-
- |
-
- |
-
- |
-
- |
-
يکشنبه ۲۳ ارديبهشت ۱۴۰۳
ساعت : ۰۹:۱۹
ساعت : ۰۹:۱۹
به گزارش خبرنگار «شهر»، نشست نقد‌و‌بررسي برنامه «نود» با حضور امير حاج‌رضايي( كارشناس فوتبال)، عادل فردوسي‌پور (تهيه‌كننده و مجري)، حسام‌الدين آشنا عضو هيئت علمي دانشگاه امام صادق (ع)و حسين پاينده (عضو هيئت علمي دانشگاه علامه‌طباطبايي) و اصحاب رسانه دوشنبه ـ 22 خرداد ـ با مشاركت فرهنگسراي رسانه و معاونت سيما در ساختمان توليد صداوسيما برگزار شد.
در ابتداي برنامه رضا فرخ نژاد مدير مجموعه پژوهشي سيما، با بيان اينکه نقد و بررسي نود دهمين جلسه‌اي است که تا به حال توسط اين مجموعه برگزار مي‌شود، گفت: در رويکرد جديد ما پژوهش محوري را مبنا و اساس و شعار راهبردي و استراتژيک کارمان قرار داديم و اين مسئوليت ما را دو چندان مي کند. نقد و بررسي برنامه‌هاي تلويزيوني باعث آشکار شدن نقاط قوت و ضعف آن در مي‌آيد و با کمک کارشناسان ارتقا پيدا مي‌کند.
عادل فردوسي پور مجري و تهيه‌كننده برنامه «نود»، با بيان اينكه برنامه «نود» زماني که 25 ساله بودم در مرداد 78 كليد خورد، گفت: الان برنامه «نود» وارد چهاردهمين سال شده است و برنامه نود الان قابل مقايسه با برنامه «نود» 14 ، 13 سال پيش نيست و اين برنامه هم بايد مثل هر پديده ديگري نقد شود و سعي شود كه از نتايج آن براي ارتقا برنامه استفاده شود.
ايده برنامه نود
وي در خصوص طرح اين برنامه اظهار داشت: ايده اوليه برنامه نود به خلأيي برمي‌گردد كه در ذهن علاقه‌مندان فوتبال بود و همچنين کم اطلاعي از اتفاقاتي که در شهرستان ها مي گذرد و از يكي از برنامه‌هاي انگليس گرفته شده است.
در فوتبال دغدغه‌ام فرهنگي است
امير حاج‌رضايي كارشناس فوتبال با اشاره به اينكه دغدغه اش در فوتبال هميشه دغدغه فرهنگي بوده است، گفت: بدون رشد فرهنگ، فوتبال ارتقا پيدا نمي کند و هر زمان كه فردوسي‌پور تشخيص بدهد در خدمت برنامه خواهم بود و در اين برنامه به معضلات فوتبال مي‌پردازيم. احساسم به فوتبال اين است كه هميشه برد و باخت‌ها از راه مي‌رسد و صحنه‌هاي دارماتيك رقم مي‌خورد و فوتبال جلوتر از کارشناسان دنيا حرکت مي کند.
وي افزود: تعابير مختلفي در مورد فوتبال وجود وجود دارد و اين تعابير در حافظه فوتبال ما هست. براي من كه 55 سال با فوتبال زندگي كردم، برد و باخت‌هاي زيادي وجود داشته است و بزرگترين باختم در زندگي از دست دادن همسرم بود و تنهايي عميق و سنگين خودم را با فوتبال پر مي‌كنم.
نود متأثر از فوتبال به حوزه‌هاي ديگر كشيده مي‌شود
حاج‌رضايي در ادامه با بيان اينكه در نظري كوتاه و عميق مي‌توانيم با برنامه نود هدف و سرشت فوتبال را بشناسيم. در اين شرايط ممكن است وارد حريم حوزه‌هايي شويم كه ممكن است سمت هايي را از دست دهيم و دليل آن شخصيت‌هاي سياسي است مثلا سر مربي فرانسه ممکن است سمتش را از دست بدهد. در واقع اين نشان مي دهد که فوتبال بيش از اندازه وارد حوزه‌هاي اجتماعي شده است و اينكه برنامه نود از سرشت فوتبال خود نمي‌تواند جدا شود و مانند ماهي پرنده‌اي است كه از آب بيرون مي‌آيد كه پرنده شود ولي دوباره به آب برمي‌گردد. در كل نود متأثر از سرشت فوتبال است و خواه‌نا‌خواه به حوزه‌هاي ديگر كشيده مي‌شود.
عبور فرهنگي طي 13 سال
وي همچنين فردوسي‌پور را به مردي در مستندي به نام «مردي روي سيم» از جيمز مارش فيلمساز انگليسي تشبيه كرد كه در اين داستان واقعي آن مرد با كشيدن سيمي بين برج‌هاي دوقلو سعي مي‌كرد از آن عبور كند اما ارتفاع سيم بسيار زياد بود و او از اين سيم عبور كرد تا مانيفست خود را اعلام كند و مانيفست او ايستادگي و خودشناسي بود و كار فردوسي‌پور خيلي سخت‌تر از اوست.
وي افزود: فردوسي‌پور بايد از سيم عدالت، فرهنگ و حقيقت عبور كند و اين عبور هر هفته 13 سال طي شده است.
وي ادامه داد: نود را نمي‌توانيم از فردوسي‌پور جدا كنيم و اينها دوقلوهاي به هم چسبيده‌اي هستند كه جدايي آنها به مرگ‌شان منجر مي‌شود.
برنامه نود يك رنسانس در رسانه
وي افزود: محتواي نود فرهنگ‌سازي و مبارزه با عدالت‌ستيزي و عميق‌تر كردن نگاه جامعه به فوتبال است از جمله اينكه فوتبال چه پيامي دارد. هيچ زباني نيست به اندازه فوتبال برنده، نافذ و اثرگذار باشد زباني كه نياز به ترجمه ندارد و به بضاعت فكري هر كسي مي‌خورد.
وي ادامه داد: در زندگي 55 ساله‌ام با فوتبال و با احترام و ارج گذاشتن به برنامه‌سازان، برنامه نود را يك رنسانس و نوزايي و انقلاب مي‌دانم و تأثيرات عميق آن را مشاهده مي‌كنم.
برنامه ها بايد نقد فرهنگي شوند
حسين پاينده عضو هيئت علمي دانشگاه علامه طباطبايي با اشاره به اينكه نقد ادبي كه در اينجا برنامه مورد نظر است يك نوع تفكر درباره برنامه‌ها وجود دارد اينكه انها بايد نقد فرهنگي شوند. در رشته مطالعات فرهنگي، به دانشجويان تكليف مي‌كرديم كه دانشجويان برنامه نود را مشاهده كنند و اين برنامه‌ها را يك متن مي‌دانيم كه مي‌تواند قرائت شود و مقصودمان تجزيه‌و‌تحليل فرهنگي آن برنامه است در واقع اين برنامه‌ها آيينه تمام‌نماي فرهنگي هستند.
نقد نشانه‌شناسي و روان‌كاوانه فوتبال
وي ادامه داد: اين برنامه‌ها را بايد از نظر نشانه‌شناسي و روان‌كاوي بررسي كنيم و از نظر ما زمين فوتبال، تمام حاشيه‌هاي آن، بازيكنان و تماشاگران و جايگاه آنها و گل‌هايي كه زده شده دال‌هايي هستند كه مدلول‌هايي را به ذهن متبادر مي‌كنند که با استفاده از اين مدلول ها معناي ثانويه فوتبال را بررسي مي کنيم.
وي ادامه داد: در بعد روان‌كاوي دليل اينكه چرا اين همه مردم به فوتبال نگاه مي‌كنند بررسي مي‌شود يا اينكه خاطره پيروزي بحرين و بالا بردن پرچم عربستان صعودي براي ايراني‌ها خيلي معنا دارد.
وي ادامه داد: همچنين مي توانيم برنامه نود را از منظر ساختار، نحوه ارائه‌اش و ربطش به جامعه بررسي كنيم.
در اين خصوص وي به گزارش‌هايي اشاره كرد كه به نوعي مي‌تواند خيلي مرتبط با وضعيت جامعه باشد از جمله اينكه داوري در فوتبال موضوعي است كه در نگاه گسترده تر مي‌تواند موضوعاتي را از جامعه نشان دهد از جمله اينكه تخلف و معترض بودن رانندگان در مقابل افسران راهنمايي رانندگي و يا اينكه اوليا مدارس در قبال نمره كم فرزندانشان معلم مدرسه را مقصر مي‌دانند و به مدير شكايت مي‌كنند. همچنين امكانات ورزشگاه‌ها در شهرستان‌ها مثلا وضعيت دستشويي‌هايشان، وجود بازار سياه بليط، گفت‌و‌گو با مربيان و بازيكنان و اظهار نظر آنها و خودسانسوري و يا عدم سانسوري آنها و همچنين صحنه‌هايي كه داور باي خطايي را مي‌گرفت ولي نگرفته است.
همچنين وي نظرخواهي از بينندگان از طريق پيامك را مانند فرم‌هاي ارزشيابي استادان از نظر دانشجويان دانست و گفت: در اين نظرسنجي از کساني که در حال يادگيري يک علم هستند درباره سطح علمي استاد آن نظرسنجي مي‌کنند و داوري درباره فوتبال در 90 از مردم عادي نيز همينطور است. ارتباط مستقيمي بين نود و ميزان تساهل در جامعه وجود دارد.
جامعه انتقادپذيرتر برنامه انتقادي هم دارد
وي همچنين با اشاره به اينكه در دوره‌هاي اخير انتقاد باعث سوء تفاهم شد و نود با محدوديت‌هايي مواجه شد، گفت: البته در جاهايي دستش بيشتر باز بود كه از مربيان انتقاد كند اين به زماني برمي‌گردد كه وضعيت اجتماعي هم بازتر بود و انتقاد پذيرتر بود.
موفقيت برنامه در روياهايم بود
فردوسي پور در ادامه نشست با اشاره به اينكه نود را سال 78 شروع كرديم و فكر نمي كردم به اين اندازه رشد كند و با مردم با آن ارتباط برقرار كنند ولي در روياهايم به آن فكر مي‌كردم.
وي همچنين با اشاره به اينكه هيچ وقت علاقه نداشتم به حوزه سياست ورود پيدا كنم، گفت: زماني به موضع سياست در برنامه پرداختيم كه سياسيون وارد حيطه ورزش شدند ولي ديگر اجتناب‌ناپذير بود و اين در همه جاي دنيا هست كه برخي قدرت‌مندان مي خواهند از ورزش سوء‌استفاده كنند.
نود الگويي براي برنامه‌سازان
در ادامه اين نشست حسام‌الدين آشنا عضو هيئت علمي دانشگاه امام صادق(ع) با بيان اينكه برنامه نود پرطرفدارترين برنامه ايران است، گفت: ديدگاه ژورناليسمي راديو و تلويزيوني برنامه نود عملا يك الگوي برنامه‌سازي موفق را براي ديگر برنامه‌هاي راديو و تلويزيوني ايران ارايه كرد و خودباوري را در جامعه برنامه‌سازان رواج داد كه نشان داد مي‌توانيم برنامه جذاب و موثر و موفق و در عين حال به دور از پلشتي‌ها بسازيم.
وي با اشاره به اينکه برنامه نود الگوي موفق نقد رسانه‌اي است، گفت: در يک برنامه تلويزيوني فوتبالي شايد اين پرسش پيش بيايد که مجري برنامه با فدراسيون، يک بازيکن يا تيم و يا يک شرکت تجاري زد و بند کرده است اما در نود مردم حس مي کنند کسي نماينده آنهاست و همچنين در سال‌هاي اخير عادت کرده‌ايم همواره نق بزنيم و رو در رو تعارف کنيم اما نود با صراحت خود در برنامه با مهمانان بدون تعارف از حق دفاع مي کرد که اين حساسيت‌هاي جامعه در اين زمينه را بالا برد.
بعضي‌ها توقع سوبسيد از فردوسي‌پور دارند
در ادامه اين نشست حاج‌رضايي با اشاره به اينكه وقتي برنامه چالشي و شفافي از جمله نود همراه با شجاعت فردوسي‌پور وارد فوتبال ايران مي‌شود بعضي افراد توقع سوبسيد از اين برنامه و فردوسي‌پور دارند از جمله اينكه مديران ناکارآمد توقع دارند كه توانمند ديده شوند يا كاستي هايشان پوشيده شود. در اين تقابل فقط شجاعت فردوسي‌پور است كه قضاوت را به عهده مردم مي‌گذارد و خودش قضاوت نمي كند.
همچنين فردوسي‌پور در خصوص پرده‌دري‌هايي كه در برنامه مي‌شود، گفت رسانه وظيفه‌اش بازتاب واقعيت‌هاست و متاسفانه بعضي از مواقع صحبت‌هايي مي‌شود كه نبايد صورت گيرد اما اين موضوع به طبيعت و شخصيت آن فرد برمي‌گردد و ما نمي‌توانيم اينها را سانسور كنيم، اين طبيعت برنامه است و بايد با صحبت و مناظره كردن مشكل و مسئله را حل كرد و نپرداختن به مساله و مطرح نكردن آن چيزي را حل نمي‌كند.
وي افزود اين برنامه حداقل ميزان نقدپذيري مديران را بالا برده است و سعي بر اين است مردم در جايگاه‌شان قرار داده شوند و به پاسخ برسند.
