ادبيات دفاع مقدس نيازمند متولي ست

علي‌محمد مودب در گفت‌وگو با خبرنگار شهر درباره اقبال جامعه از ادبيات دفاع مقدس گفت: به نظر من ادبيات دفاع مقدس به همان ميزان که توليد مي‌شود، ‌مخاطب خود را نيز دارد و شايد حتي بيش از انتظار هم مخاطب جدي داشته باشد.

وي ادامه داد: البته اين که در حوزه داستان و شعر بايد آثار شايسته‌تر و جدي‌تري خلق شود، درست است و بايد درباره اين ارتقا در کيفيت، بحث جدي و تبادل نظر صورت گيرد. ولي نوشته شدن يک رمان خوب، نياز به مطالعه جدي و زمان طولاني دارد. البته نويسنده‌ها هم چهره‌هاي حماسي هستند که با اين زندگي دشوار، هنوز مي‌نويسند.

اين شاعر با بيان اين که در چنين شرايطي، نتيجه و خروجي ژانر دفاع مقدس در ادبيات، چندان هم بد نيست، اظهار داشت: نخبگان ادبي ما بايد با شيوه‌هاي متفاوت و متنوع اين ژانر را تجربه کنند و از طرف ديگر بايد ساختاري وجود داشته باشد که حمايت درستي از نويسندگان کند تا بتواند اثري درست و سطح بالا نيز از آن‌ها بخواهد.

مودب همچنين گفت: البته اين ساختار بايد بتواند در مراحل بعد، اثر خوبي که خلق شده را در سازوکارهاي بازار به خوبي معرفي کند و آن را بفروشد؛ ولي وقتي حتي سازمان‌هاي متولي دفاع مقدس، توان فروش کتاب‌هاي خود را ندارند،‌ چگونه مي‌توان انتظار داشت زمان و هزينه بالا براي توليد آن صرف شود.

وي ادامه داد: چگونه مي‌توان انتظار داشت يک نويسنده در يک پروسه طولاني، اطلاعات لازم براي يک رمان استخوان‌دار خوب را جمع‌آوري کند و يک پروژه بزرگ را آغاز کند تا بتواند رماني خوب بنويسد؛ درحالي‌که بايد هزينه معيشت خود را به تنهايي بپردازد و هيچ حمايتي از او نمي‌شود.

اين نويسنده و شاعر مجددا تاکيد کرد: با در نظر گرفتن چنين شرايطي، کارهاي توليدشده در اين عرصه، آثار بسيار خوبي هستند؛ ولي مسئولان بايد ساختارهاي توانمند و جدي ايجاد کنند که هم بتوانند با مولفان قدرتمند مذاکره کنند و به‌صورت جدي آن‌ها را حمايت کنند و هم به آثار آن‌ها جنبه رسانه‌اي دهند و برايشان تبليغ کنند.

مودب اظهار داشت: در ادبيات حرفه‌اي، اين نياز ماست که موسساتي تدارکات‌چي باشند و فرآيند معرفي و توليد آثار را تسهيل کنند. وقتي موسساتي با ميلياردها بودجه، به توزيع درست کتاب‌هاي خود فکر نکرده‌اند، چرا يک فرد خلاق بايد عمر خود را بگذارد تا اثري با تراز بالا توليد کند. هرچند خيلي‌ها دوست دارند چنين آثاري بيافرينند؛ ولي شرايط لازم را نمي‌يابند.

وي درباره تاثيرات جايزه کتاب سال دفاع مقدس و کنگره شعر دفاع مقدس گفت: نمي‌توان گفت اين جشنواره‌ها بر آثار ادبي دفاع مقدس تاثير ندارند؛ ولي قطعا اين تاثير مطلوب شخص من نيست. به نظر من خود متوليان بايد به‌طور جدي براي تسهيل فرآيند توليد اقدام کنند. ما نمي‌توانيم فقط به برداشت فکر کنيم و براي آن جشن بگيريم؛ بلکه بايد کاشت، داشت و بعد برداشت کنيم.

اين شاعر افزود: وقتي استعدادهاي برجسته بي‌شماري در اين حوزه بدون حمايت جدي رها شده‌اند،‌ چنين کيفيتي عادي است. اين افراد بايد خود مراحل کاشت و داشت را طي کنند تا بر اساس کيفيت محصولشان به آن‌ها توجه شود. درحالي‌که آثار اين افراد بايد به‌درستي معرفي شود تا از لحاظ معنوي و مادي اشتياق پيگيري اين موضوعات را داشته باشند.

مودب اظهار داشت: سازمان‌ها متولي توليدند؛ درحالي‌که بايد متولي حمايت باشند و سازوکارهاي کشف استعداد بايد به‌کار آيد. ممکن است برخي سرمايه‌دار باشند و خودشان بتوانند براي توليد اثرشان سرمايه‌گذاري کنند؛ ولي بايد با قانون و ساختار و سازوکارهاي بازار بتوانيم اين جوانان را حمايت کنيم تا بتوانند توليد کنند و از ديده‌شدن آثارشان بهره‌ ببرند تا فرآيند جدي توليد وجود داشته باشد.

اين نويسنده درباره رگه‌هاي ضدجنگ در ادبيات سال‌هاي اخير گفت: دليل شکل‌گيري چنين رگه‌‌هايي اين است که ما در حوزه کاشت و داشت کاري نکرده‌ايم. وقتي در دين ما مفهومي به عنوان جهاد وجود دارد و جنگ ما نيز دفاع بوده و تهاجم نبوده، ‌توليد چنين ادبياتي مسئله‌دار است و بايد بررسي شود که از کجا آمده است.

وي خاطر نشان کرد: با نگاهي به فرهنگ جبهه، مي‌توان ميزان اهتمام قهرمانان دفاع مقدس به زندگي و نشاط و شوخ طبعي را ديد. با نگاهي به اين روحيات در مي‌يابيم که اين افراد براي کشتن و کشته‌شدن دور هم جمع نشده‌ بودند؛ بلکه براي زندگي و دفاع گرد آمده بودند.

مودب با تاکيد بر لزوم بررسي و آسيب‌شناسي ادبيات دفاع مقدس، گفت: وقتي در حوزه آسيب‌شناسي ادبيات دفاع مقدس درست کار نمي‌شود، ‌چنين نتيجه‌اي حاصل مي‌شود که آمريکا که هم‌زمان در حال جنگيدن يا آماده جنگيدن در چند جبهه مختلف است، شعار صلح سر مي‌دهد؛ ‌حال آن که حرف‌هاي ضدجنگ را از طريق تقليد و کپي در دهان هنرمندان ما مي‌گذارند.

اين شاعر تاکيد کزد: اگر کساني باشند که حوزه توليد را توليت کنند، اين نوع پديده‌‌ها نيز خود به خود از بين خواهد رفت. وقتي با شناخت به پديده‌اي نگاه کنيم، چرند نخواهيم گفت؛ ولي وقتي کار ديمي باشد، از اين دست پديده‌هاي هرز هم لابه‌لاي آن به وجود مي‌آيد. به هر حال و متاسفانه، باران بذري را از مزرعه ديگر آورده و در زمين ما رويانده است.

در همين زمينه بخوانيد: 

دفاع مقدس، موضوع روز ادبيات نيست

ادبيات ضدجنگ در ايران ناکام مي‌ماند

در رمان‌نويسي دفاع مقدس ضعيفيم