-
- |
-
- |
-
- |
-
- |
-
دوشنبه ۳۱ ارديبهشت ۱۴۰۳
ساعت : ۰۹:۵۴
ساعت : ۰۹:۵۴
احمد شاکري، در گفت‌وگو با خبرنگار «شهر» درباره قانون معافيت مالياتي اهل فرهنگ گفت: قوانين مربوط به اين معافيت، در متون قانوني موجود و قابل ارجاعند؛ ولي برخي از اين قوانين ممکن است در عمل چندان اجرايي نباشد و تخلفات قانوني را موجب شود که البته شيوه‌هاي پيگيري اين تخلف‌ها نيز حائزاهميت است.
وي با اشاره به مراحلي که براي مشموليت اين معافيت بايد طي شود، اظهار داشت: برخي نويسندگان ممکن است اساسا به اصل اين قانون آگاه نباشند و طبيعتا احراز و استيفاي آن را نيز خواستار نخواهند شد؛ زيرا جزئيات آن را نمي‌دانند يا اگر بدانند، نمي‌دانند چطور بايد پيگير اعمال آن باشند. از اين رو روشن‌گري در اين زمينه بسيار حائزاهميت است.
بهترين نوع حمايت، حمايت از توليد خلاقه است
اين پژوهشگر حوزه ادبيات داستاني با اشاره به لزوم حمايت از نويسندگان گفت: يکي از رويکردهاي غالب در سياست‌هاي حوزه فرهنگ، به‌ويژه در شاخه هنر داستان‌نويسي، حمايت از آن بوده و راهکارهاي مختلفي نيز در اين رابطه اعمال شده است. از مجموعه برنامه‌هايي چون جشنواره‌ها گرفته تا روند سفارش اثر و حمايت از حق‌الزحمه و حق‌التاليف را مي توان در اين راستا ديد.
وي ادامه داد: اما به نظر مي‌رسد طبيعي‌ترين و بهترين شيوه در ميان اين حمايت‌ها، حمايت از توليد خلاقه است. تخفيف مالياتي نيز بهترين شيوه براي کمک کردن به توليد هنري است زيرا مستقيما به دست نويسنده مي‌رسد.
شاکري گفت: چنين حمايتي، نسبت نويسنده را نيز با حوزه خلاقه‌اش مستحکم‌تر مي‌کند. در واقع، حقوق نويسنده تا حدي استيفا مي‌شود. اين شکل حمايت، شکل درستي است. با توجه به اين قانون، ديگر نيازي به ورود مستقيم دولت به حوزه خريد و توليد کتاب نيست.
وي با اشاره به بازار رقابتي کتاب، يادآور شد: معافيت مالياتي اهالي نشر، عملا با حفظ اين بازار رقابتي، از نويسنده، ناشر و کتابفروش حمايت مي‌کند. البته ميزان اين برگشت مالي به نويسنده نيز قابل تامل است. واقعيت اين است که هزينه‌‌ها هميشه در ميزان حق‌التحرير و همچنين قيمت کتاب موثر بوده است.
مبلغ ناچيزي که از پرداخت آن معاف مي‌شويم!
نويسنده رمان «عريان در برابر باد» خاطر نشان کرد: کتاب‌هايي که در بدنه ادبيات داستاني توليد مي‌شوند، عموما تيراژي کمتر از پنج هزار نسخه دارند. يعني بيش از 80 درصد کتاب‌هاي حوزه داستان، با شمارگان زير 10 هزار نسخه منتشر مي‌شوند.
وي ادامه داد: حق‌التحرير نويسندگان نمي‌تواند مبلغ قابل توجهي باشد. از اين رو مالياتي که از آن کسر مي‌شود نيز چندان قابل توجه نيست. به همين دليل هم براي برخي از نويسندگان نمي‌ارزد که براي کسر نشدن چنين مبلغي از قراردادشان، پيگير احراز نويسندگي‌شان باشند.
شاکري با بيان اين که اين ماليات قطعا در کتاب‌هايي که با شمارگان بالا منتشر مي‌شوند، مبلغ قابل توجهي است، گفت: حذف ماليات براي نويسندگان و اهالي فرهنگ و هنر، اگرچه بسيار ارزشمند است؛ ولي در بستري که هنوز نويسندگي در آن حرفه‌اي نشده و يک شغل محسوب نمي‌شود، حمايتي با اين مبلغ ناچيز، نمي‌تواند فرد را در حوزه خلاقه‌اش، فعال نگاه دارد.
وي تاکيد کرد: حمايت‌ها بايد متناسب با حوزه خلاقه هر قشري صورت گيرد؛ البته منظور من حمايت مستقيم مالي نيست، ولي وقتي صحبت از معافيت مالياتي براي نويسندگان مي‌کنيم، بايد تاثيرات آن را نيز بسنجيم. معافيت مالياتي نويسندگان بسيار معقول و ارزشمند است؛ اما کافي نيست زيرا تنها در تيراژهاي بالا قابل توجه خواهد بود.
100 هزار تومان در ماه، براي دو سال نويسندگي
اين پژوهشگر درباره چند و چون درآمد نويسندگان حوزه داستان و پژوهش ادبي گفت: تا جايي که من مي‌دانم، نرخ حق‌التاليف در حوزه پژوهش ادبيات، 10 تا 13 درصد قيمت پشت جلد است. حال اگر کتابي 10 هزار تومان قيمت داشته باشد، در تيراژ 2000 نسخه منتشر شود و 10 درصد پشت جلد را به مولف بدهند، دو ميليون تومان عايد نويسنده خواهد شد.
وي ادامه داد: البته کتابي که 10 هزار تومان قيمت دارد، حداقل بايد 400 صفحه حجم داشته باشد و 400 صفحه تاليف، يعني حداقل دو سال زندگي يک نويسنده؛ بنابراين نويسنده‌اي که بخواهد در دو سالع تنها يک کتاب منتشر کند، درآمدي کمتر از ماهيانه 100 هزار تومان خواهد داشت! البته موارد متعددي هم هستند که اين کمبود را با پرنويسي جبران مي‌کنند.
اين نويسنده درباره نحوه برخورد ناشران با اين معافيت گفت: براي من در مواردي پيش آمده که خود ناشر به دنبال احراز نويسندگي ومعافيتم بوده و اين ماليات از قرارداد من کسر نشده؛ ولي در مواردي هم اين ماليات را با وجود معاف بودن، پرداخت کرده‌‌ام.
مشمول معافيت شدن، نياز به دوندگي دارد
وي درباره دليل کسر شدن اين ماليات از قراردادهاي نويسندگان، توضيح داد: من فکر مي‌کنم روش‌ها و راهکارهاي معافيت از ماليات، براي بسياري از نويسندگان روشن نيست. از طرفي مشمول اين معافيت شدن، احتياج به دوندگي‌هاي بسيار دارد که در توان و حوصله بسياري افراد نيست. شايد دليل آن اطلاع‌رساني ضعيف باشد يا ناچيز بودن مبلغي که بابت اين ماليات کسر مي‌شود.
طبقه داستان‌نويسان حرفه‌اي بايد شکل گيرد
شاکري با تاکيد بر حمايت از نويسندگان، درباره راهکارهاي موجود براي اين حمايت گفت: نياز به تامل و پژوهشي وسيع در اين حوزه هست. اين نظام بايد در حوزه فرهنگ، به ويژه ادبيات خلاقه، بر اساس اهداف کلي، راهبردهايي را تعيين کند. يکي از اهداف، شکل‌گيري طبقه‌اي از داستان‌نويسان حرفه‌اي است.
وي ادامه داد: اين به اين معني نيست که همه نويسندگان روزي مي‌توانند از راه نويسندگي ارتزاق کنند؛ ولي با توجه به حساسيت مخاطب و شدت گرفتن انگيزه نويسندگان براي نوشتن، بايد فضايي ايجاد شود که نويسندگان بتوانند به شغل نويسندگي بسنده کرده و کسب معاش کنند.
نويسندگان براي کسب معيشت مجبور به پرنويسي مي‌شوند
شاکري تاکيد کرد: البته اين به معني پرنويسي نيست. نوشتن يک رمان در يک سال، نشان‌دهنده عجله و پرنويسي است؛ ولي گاهي برخي از نويسندگان حتي مجبور به موازي‌نويسي مي‌شوند و همزمان در حال کار کردن روي چند رمان هستند.
احمد شاکري، متولد 1353 در تهران است. وي که در سال 88 دبير هشتمين جشنواره قلم زرين بود، داوري جشنواره‌‌هايي چون شهيد غني‌پور، قلم زرين، بسيج دانشجويي، جشنواره ادبي بسيج، جايزه ادبي اصفهان، قصه‌هاي قرآني، بنياد حفظ آثار و نشر ارزش‌هاي دفاع مقدس و دفتر ادبيات ايثار بنياد جانبازان و مستضعفان را نيز عهده‌دار بوده است.
اين نويسنده که عضو شوراي عالي ادبيات داستان بسيج است، همچنين تدريس چندين دوره عناصر داستان و داستان‌نويسي، نقد فيلم‌هاي مطرح سينماي ايران در مطبوعات و نقد داستان‌ها و رمان‌هاي معاصر در مطبوعات را در کارنامه حرفه‌اي دارد.
از آثار اين عضو سابق شوراي سردبيري ماهنامه ادبيات داستاني و سردبير اسبق فصلنامه «اصحاب قلم» مي‌توان به مجموعه نقد پنج رمان آتش بدون دود، من او، کشتي پهلو گرفته، در جستجوي من و شيدا با عنوان «بازتاب»، دو رمان «عريان در برابر باد» و «انجمن مخفي» و مجموعه داستان‌هاي «سرزمين پدري»، «نفس» و «باران نيمروز» اشاره کرد.
