-
- |
-
- |
-
- |
-
- |
-
دوشنبه ۳۱ ارديبهشت ۱۴۰۳
ساعت : ۱۴:۲۹
ساعت : ۱۴:۲۹
به گزارش «شهر» گرچه مطابق آمارهاي سازمان سنجش، از سال 1382 تا امروز، هرساله از تعداد متقاضيان اين آزمون سراسري کاسته شده است و حالا ديگر وضع به جايي رسيده که مطابق آمارهاي وزارت علوم، بالغ بر 250 هزار ظرفيت خالي در مقطع کارشناسي وجود دارد، اما همچنان تب و تاب کنکور سراسري در ايران و رقابت براي قبول شدن در ?دانشگاه‌هاي مطرح کشور به قوت خود باقي است.
اما داستان کنکور و مشقات اين ماراتن نفسگير، تنها مختص دانش‌آموزان ايراني نيست در برخي کشورهاي جهان نيز آزمون‌هاي سراسري براي ورود به دانشگاه‌ها برگزار مي‌شود که از بعد فراگير بودن و تاثيرات اجتماعي، آموزشي و رواني آن، دست کمي از کنکور ما ندارد. علاوه بر کشور ما، در کشورهايي مثل چين، ترکيه و ژاپن هم آزمون‌هاي متمرکزي براي تحصيل در مقاطع آموزش عالي برگزار مي‌شود که البته نوع و حتي انگيزه برگزاري کنکور در هر کدام از اين کشورها با يکديگر تفاوت اساسي دارد.
مي‌توان گفت عمدتا در کشورهايي که تعداد متقاضيان ورود به دانشگاه‌ها يا متقاضيان «رشته محل‌هايي خاص» با ميزان ظرفيت‌هاي آموزش عالي در آن کشور همخواني ندارد يا همچنين تحصيلات عالي براي کسب جايگاه اجتماعي و شغلي در آن جامعه اهميت بسزايي دارد، برگزاري کنکور با تمام چالش‌ها و کژکارکردهايش به شيوه‌اي براي گزينش و فيلترينگ دانش‌آموزان مبدل مي‌شود.
کنکور در پرجمعيت‌ترين کشور جهان
چندي قبل خبري در خصوص وضعيت کنکور در کشور چين منتشر شد که در آن دانش‌آموزان چيني به کمک سرم‌هاي تقويتي، خود را براي شرکت در کنکور سراسري آماده مي‌کردند.اين خبر و عکس‌هاي منتشر شده از يک دبيرستان چيني که در آن دانش‌آموزان زير سرم‌هاي تقويتي درس مي‌خواندند، بازتاب گسترده‌اي در رسانه‌هاي جهان داشت، به گونه‌اي که با بالا گرفتن انتقادات نسبت به اين وضعيت ناگوار، مقامات چيني نيز وادار شدند در رابطه با اين موضوع به رسانه‌ها و افکار عمومي پاسخ دهند.
در همين خصوص، رئيس دپارتمان آموزشي دولت چين با ذکر اين موضوع که دانش‌آموزان با نظارت دولت از داروهاي تقويت کننده استفاده مي‌کنند، سعي در موجه جلوه دادن اين وضعيت داشت و عنوان کرد: دولت چين براي هر دانش‌آموز کنکوري اين کشور، ده يوآن يارانه سرم آمينو اختصاص داده است و هر دانش‌آموزي که احساس کند موقع درس خواندن، حال و روزش خوب نيست مي‌تواند از مسئولان، تزريق سرم را درخواست کند.
اين مقام چيني يادآوري کرده است: «به خاطر اين‌که در وقت دانش‌آموزان صرفه‌جويي شود، تصميم گرفته شده تزريق سرم در محل درس‌خواندن انجام شود تا دانش‌آموزان نياز به درمانگاه رفتن نداشته باشند!»
در کشور چين با جمعيتي حدود يک ميليارد و 300 ميليون نفر، آموزش عالي در دانشگاه‌ها از جمله پرطرفدارترين راه‌هايي است که دانش‌آموزان چيني براي ادامه مسير زندگي خود انتخاب مي‌کنند.
دانش‌آموزان فقير چيني عمدتا به دليل نداشتن سرمايه براي راه‌اندازي يک کسب و کار پردرآمد و همچنين دانش‌آموزان مرفه براي وجهه اجتماعي و امکان اخذ پست‌هاي مديريتي در آينده شغلي‌شان، شانس خود را براي شکستن ?ديوار کنکور چين? که در زبان محلي به اين آزمون سراسري ?گائو کائو? مي‌گويند، آماده مي‌کنند.
در حالي که ظرفيت دانشگاه‌ها براي پذيرش دانش‌آموزان چيني، نزديک به هفت ميليون کرسي دانشگاهي است اما بيش از 9 ميليون نوجوان چيني در سال 2012، خود را براي شرکت در کنکور سراسري دانشگاه‌هاي اين کشور آماده مي‌کنند.
در واقع، جمعيتي نزديک به دو ميليون دانش‌آموز چيني، بر باد رفتن آرزوها و تلف شدن يک سال از عمر خود را در پايان اين زورآزمايي دشوار تجربه خواهند کرد و خطر لمس همين تجربه تلخ موجب شده است نوجوانان چيني که در سنين بسيار حساسي قرار دارند، ترجيح دهند حتي با توسل به دارو و سرم هم که شده، در صف طويل مردود شده‌هاي کنکور قرار نگيرند.
سنت کنکور در ترکيه
علاوه بر ايران و چين که در آن کنکور ديگر به عنوان يک چالش آموزشي با تاثيرات اجتماعي گسترده درآمده است، در ترکيه نيز براي ورود دانش‌آموزان به دانشگاه‌ها، آزمون ورودي سختي برگزار مي‌شود. نظام آموزشي ترکيه در ابعاد گوناگوني به نظام آموزشي ايران شباهت دارد به طور مثال، آمار جمعيت ترکيه به جمعيت ايران بسيار نزديک است و در ترکيه نيز همانند ايران بيش از 14 ميليون دانش‌آموز در مدرسه‌هاي دولتي و خصوصي درس مي‌خوانند.
در اين کشور، هر ساله بيش از دو ميليون دانش‌آموز ترکي در کنکور شرکت مي‌کنند و با ? آن که طي سال‌هاي اخير، مراکز آموزش عالي غيردولتي از رشد فزاينده‌اي برخوردار بوده؛ اما همچنان آمارهاي قبولي در کنکور براي ورود به دانشگاه‌هاي دولتي ترکيه حدود 25 درصد کل متقاضيان است.در کنکور ترکيه، علاوه بر آزمون هوش و استعداد تحصيلي از دروس رياضي، فيزيک، شيمي، جغرافيا و زيست‌شناسي دوره دبيرستان نيز آزمون تستي گرفته مي‌شود و هر دانش‌آموز ترکي در صورت مجاز بودن براي انتخاب رشته? مي‌تواند شانس خود را براي قبولي در هر رشته دانشگاهي که تمايل دارد، بيازمايد. البته براي ورود به دوره تحصيلات تکميلي در ترکيه، ديگر کنکور سراسري برگزار نمي‌شود؛ بلکه هر دانشگاه مطابق ضوابط و استانداردهاي آموزشي خود مجاز خواهد بود از بين فارغ‌التحصيلان دانشگاهي، افراد شايسته و مدنظر دانشگاه را انتخاب کند.
ژاپن هم کنکور دارد؛ حتي با صندلي خالي
شايد جالب باشد بدانيم در ژاپن توسعه يافته نيز هر ساله کنکور متمرکز در سراسر اين کشور آسيايي برگزار مي‌شود. مطابق آمارهاي دولت ژاپن، تنها حدود 15 درصد از دانش‌آموزان ژاپني در فاصله بين سال‌هاي 1950 تا 1960 ميلادي در دانشگاه‌هاي اين کشور پذيرفته مي‌شدند؛ اما امروزه به دليل وجود فرصت‌هاي شغلي گسترده در سرزمين آفتاب تابان، کهنسال شدن هرم سني جامعه ژاپن و کاهش متقاضيان ورود به دوره‌هاي آموزش عالي، دانشگاه‌هاي اين کشور نيز داراي ظرفيت‌هاي خالي شده‌اند.
البته وجود کرسي‌هاي خالي در دانشگاه‌هاي ژاپن سبب نشده است کنکور سراسري در اين کشور به طور کامل حذف شود، بلکه هنوز هم رقابت براي ورود به دانشگاه‌هاي مطرح دولتي در بين دانش‌آموزان ژاپني وجود دارد به گونه‌اي که دانش‌آموزان ژاپني براي ورود به دانشگاه‌هاي دولتي بايد ابتدا حداقل نمرات را در آزمون سراسري کسب کنند و سپس در آزمون اختصاصي دانشگاه مورد نظرشان نيز شرکت کنند. از سوي ديگر، آموزشکده‌هاي آموزش عالي غيردولتي در ژاپن ملزم نيستند که براي پذيرش دانشجويان از کانال کنکور سراسري اقدام کنند؛ بلکه اين مراکز عمدتا از طريق آزمون اختصاصي منتسب به همان مرکز دانشگاهي به جذب دانشجويان روي مي‌آورند.
در هر حال نبايد از ياد برد که ژاپن در فهرست قوي‌ترين اقتصادهاي جهان قرار دارد و هر ساله اين کشور بيش از پنج تريليون دلار توليد ناخالص داخلي دارد؛ شايد به دليل همين ساختار مطلوب صنعتي و شغلي باشد که قبول شدن يا نشدن در کنکور سراسري در ژاپن، به عنوان فاکتوري تعيين کننده در سرنوشت دانش‌آموزان اين کشور شناخته نمي‌شود.
به بيان ديگر، به دليل رشد روز افزون توليد ملي در ژاپن، تکيه بر فناوري‌هاي علمي در اين کشور، پتانسيل بالاي بازار کار براي جذب نيروي متخصص و اهميت دادن به نيروي انساني به عنوان مهم‌ترين شاخص توسعه، بسترهاي متعددي براي پيشرفت دانش‌آموزان ژاپني مهياست که مجموع اين شرايط موجب شده است حداقل از خودکشي‌هاي پس از اعلام نتيجه کنکور در اين کشور خبري نباشد.
منبع: جام جم
