به گزارش«شهر»، شايد در ذهن شما اين سوال خطور کرده باشد که آيا آب و هوا و فصلهاي سال در رفتار انسانها تاثير ميگذارد يا خير؟ «حسين ابراهيمي مقدم»، دکتراي رواشناسي، استاد دانشگاه تهران و عضو کميسيون پزشکي و ورزشي جمهوري اسلامي ايران در اينباره ميگويد: به طور حتم تاثير فصول مختلف، مناطق جغرافيايي و آب و هوا در انسانها ثابت شده است و از چند ديدگاه و نگرش مختلف قابل بررسي است.
برخي از افراد در فصلهاي سرد سال مانند زمستان به دليل اينکه ميزان نور کمتر ميشود، دچار مشکلات روحي و رواني از قبيل افسردگي ميشوند؛ محققان عواملي مانند نور خورشيد را در اين رفتارها بسيار موثر ميدانند، زيرا زمانيکه افراد از طريق شبکه چشم، نور خورشيد را دريافت ميکنند، بر هورمونهايي مانند «ملاتولين» تاثيرگذاشته و اين هورمون در فرآيندهايي مانند افزايش و کاهش مواد «فروتوئين» موثر بوده و در افسردگي افراد نقش دارد. به همين دليل يکي از روشهاي درماني براي اين بيماران که تحت عنوان «اختلالات افسردگي فصلي» ناميده ميشود، اين است که آنها را در شبانه روز در معرض يک محرک نور قرار دهند.
برخي افراد در فصل بهار حالتهايي مانند حالت «شنگولي و يا آشفتهشدن »بر آنها ايجاد شده که نور و گرماي هوا تاثيري برساخت هورمونهايي به نام «گونادوتروپين» داشته و اين هورمونها در افراد حس شادماني و طراوت بيشتر ميدهد. حتي برخي از انواع جاندارها و حيوانات و همين طور پرندگان اين فصل را به عنوان فصل جفتگيري ميشناسند. در انسانها به همين ترتيب چنين سيستم هايي براي افزايش فرآيندهاي هورموني وجود دارد. همين طور خود گرد افشاني گلها در فصل بهار بسيار در روحيه افراد تاثير دارد.
از طرفي ديگر، افراديکه در مناطق سردسير مانند کشورهاي اسکانديناوي زندگي ميکنند، اين افراد به دليل اينکه از تاريکي بيشتري برخوردار هستند، ميزان خودکشي و مقدار افسردگي به نسبت ديگر کشورها بيشتر است؛ اما کساني که در مناطق استوايي زندگي مي کنند کمتر به اين مشکل برميخورند. مثلا افراديکه در کشور مالزي زندگي ميکنند، ميزان لبخند در آنها بيشتر است و محققان آن را به شرايط آب و هوايي نسبت ميدهند.
در کشورهايي مثل روسيه به دليل سردي هوا، متوسط طول عمر افراد کاهش پيدا کرده و روحيات آنها از نظر ميزان کز کردن و در خود فرو رفتن نسبت به کشورهاي ديگر بيشتر است.
معمولا افرادي که در فصل زمستان به دنيا ميآيند، احتمال ابتلاي آنها به برخي بيماريهاي روانشناختي بيشتر است. محققان عامل آن را به ويروسها و آلودگيهاي خاص بيشتري که در هوا وجود داشته باشد، نسبت ميدهند و اين عامل باعث ميشود که مشکلات روانشناختي براي افراد به ارمغان بياورد.
اگر دقت کرده باشيد حتي در اين فصل «رابطه اجتماعي افراد» تحت تاثير قرارگرفته و کمتر مي شود.
از طرفي ديگر مشخص شده که افراديکه در مناطقي که به عنوان مناطق حاره محسوب ميشود، زندگي ميکنند، به دليل گرمسير بودن آن، زودتر از افراد ديگر به بلوغ جنسي ميرسند. که اين بلوغ جنسي با افزايش پرخاشگري ميتواند که عامل آن بيشتر به دليل دليل افزايش هورمون«تستوسترون» باشد.
معمولا رشد جسماني افراديکه در کشورهاي عربي زندگي ميکنند، به دليل دارا بودن هواي گرم نسبت به کشورهايي مانند سوئد و نروژ چند سال زودتر است. مثلا در عربستان يک دختر در سن 10سالگي به بلوغ جسمي خود مي رسد؛ در صورتيکه در کشوري مانند نروژ، اين رقم به 18سالگي ادامه پيدا ميکند.
شرايط آب و هوايي و اقليمي در رفتار روحي و جسمي آنها بسيار تاثير گذار است.
زندگي افراد در مناطقي که داراي ميوههايي مانند موز ، نارگيل و يا غذاهاي گرمسيري است باعث ميشود که انسانها رفتار گرم مزاج داشته باشند؛ ولي در مناطقي مانند مناطق اسکيموها احتمال دارد افرادي با مشکلات رواني مانند خودکشي و يا در خود فرورفتن و افسردگي هاي شديد، بيشتر وجود دارند.
تاثير آب و هوا بر افراد در کشور ايران
متاسفانه در کشور ما بررسيهاي خيلي جامعي صورت نگرفته ولي به نظر ميرسد کشور ما با توجه به جايگاه اقليمي و جغرافيايي، خلق و خوي افراد تحت تاثير قرار گيرد.
به عنوان مثال؛ افراديکه در شمال کشور زندگي ميکنند، روابط آنها نسبت به همديگر توام با شادي و طراوت است و پايکوبيهاي آنها نسبت به شهرهاي ديگر بيشتر است؛ اما افراديکه در شهرطبس که از آب و هواي بياباني و گرم برخوردارهستند، زندگي ميکنند، خيلي سختپوش و جدي و کمتر اهل شوخي هستند.
تاثير اماکن بر رفتار افراد
حتي اماکن هم در رفتار افراد تاثير گذار است. شهرهايي مانند شهر مقدس مشهد و قم با توجه به اينکه يک مکان زيارتي محسوب مي شود، وقتي وارد آن مکان ميشويد، افراد معمولا از يک حجب و حياي خاصي برخوردارند.
شهرهايي که به عنوان شهرهاي توريستي مانند شهر آنتاليا در کشور ترکيه و شهرهاي ساحلي محسوب ميشوند، به دليل اينکه افرادي از قومها و قشرهاي مختلف به اين شهرها سفر ميکنند،معمولا از رفتارهايي که به عنوان «رفتار خاص» محسوب مي شود، بيشتر برخوردارند.
روانشناسان به اين موضوع اعتقاد دارند که هم شرايط جغرافيايي و اقليمي و فصلهاي سال و همين طور وجود اماکن خاص در رفتار افراد نقش بسزايي دارند.
منبع:برنا