حذف يهوديان را در دست داشت، برخي از ديپلماتهاي مقيم اروپا، سعي ميکردند با صدور گذرنامههاي جعلي براي يهوديان، جان آنها را نجات دهند. در آن روزها، شش قطاردر حالي پاريس را به مقصد استانبول ترک کردند، که سرنشينان آنها يهودياني بودند که گذرنامه هاي ترکيه اي در دست داشتند.
«بهيچ ارکين» سفير ترکيه در فرانسه اشغالي، سعي کرده بود با استفاده از قدرت و اختيارات خود و بيطرفي ترکيه در اين جنگ، نه تنها از يهوديان ترکيه ، بلکه از هر شخصي که به نوعي با کشورش در ارتباط بود، حمايت کند. او با همکاري ديگر ديپلماتها براي آنها گذرنامه ترکيه اي صادر مي کرد و اغلب خود، تا رسيدن به ترکيه اين افراد را همراهي مي کرد. سفارت و کنسولگريهاي ترکيه در چندين کشور اروپايي، به ويژه در مارسي در عمليات نجات نقش عمده اي داشتند.
در اين فيلم به شمار يهودياني که بدين شيوه نجات يافتند پرداخته نشده و تصاوير نزديک از چهره اين افراد هم ديده نمي شود.
ديپلماتهاي ترکيه نه تنها جان يهوديان ترکيه، بلکه يهوديان ديگر کشورها را هم نجات دادند. به لطف تلاشهاي انجام شده در اين برهه تاريک تاريخ بشريت، تعدادي از اين يهوديان، با قدم گذاشتن به ترکيه طعم روشنايي را چشيدند.
بوراک آرلي اک که پيش تر با آثاري متفاوت شناخته شده است، کارگرداني اين فيلم را، که اولين فيلم مستند او به شمار مي رود، برعهده دارد.
خالق اين مستند سينمايي فيلم درباره کارگرداني اين فيلم مي گويد:«من کارگرداني اين فيلم را قبول کردم چون تنها فيلمي درباره نسلکشي است که پايان خوشي دارد و ما توانستيم جان تمام اين افراد را نجات دهيم. هدف ما جلب توجه اذهان عمومي است. همانطور که در ابتداي فيلم هم اشاره کردهايم هر کسي جان يک نفر را نجات دهد، ارزش کار او برابر با نجات کل دنياست. اين جمله قرآن و تورات است.»
او گفت :«ما شش سال روي اين فيلم کار کرديم و براي جمع آوري اسناد به ارمنستان، اسرائيل و سرتاسر ترکيه رفتيم. آرشيو موجود در ترکيه اهميت زيادي داشت و دولت هم در حد توان خود، به ما کمک کرد. ما از طريق اين اسناد تاريخي يک داستان انساني از زمان جنگ جهاني دوم، را به تصوير کشيديم.»