از خودم راضي نيستم

به گزارش «شهر» به نقل از روابط عمومي شهردار تهران، دکتر محمدباقر قاليباف امروز ـ چهارشنبه، 7 دي ـ در همايش «راهبردهاي توسعه فرهنگي و اجتماعي شهرهاي ايران» که در مرکز فرهنگي و آموزشي آدينه برگزار شد، گفت: اين جلسه براي من از اين جهت بسيار مهم است که موضوع فرهنگ موضوع حياتي جامعه امروز ماست، لذا روزي که مطلع شدم بايد در جمع شما صحبت کنم دغدغه ام اين بود که چه مطلبي را بايد بگوييم که حق اين جلسه ادا شود.

وي با تاکيد براينکه صحبت هاي من در اين جلسه از يک منظر سخنراني نبوده، بلکه باورها و دغدغه هاي من است، گفت: فرهنگ هرآنچه است که از نسل گذشته مردم آن را به ارث برده اند. حال اين تجربه نسل هاي گذشته فرصت تلقي شده يا تهديد، خوب يا بد، در اختيار نسل امروز قرار گرفته است.

قاليباف ادامه داد: در کشور ما دين مهم ترين موضوع فرهنگ است و فرهنگ ما يک فرهنگ ديني است.

موضوع فرهنگ دغدغه جدي در جامعه ما و مديريت شهري است

وي با بيان اينکه موضوع فرهنگ دغدغه جدي در جامعه ما و مديريت شهري است ، افزود: ذلت و عزت ، پيشرفت و عقب ماندگي، متدين بودن و بي دين بودن ، حريت و آزادي يا تحت سلطه بودن، ظلم ستيزي و انقلابي بودن هر جامعه ريشه در فرهنگ آن جامعه دارد و اين جاست که موضوع فرهنگ مهم مي شود.

شهردار تهران ادامه داد: در جامعه ما اهميت موضوع فرهنگ مضاعف شده است ، چرا که انقلاب اسلامي تمام سخنش اين است که يک انقلاب سياسي نبوده بلکه انقلابي فرهنگي است. در حالي که در بسياري از کشورهاي دنيا موضوع فرهنگ اصلي ترين موضوع آنها تلقي نمي شود.

به گفته وي، در نظام اسلامي اهميت موضوع فرهنگ بسيار مورد تاکيد قرار گرفته و بر اساس همين باورها و انديشه هاي اسلامي معتقديم که فرهنگ در بقيه شئونات مثل اقتصاد و سياست اثر مي گذارد.

اسراف در جامعه ريشه فرهنگي دارد

وي افزود: وقتي وجدان کاري وجود نداشته باشد اين امر در اقتصاد کشور اثرگذار است. همين طور موضوع اسراف در جامعه ريشه فرهنگي دارد که در اقتصاد نيز تاثيرگذار است. سياست ما عين ديانت ما است و در عالم سياست صداقت و کمال به تمام معنا نهايت آرزوي ماست که اين ها ريشه در فرهنگ دارد.

قاليباف ادامه داد: مواردي از قبيل بد اخلاقي ها، بدرفتاري ها، بي حرمتي ها، رعايت نکردن احترام به بزرگترها و قدرنشناسي از جمله موضوعات اجتماعي است که با توجه به نقش فرهنگ اصلاح مي شود.

تداوم انقلاب ما در استقلال فرهنگي است

شهردار تهران خاطر نشان کرد: انقلاب اسلامي ما که مبنايي فرهنگي دارد، با تلاش مردم به پيروزي رسيد و به استقلال و آزادي دست يافتيم. حال تداوم اين استقلال سياسي در گرو پيشرفت صنعتي و نظامي نيست بلکه استقلال سياسي و پيشرفت يک کشور زماني تضمين مي شود که استقلال فرهنگي وجود داشته باشد.

وي تاکيد کرد: اگر جامعه اي استقلال فرهنگي داشته باشد، قطعا به استقلال سياسي و اقتصادي دست پيدا مي کند.

با تهاجم فرهنگي انقلاب در خطر است

شهردار تهران اظهار کرد: وقتي مي گوييم دغدغه فرهنگي داريم و مقام معظم رهبري مي فرمايند تهاجم فرهنگي به وجود آمده يعني اينکه بدانيد استقلال کشور و انقلاب در خطر است. پس هر سازمان، نهاد و يا هر انساني که احساس تعهد مي کند بايد در رويکردهاي خود متوجه اين اصل مهم باشد.

قاليباف در بخش ديگري از سخنانش، موضوع بعدي را بحث نظام اسلامي عنوان کرد و گفت: امروز سه دهه از انقلاب ما مي گذرد و هم اکنون در حال سپري کردن دهه چهارم هستيم. مقام معظم رهبري اين دهه را دهه پيشرفت و عدالت عنوان کرده اند و اين سوال براي ما و چه براي کساني که در زمان پيروزي انقلاب اسلامي و حتي دوران دفاع مقدس نبوده اند مطرح است که پس از گذشت اين سه دهه واقعا به اين شعار که انسان ها، مومنين، ملت و مردم با هر گرايش و سليقه اي که هستند اگر در سايه نظام اسلامي زندگي کنند، دنيا و آخرتشان تضمين شده است، رسيده ايم؟

تا چه ميزان کارآمدي دين در اداره جامعه اثبات شده؟

وي ادامه داد: در اقدامات انجام شده و کارهاي فرهنگي که توسط نظام اسلامي به انجام رسيده تا چه ميزان کارآمدي دين در اداره جامعه انجام شده و کارنامه ارايه شده در اين مورد چگونه است؟ در اين خصوص ما مي گوييم که يک دهه فقط جنگيده ايم و در اين مورد از ما توقع پيشرفت نبوده بلکه ما با تکيه بر فرهنگ شيعه و عاشورا و تحت رهبري بينيان گذار انقلاب اسلامي توانستيم از وطن خود دفاع کرده و اين اقدام باعث افتخار بوده و قابل قبول است.

شهردار تهران تصريح کرد: من دهه اول انقلاب را دهه استقرار نظام مي دانم چرا که در اين دهه ما با منافقين، ملحدين، فدايي ها چه در خيابان و چه در ميدان هاي جنگ جنگيديم و جنگيدن هاي ما شامل مناظره ها و بحث ها در روزنامه ها و نشست ها تا درگيري مسلحانه در خانه هاي تيمي به انجام رسيده است.

وي عنوان کرد: در ارتباط با دهه دوم نيز ما مي گوييم باز در اين دوره با اينکه جنگ تمام شده بود اما انقلاب ما هنوز توسط کشورهاي خارجي مورد تهاجم فرهنگي قرار گرفته و در فشار بود. اين دوره را دوره تثبيت مي دانم. در دوره دوم نيز خيلي از کشورهاي خارجي اميد داشتند ماهيت انقلاب را تغيير دهند و مي گفتند اگر از راه نظامي نتوانستيم اين تغيير را به وجود بياوريم بايد با اقدامات اقتصادي و فرهنگي به اين هدف دست يابيم.

وقت آن نرسيده که پاسخگو باشيم؟

شهردار تهران ادامه داد: آيا به نظر شما در دهه سوم و دهه چهارم ديگر وقت آن نرسيده که ما پاسخگو باشيم ، هنگامي که جوانان عملکرد ما را تحت بررسي قرار مي دهند، از ما توقع ندارند که اقدامات فرهنگي و اقتصادي ما همانند کشورهاي اروپايي و آمريکايي باشد اما ما را با کشورهايي که هم وزن خودمان هستند و در آسيا قرار دارند قياس مي کنند. به نظر شما کارنامه ما در اين مورد قابل دفاع است؟

وي ادامه داد: به نظر مي رسد در حوزه فرهنگي و اقتصادي کارنامه ما قابل دفاع نيست، ما بايد يک عملکرد مثبت و قابل قبول در حوزه نيازهاي مادي ارايه دهيم و در اين راستا به سمت پيشرفت و توسعه گام برداريم.

دليل ندارد اقدامات خود را با رژيم قبل مقايسه کنيم

قاليباف با بيان اينکه به دهه فجر نزديک مي شويم و به برکت اقدامات بنيانگذار انقلاب اسلامي و شهدا ازظلمات به سمت نور و از جهل به سمت دانايي هدايت شديم گفت: امروز سوال آنها از ما اين است که بعد از سپري شدن سه دهه از انقلاب چه عملکردي داشته ايم؟ اينکه با صداي بلند اعلام کنيم که در رژيم شاه به طور مثال چه تعداد روستا داراي برق بوده و اکنون به چه تعداد افزايش يافته قياس مع الفارق است و به طور واقع نبايد اين موضوع مورد مقايسه قرار گيرد چرا که ما رژيم پهلوي را قبول نداشته و آن را منهدم ساختيم و دليل ندارد اقدامات خود را با اقدامات آن رژيم مقايسه کنيم و اين مقايسه ها حرف روز نيست و به گوش کسي نمي رود.

شهردار تهران تصريح کرد: هدف ما پيشرفت انسان و سوق دادن آن به سمت کمال است، خود انسان هدف توسعه و پيشرفت است تا کارآمدي دين در اداره جامعه از هر منظر به اثبات رسد.

اصل فرهنگ را دريابيم

وي با بيان اين که امروز از مرز 70 درصد در شهر نشيني گذشته ايم، گفت : از اين منظر مهمترين دغدغه ما دغدغه فرهنگ است و آيا در اين راستا مهمترين موضوع فرهنگ، مساله حجاب يا صرفا برگزاري مراسم نشاط و شادماني يا عزاداري ها است؛ تمام مقوله هاي فرهنگي را بايد مورد توجه قرار دهيم و اصلي ترين مقوله فرهنگ را بيابيم. هدفي که اگر تداوم يابد دامنه بسياري از موضوعات فرهنگي مانند حجاب و يا ساير موارد است.

شهردار تهران ادامه داد: تفاوت بين موضوع دنيا داري و دنيا گرايي در جامعه و ترسيم آن بايد مشخص باشد ، در اين رابطه مهمترين کار آن است که اين دو را با يکديگر مقايسه کنيم. ما بر اساس قرآن سخنان اهل بيت و فقها بر اين باوريم که در حوزه دنيا داري يک رشد همه جانبه داريم اما در حوزه دنيا گرايي با يک رشد تک قطبي و صرفا مادي روبرو هستيم.

دفاع مقدس فرق بين دنياداري و دنياگرايي را به ما آموخت

قاليباف در ادامه بهترين مصداق در حوزه دنيا گرايي و دنيا داري را دوران دفاع مقدس عنوان کرد و گفت: فرهنگ دوران دفاع مقدس ريشه در فرهنگ عاشورا دارد و فرق بين دنيا داري و دنيا گرايي را به ما آموخت. در دوران دفاع مقدس صداقت بود و هنگامي که دو رزمنده و يا دو فرمانده با يکديگر سخن مي گفتند به هيچ عنوان اين فکر در ذهن نمي گذشت که سخناني که مطرح مي شود دروغ است اما در حال حاضر هنگامي که ما سخن مي گوييم و يا حرفي را مي شنويم چه ميزان از اين حرف ها درست و چه ميزان از آن را غير واقع تلقي مي کنيم.

قاليباف ادامه داد: در دنيا داري، اخلاص، صبر ، شکيبايي، صداقت و در دنيا گرايي ، عصبانيت، بي حوصلگي و خشونت وجود دارد.نکته اي که بايد مورد توجه قرار دهيم فرهنگ دنيا داري و دنيا گرايي است که به طور دقيق بايد در همه شئونات زندگي ما ترسيم شود.

وي اظهار کرد: روند ما اين است که به سمت دنيا گرايي مي رويم نه دنيا داري البته منظور از دنيا داري فقير بودن و عزلت نشيني نيست ، داشتن پول و انفاق کردن آن عين دنيا داري است اما زر اندروي و انباشت ثروت و آن را در چرخه اقتصاد توليد نينداختن دنيا گرايي است.

وي تصريح کرد:چرا ما نتوانسته ايم در حوزه فرهنگي کارنامه اي قابل قبول ارايه دهيم ؟ امروز با توجه به اينکه مهمترين دغدغه ما موضوع فرهنگي است تاکنون براي آن برنامه اي نداشتيم.

دلايل عدم موفقيت در حوزه فرهنگي

قاليباف با اشاره به دلايل عدم موفقيت در حوزه فرهنگي گفت: نبود يک تعامل پويا در نظام برنامه هاي فرهنگي که يک پيوند درست براي گذشته و آينده ما داشته باشد از دلايل اين عدم موفقيت است که هيچ زمان چنين نظامي نداشتيم و اين مساله يک چالش مديريتي است.

وي افزود: در حوزه فرهنگ گاهي اوقات ، افراد مدير بوده اند اما نظام برنامه هاي فرهنگي را به درستي نمي شناختند، در برخي موارد نيز مديران اطلاعات لازم در زمينه فرهنگ را داشته اما در بحث مديريت ضعيف بودند و گاهي نيز نه مدير بودن را مي شناختند و نه مي توانستند نظام فرهنگي را به درستي ايفا کنند.

شهردار تهران در ادامه اظهار کرد: عدم وجود يک چشم انداز واحد در حوزه هاي فرهنگي از ديگر دلايل اين ناکامي است و در حوزه هاي فرهنگي شاهد ديدگاه هاي متفاوت و سازمان هاي متعدد هستيم.

وي با اشاره به دوران فعاليتش در نيروي انتظامي گفت: در آن زمان يک آسيب شناسي اجتماعي انجام شد و يک تحقيق عميق صورت گرفت که بر اساس آن يک نمايشگاه برگزار شد که تنها 120 نفر صلاحيت بازديد از نمايشگاه را داشتند، ان قدر سازمان هاي متعدد فرهنگي وجود داشت که ما در اين نمايشگاه متوجه شديم فقط پول بيت المال را هدر مي دهند و همه در تعارض با يکديگر در حرکت هستند.

يکي از چالش هاي ما فقط سخنراني کردن است

قاليباف افزود: يکي ديگر از اين چالش ها، فقط سخنراني کردن است، چرا که يک اشتباه بزرگ اين است که احساس مي کنيم اگر ذهنيات خود را بگوييم و سخنراني کنيم در حوزه فرهنگي کافي است در حالي که اين انتقال محفوظات بخش کوچکي از اين کار است ، بسياري از کارهايي که امروز در حوزه فرهنگي شکل مي گيرد و خيلي از حرف ها که گفته مي شود تنها در حد حرف است.

وي ادامه داد: همانطور که ما در تربيت خود به فرزندمان مي گوييم دروغ نگويد و غيبت نکند اما در خانه خودمان به شکل ديگري عمل مي کنيم و يا در خانه نماز خواندمان دو تا سه دققيه طول مي کشد در حالي که در محيط کارمان نماز خواندمان 15 دقيقه طول مي کشد.

شهردار تهران افزود  وقتي به فرزندمان مي گوييم مدل موهايت چنين باشد و يا چه لباسي بپوشي و در مقابل او شاهد دروغگويي ها و يا با تظاهر رفتار کردن ماست اين سوال مطرح است که آيا چرب کردن مو گناه است يا تهمت، دروغ؛ ريا و يا پرده دري؟ امروز ريا کاري از خانواده ها آغاز و در بخش هاي مختلف جامعه ايجاد شده است و فرزندان ما دو واحد درس دروغ، رياکاري و پرده دري ياد مي گيرند.

وي خاطر نشان کرد: شما فکر مي کنيد چون در نظام اسلامي زندگي مي کنيم در اين صورت خداوند به ما رحم مي کند ؛ خداوند به کساني رحم مي کند که در مدار سنت هاي الهي حرکت مي کنند.

اصلاح ذهنيات جامعه در گرو امر به معروف و نهي از منکر است

قاليباف مهم ترين حکم ديني را امر به معروف و نهي از منکر دانست و گفت: اصلاح ذهنيات جامعه در گرو امر به معروف و نهي از منکر است، اما به راستي دروغ، تهمت، رياکاري و پرده دري نادرست است و نهي شده يا اين که ذره اي مو بيرون باشد.

شهردار تهران تصريح کرد : عقلانيت گرايي و ارزش گرايي بسيار مهم است و ما نمي توانيم مدير فرهنگي باشيم و احساسي به موضوعات توجه کنيم؛ چراکه عقلاني نگاه کردن به موضوعات بسيار اهميت دارد و آن عقلي که انفاق را عين توليد ثروت بداند.

مديران ما بايد واقع بين و آرمان گرا باشند

وي افزود: مديران ما بايد واقع بين و آرمان گرا باشند و علاوه بر آن نظم پذير و انضباط گرا باشند ، نگاه کنيد علي (ع) در بستر شهادت ما را به نظم سفارش مي کند پس نظم در فرهنگ بسيار مهم است و ما بايد دور انديش و بصير باشيم و در عين حال از سرعت عمل بالايي برخوردار باشيم .

شهردار تهران تصريح کرد: چه در پروژه هاي عمراني و چه در اقدامات فرهنگي ، زمان برايمان موضوعيت ندارد، واقعيت اين است که زمان هيچ وقت به عقب بر نمي گردد و مدير فرهنگي بايد به اين مساله به طور جدي اهميت دهد.

ضرورت توجه به بينش و بصيرت در اقدامات فرهنگي شهرداري

وي خاطر نشان کرد: بايد نوآوري هاي فرهنگي و توجه به بينش و بصيرت در اقدامات فرهنگي شهرداري به انجام رسد و اين سازمان از سازماني خدماتي به نهادي اجتماعي و فرهنگي تبيدل شود ، البته اين بدان معنا نيست که زباله شهر را جمع نکنيم ، به فضاي سبز رسيدگي نشود، با فساد در شهرداري مبارزه نکنيم، پاسخگو در مقابل مردم نباشيم، شفافيت مالي نداشته باشيم  چرا که در کنار اجراي وظايف اصلي شهرداري، اقدامات فرهنگي نيز معنا پيدا مي کند.

سامانه 137 در ظاهر يک سامانه اجرايي است

قاليباف با بيان اين که بايد هم متغيرها و هم ساختارها در کنار هنجارها و رفتارها اصلاح شود، گفت: سامانه 137 در ظاهر يک سامانه اجرايي است اما نتايج آن اجتماعي و فرهنگي بوده است و ما از سازماني خدماتي به نهادي اجتماعي سوق مي دهد.

شهردار تهران ادامه داد: هزينه هايي که توسط شهرداري اعمال مي شود براي انسانهاست تا آنها را به سمت پيشرفت و کمال سوق دهد و در اين راستا اگر شهر تميز باشد و سرويس خدمات دهي به شهروندان به نحو صحيحي انجام شود، دنيا گرايي شکل مي گيرد اما اگر دنيا گرايي در راه توليد ثروت به درستي توزيع شود باعث ايجاد دنيا داري مي شود.

وي افزود : امروز در شهر تهران دو ميليون و 200 خانوار زندگي مي کنند که 200 هزار خانوار نيازمند هستند و اگر هنجارها به اين مساله با نگاه دنيا دارانه نگاه کنيم و هنجارها رعايت شود نبايد در جامعه مان شاهد وجود خانواده هاي نيازمند باشيم و بايد رويکردمان را اصلاح کنيم و در اين راستا مديريت ها اصلاح شود .

مهمترين دغدغه ما در شهرداري ها، موضوعات فرهنگي است

قاليباف با بيان اين که مهمترين دغدغه ما در شهرداري ها، موضوعات فرهنگي است و مهم ترين بخش تفاوت گذاشتن ميان بحث دنيا گرايي و دنيا داري است ، بايد دنيا داري را اساس کار خود قرار دهيم و در اين راستا است که کميسيون فرهنگي بيش از ساير کميسيون ها در شهرداري حائز اهميت است و اعضاي اين کميسيون بدانند کسي که در جامعه معتاد است يکايک ما در مقابل آن اعتياد گناهکار هستيم و بايد ديد چقدر بيکاري و يا معضلات محله در اعتياد فرد نقش داشته است ، فردي که معتاد شده ، خود ، خانواده و ما مجموعه شهري در برابر اعتيادش مقصر هستيم.

وي با تاکيد بر اين که هدف ما در شهرداري تهران به سمت کمال سوق دادن مردم است، گفت: شهر و نظامي که در آن اسلام جاري و ساري است در آن خسته شدن و بي حوصلگي معنا ندارد بلکه براي انجام کارهاي فرهنگي، عشق و علاقه وافر موج مي زند و مسلمان واقعي خستگي ناپذير است.

شهردار تهران تصريح کرد: در راستاي اجراي اقدامات فرهنگي بايد گفت که ما به امام شهدا و شهدا بدهکار هستيم، اگر حزب الهي هستيم و مي خواهيم راه امام(ره) و شهدا را ادامه داده و سرباز ولايت باشيم بايد کارآمدي دين در اداره جامعه را به اثبات برسانيم ، آن هم با روش ثبوتي که مردم در شهر آن را به خوبي حس کرده و ببينند که در سايه يک حکومت اسلامي تنفس مي کنند و در رفاه قرار گرفته اند تا زحمات ما معنا پيدا کند و راه شهدا را تحت رهبري مقام معظم رهبري ادامه دهيم.

توجه به مسائل فرهنگي در اجتماع و اقتصاد هم تاثير دارد

بر اساس اين گزارش، دکتر محمد باقر قاليباف در حاشيه اين همايش در جمع خبرنگاران با تاکيد بر اينکه مهمترين دغدغه ما در کشور، دغدغه هاي فرهنگ است، گفت: توجه به مسائل فرهنگي مي تواند تاثير در مسائل اقتصادي و اجتماعي نيز داشته باشد. در مجموعه شهرداري تهران، رويکرد اصلي تبديل اين مجموعه از سازماني خدماتي به نهاد اجتماعي بوده که طي سال هاي گذشته با جديت دنبال شده است.