-
- |
-
- |
-
- |
-
- |
-
دوشنبه ۳۱ ارديبهشت ۱۴۰۳
ساعت : ۲۰:۰۴
ساعت : ۲۰:۰۴
به گزارش خبرنگار«شهر»، دوره سلطنت ناصرالدين‌شاه چندين محله جديد نيز در تهران شكل گرفت؛ ارگ، چاله حصار، خاني‌آباد، قنات‌آباد، پاچنار، پامنار، گار ماشين، گود زنبورک‌خانه، صابون‌پزخانه، گود عرب‌ها و دروازه قزوين. اما هم‌چنان اگر «بچه‌محل» نبودي، يك جاي كار مي‌‌لنگيد. توسعه ناپايدار در زمان پهلوي‌ها و سال‌هاي اول انقلاب اسلامي، سيل مهاجرت به‌تهران و ايجاد شمار زيادي محله جديد و شهرک‌هاي اقماري را در محدوده کلانشهر تهران به‌همراه داشت. برخي از روستاهاي پيشين هم لباس مدرنيت برتن كردند و جزئي از شهر شدند. تهران روزبه‌روز بزرگ‌تر شد، شهري شد با وسعت بيش از700 كيلومترمربع. موزاييكي از فرهنگ‌هاي مختلف و مردماني از شهرها و روستاهاي گوناگون كشوركه هر يك به‌تمنايي به‌اين شهر آمدند، يكي دنبال كار و پول و ديگري براي درس خواندن در پايتخت.
آنچه در ميان هياهوي بزرگراه‌ها، آسفالت و جدول، زباله، دود و ترافيك گم شد، «آدم‌ها» و «فرهنگ‌ها» بودند، آدم‌هايي كه بي‌تفاوت از كنار هم مي‌گذرند، ديگر نه «بچه‌محل»هايشان را مي‌شناسند، نه در دفاع از «بچه‌محل»شان سينه‌چاك مي‌كنند. در كنار آن هويت محله‌هاي قديمي تهران نيز رنگ باخت و ديگر همه مهاجران گيلک، مازني، عرب، آذري، بلوچ، سيستاني، کرد و لر با لهجه تهراني صحبت مي‌كنند.
سلام بهشت به‌جامعه
هر چند از سال‌هاي مياني دهه 70، گام‌هايي براي ارتقاي فرهنگ در تهران برداشته شد، اما محمدباقر قاليباف بود كه با شعار «تبديل شهرداري از يك سازمان خدماتي به‌يك نهاد اجتماعي» و با تاكيد بر محله‌محوري به‌ساختمان خيابان بهشت پاي گذاشت تا تهران دوران جديدي را تجربه كند. شوراياري‌ها، هيات امناي محلات و مديريت محله در تهران جان گرفت و هر محله داراي يك سراي محله شد تا زمينه مشاركت و گسترش فعاليت‌هاي شهروندان در محلات تسهيل شود.
در همين راستا دي‌ماه سال گذشته، سيدمحمدهادي ايازي، معاون اموراجتماعي و فرهنگي شهرداري تهران از برگزاري جشنواره «شمسه» در 374 محله تهران خبر داد و گفت: «تلاش داريم با ايجاد اين فرصت، زمينه‌اي فراهم شود كه استعدادهاي نوجوانان و جوانان‌ما بروز پيدا كند، چرا كه با برگزاري اين جشنواره شاهد تحول عظيمي در موضوعات فرهنگي و هنري خواهيم بود.»
مديريت فرهنگي، مديريت استراتژيك است
محمد ثابت‌ايمان، دبير جشنواره شمسه هم با بيان اين‌كه اين جشنواره با هدف ارتباط، اعتماد، آگاهي و مشاركت شهروندان از كوچك‌ترين واحد شهري يعني محله برگزار مي‌شود، در اين‌باره مي‌گويد: «امروز مديريت فرهنگي، نقش مديريت استراتژيك پيدا كرده و براي عبور از مشكلات موجود در كلان‌شهري مانند تهران بايد از فرهنگ و رسانه بهره گرفت، ضمن اين‌كه با توجه به‌مهاجرت اقوام مختلف به‌تهران، امروز خرده فرهنگ‌ها در كنار هم حضور دارند، لذا شمسه به‌عنوان يك راهبرد فرهنگي به‌همگرايي اجتماعي مردم هر محله كمك مي‌كند.»
او اضافه مي‌كند: «البته تلاش داريم اين جشنواره باعث تغيير رفتار و اصلاح رويكرد شهروندان به‌مسائل شهري شود تا شهرداري تهران علاوه بر توسعه كالبدي، در توسعه پايدار شهري نيز گام بردارد.»
شمسه؛ شهروند، محله، سرمايه اجتماعي و هويت
نشان «شمسه» برگرفته از نشان شهرداري تهران و نام آن متشكل از چهارحرف نخست واژه‌هاي «شهروند، محله، سرمايه اجتماعي و هويت» است که تحقق معنايي آن در فرايندي مشارکتي بنيان برگزاري آن شده است. جشنواره‌اي فرهنگي و هنري در مقياس محله كه در 8 بخش قران، نهج‌البلاغه، عكس، سرود و موسيقي، فيلم، نمايش، شعر و ادب و نقاشي و تنديس برگزار مي‌شود.
البته هر يك از آنها شامل رشته‌هاي مختلف است. به‌عنوان مثال مسابقات قرآني در 17 رشته و «شعر و ادب» در پنج حوزه شعر، داستان كوتاه، مقاله، شاهنامه‌خواني و قرائت متون تاريخي شامل گلستان سعدي، كليله و دمنه و تاريخ بيهقي برگزار مي‌شود.
شمسه جريان‌سازي مثبت فرهنگي است
عبادلله رمضاني، مدير کل امور فرهنگي شهرداري تهران هم با بيان اين‌كه کارکرد جشنواره شمسه جريان‌سازي مثبت فرهنگي است، تاكيد مي‌كند: «جشنواره شمسه براي اولين بار در سطح محلات اجرا مي‌شود و در اين راستا بسياري از مخاطبان ما آماتور و تازه‌کار بوده و در واقع اين شهروندان با شرکت در آن استعدادهاي خود را شناسايي مي‌کنند.»
از سوي ديگر، جشنواره‌هاي هشتگانه شمسه با ايجاد رقابتي دوجانبه هم شهروندان در محلات 374گانه تهران را به شور و اشتياق منعکس کردن نقاط ضعف و قوت محل زندگي خود ترغيب به حضور در اين جشنواره مي‌کند و هم سياست‌هاي مديريت شهري را مي‌آزمايد. هم‌چنين قرار است با پايان دوره اول اين مسابقات، گروه‌هاي سرود، تواشيح و عكاسي در 374 محله تهران تشكيل مي‌شود.
اهداي جايزه ويژه شهردار به برگزيدگان شمسه
«شمسه» تنها زمينه بروز استعدادها و شناسايي توانمندي‌ها نيست. در اين جشنواره از برگزيدگان در سه سطح مردمي، شهرداران مناطق و كل تهران قدرداني مي‌شود. برگزيدگان نهايي اول تا سوم، جايزه ويژه شهردار تهران مي گيرند. سفر حج عمره و عتبات عاليات، بن‌كارت‌هاي شهروندي و خريد كتاب و هديه تجهيزاتي مثل دوربين عكاسي و فيلمبرداري از ديگر جوايز در بخش‌هاي مختلف است.
«شمسه» رويكرد آموزشي نيز دارد. به‌عنوان مثال در بخش فيلم، كارگاه‌هاي آموزشي نيز به‌منظور تقويت فيلم‌سازان آماتور برگزار مي‌شود. حتي اگر فيلم‌هاي موبايلي نيز از كيفيت خوبي بوده و قابل نمايش باشند، بخش ويژه‌اي هم به آن اختصاص مي‌يابد.
بخش عكس جشنواره شمسه هم مثل ديگر جشنواره‌هاي عكس نيست كه به‌‌صورت تخصصي برگزار مي‌شود. بلكه مبناي‌اش شناسايي عكاسان آماتور و آموزش آنها در راستاي فرهنگ‌سازي در شهر است. اين جشنواره فرصتي است تا علاقه‌مندان موضوعات و مسائل محله خود را به‌تصوير بكشند، فيلم‌هاي خود را عرضه كنند و ميزان توانايي خود را بسنجد، در ضمن شهرداري نيز بتواند تصوير روشني نسبت به‌محلات پيدا كند.
شمسه، يك اتفاق نخواهد بود
محمد ثابت‌ايمان، شمسه را تنها يك اتفاق نمي‌داند و تاكيد مي‌كند: «لايحه اين جشنواره نيز به شوراي شهر ارائه مي‌شود تا به‌عنوان تكليف هميشگي شهرداري تهران ثبت شود. با برگزاري اختتاميه جشنواره اول در دهه فجر امسال، شمسه دوم آغاز مي‌شود.»
او خاطرنشان مي‌كند: «اگر ما مي‌خواستيم يك جشنواره فرماليته سازماني برگزار كنيم، قطعا تاكنون اختتاميه آن نيز برگزار شده بود، اما ما ابتدا زمينه‌هاي اجتماعي برگزاري اين جشنواره را فراهم كرديم به‌گونه‌اي كه با توجه به استقبال شهروندان امكان تمديد آن نيز وجود دارد.»
علاوه‌بر اين، مهرماه گذشته «شمسه» در بيست و سومين نشست معاونان اجتماعي و فرهنگي کلان‌شهرها و مراکز استان‌ها ارائه شد و مورد استقبال مديران فرهنگي اين شهرها قرار گرفت.
اين روزها مسابقات ريز و درشت شبكه‌هاي ماهواره‌اي با بهره‌گيري عناويني هم‌چون «آكادمي» و «ستاره پارسي» نقل هر جمع و خانواده ايراني شده است. شبكه‌هايي كه با بهره‌گيري از تمام توان رسانه‌اي خود و با توجه به خلا موجود فرهنگي، اهداف خود را نشانه‌گرفته‌اند. اما به‌نظر مي‌رسد اين مسابقات رقيب جدي را در پيش‌رو خواهند داشت؛ «شمسه» كه مي‌تواند به «آكادمي ميليون‌ها شهروند پارسي» بدل شود.
گزارش از محمد مجيدزاده
