خاطره‌نگاري‌هاي انقلاب گرفتار فضاسازي‌ کاذب شده است

به گزارش«شهر»، هفتمين نشست تخصصي تاريخ شفاهي صبح امروز سه‌شنبه 11 بهمن با حضور جمعي از پژوهشگران اين حوزه در سالن مشروطه کتابخانه مجلس شوراي اسلامي آغاز به‌کار کرد.

حجت‌الاسلام رسول جعفريان رئيس کتابخانه موزه و مرکز اسناد مجلس شوراي اسلامي و دبير علمي اين نشست در سخناني با اشاره به اهميت تاريخ شفاهي و لزوم انجام پژوهش مستدل و مستند در اين حوزه از گرايشي در جامعه که هر بحث و مسئله جديدي را پس مي‌زند انتقاد کرد و گفت: نمي‌دانم چرا هر بحث جديدي و يا هر رشته و گرايش تحصيلي تازه‌اي که مي‌خواهد در دانشگاه‌ها شروع شود، اصرار داريم بگوييم ما اينها را از قبل داشته‌ايم.

وي افزود: البته اين براي روحيه و اعتماد به نفس دادن به جوانان خوب است ولي اگر دچار اعتماد به نفس کاذب شديم بايد تبعات آن را بپذيريم.

رئيس کتابخانه مجلس با نقل مواردي از اين جريان گفت: همينکه بحث تاريخ شفاهي مطرح مي‌شود مي گوييم ما از دوره مغول‌ها تاريخ شفاهي داشته‌ايم. بحث‌هاي جامعه‌شناسي مطرح مي‌شود مي‌گوييم ما اين مسائل را در فرهنگ خودمان داريم و درباره علوم انساني و ديگر موارد هم همين طور.

دبير علمي هفتمين نشست تخصصي تاريخ شفاهي تاکيد کرد اين يک واقعيت است که چيزهايي را داريم و چيزهايي را هم نداريم؛ مگر ما فلسفه داشتيم؟ رفتيم آن را گرفتيم، ويراش و بازآفريني اش کرديم و کساني مثل ابن سينا و سهروردي را به دنيا معرفي کرديم.

رسول جعفريان گفت: اگر کسي فکر کند در گوشه‌اي تک و تنها بنشيند و توليد علم کند، مرتکب اشتباه شده است.

وي در ادامه با اشاره به هدف از برگزاري اين نشست تخصصي اضافه کرد: اين همايش روي پايه‌هاي تئوريک مسئله‌اي به نام تاريخ شفاهي کار کرده و بر آن استوار شده است.

رئيس کتابخانه مجلس بار ديگر با تاکيد بر لزوم بهره‌گيري از مباحث علمي و فلسفي جديد در غرب در عين حال خواستار مشارکت بخش آکادميک جامعه ايراني در شکل گيري برخي علوم شد و گفت: ما هميشه پخته‌خوار بوده‌ايم، ماشين آماده سوار شده‌ايم و حتي خودمان نرفته‌ايم دوچرخه بسازيم. در مورد علوم هم همينگونه بوده است البته ما مي توانيم در شکل گيري برخي گرايش‌ها شريک شويم.

وي پژوهشها درباره تاريخ صفويه را از موارد موفق جامعه ايراني در اين زمينه برشمرد و گفت: هنوز هم در دنيا زماني که مي‌خواهند به پژوهشها درباره تاريخ صفويه ارجاع بدهند به کارهاي سه، چهار نفري که در ايران انجام داده‌اند استناد مي‌شود.

دبير علمي هفتمين نشست تخصصي تاريخ شفاهي در بخش ديگري از سخنانش با اشاره به وضعيت تاريخ شفاهي دوره معاصر تصريح کرد: ما در حوزه خاطره‌نگاري جنگ و انقلاب خيلي خوب کار کرده‌ايم ولي خيلي هم دچار فضاسازي‌هاي کاذب شده‌ايم. در مورد انقلاب ما بسياري از چيزها را از شکل اصلي خودش درآورده ايم و مرتکب اشتباه بزرگي شده ايم.

وي ادامه داد: درست است که فردي فوت کرده و الان امکان اين را ندارد که از خود دفاع کند ولي نبايد حرفهاي او را که مثلا مربوط به 30 سال پيش است تحريف کرد.

رئيس کتابخانه مجلس تاکيد کرد: محصولات ما در بخش تاريخ شفاهي بسيار چشمگير است اما تعدادي از کارهايمان هم بسيار سخيف و در نهايت ِ سبکي و سستي است.

اين پژوهشگر حوزه تاريخ اسلام، جعل حديث درباره صدر اسلام را نمونه‌اي تاريخي از اين تحريفها عنوان کرد.

مشاور رئيس مجلس شوراي اسلامي در بخش ديگري از سخنانش از اينکه به گفته او بار تاريخ شفاهي روي دوش برخي مراکز و نه دانشگاهها بوده است انتقاد کرد و گفت: اصولا کارهاي پژوهشي بعد از انقلاب و با تعطيلي دانشگاهها به مراکز مرتبط با جنگ مثل جهاد و سپاه واگذار و به اين ترتيب دانشگاهها ضعيف شد.

جعفريان افزود: اين روند بايد معکوس شود و دانشگاهها را جايگزين مراکز مذکور کنيم و چشم اميدمان بايد به دانشجوياني باشد که پايانه هاي دکتري و کارشناسي ارشد خود را در زمينه تاريخ شفاهي انجام مي‌دهند.

دبير علمي هفتمين نشست تخصصي تاريخ شفاهي ادامه داد: متاسفانه ما همچنين بهترين نيروهايمان را در حوزه کارهاي آرشيوي به کار مي‌گيريم.

رئيس کتابخانه مجلس در پايان سخنانش خواستار تاسيس گرايش يا رشته تاريخ شفاهي توسط دانشگاه‌هايي که ظرفيت اين کار را دارند شد.

در ادامه اين نشست همچنين علي ططري رئيس مرکز اسناد مجلس شوراي اسلامي و دبير اجرايي اين نشست گزارشي از فعاليت‌هاي انجام شده در اين زمينه ارائه کرد.

وي با اشاره به برگزاري نخستين نشست تاريخ شفاهي در زمستان 1383 از اينکه در 7 سال گذشته انجمن تاريخ شفاهي جايگاه تثبيت يافته اي در ميان مراکز علمي و پژوهشي يافته است ابراز خوشحالي کرد و از دريافت 43 چکيده مقاله براي اين دوره از همايش خبر داد.

ططري افزود: از اين ميان 23 مقاله انتخاب شد که 9 مقاله آن امروز در نشست ارائه خواهد شد.

به گفته دبير اجرايي نخستين نشست تاريخ شفاهي 250 نفر از پژوهشگران کشور براي حضور در اين همايش دعوت شده‌اند که براي حدود 170 نفر کد اعلام شده و در پايان اين همايش يک روزه گواهي پايان دوره به تمامي اين افراد ارائه خواهد شد.

وي همچنين با اذعان به تعداد کم مقالات اين دوره از نشست تاريخ شفاهي در عين حال کيفيت مقالات دريافتي را رضايت‌بخش توصيف کرد.

منبع: مهر