تکنولوژي تئاتر نياز اصلي کودکان نيست

قطب‌الدين صادقي در گفت‌و‌گو با خبرنگار فرهنگي «شهر»، در خصوص وضعيت تئاتر كودك در حال حاضر در كشور، گفت: در دوران گذشته ارتباط انساني بين كودك و بازيگر اساس كار بود اما الان اين بازيگران شيفته تكنولوژي مدرن شده‌اند. در واقع در اين ميان براي برقراري ارتباط بين بازيگران و كودك واسطه‌اي به نام تكنولوژي پيدا شده است كه آثار جلاي انساني ندارند.

صادقي در اين رابطه با اشاره به اينكه دو سال پيش در ايتاليا تئاتر ديدم، در آن دستگاه‌هاي پيشرفته تكنولوژي عنصر تخيل را ايجاد مي‌كرد اما اين كار براي برقراري ارتباط كودك مخاطب با بازيگر جواب نداد.

كارگردان «خاطره‌اي نداشتم حتي اگر هزار سالم بود» با اظهار مخالفت در رابطه با مسأله كاهش آثار تئاتر كودك، گفت: تجربيات بسيار متنوع و گسترده‌اي در عرصه تئاتر كودك داشتم، همچنين از چندين كار هم ديدن كرده‌ام و واقعا تنوع تكنيكي بسيار بالايي در اين عرصه انجام شده است.

وي در ادامه با اشاره به اينكه آنچه بچه‌هاي امروز از آن رنج مي‌برند به محتواي آثار تئاتر برمي‌گردد، خاطر نشان كرد: هنوز يك اثر درست و ويژه تئاتر كودك و نوجوان وجود ندارد، بعد آموزشي را در اين ژانر ناديده گرفته‌اند، آن را به درستي تشخيص نمي‌دهند و درگير رنگ و جلوه‌هاي بصري‌اند. در واقع عوامل و بازيگران تئاتر كودك تحت تاثير فرهنگ حركتي خارج از كشورند و اين روند ما را از توجه به محتواي كارها دور كرده است.

بازيگر «كلاه پهلوي» براي پيشرفت در عرصه تئاتر كودك، پيشنهاد داد: بايد خلاق‌تر، با تعهد حرفه‌اي بيشتر و بر اساس ارتباط انساني در اين عرصه حركت كرد. اين در حالي‌ست كه تئاتر ما بييشتر تحت تاثير تئاتر خارج از كشور است و انتخاب‌هاي يك شكل براي ارايه آثار محتوا را تحت تاثير قرار مي‌دهد و از خلاقيت‌ها مي‌كاهد.

صادقي در خصوص تعداد انگشت‌شمار سالن‌هاي تئاتر كودكان، گفت: چند سالن در موزه زمان وجود دارد كه گروه‌هايي فقط تئاتر كودكان كار مي‌كنند و همچنين گروه‌هايي هم وجود دارند كه به طور سيار در مهد كودك‌ها فعاليت دارند. بنابراين بچه‌هاي تئاتر در اين زمينه فعال‌اند، بازار بالقوه‌اي براي آنها در مهد كودك‌ها وجود دارد و من چند گروه تئاتر كودك را مي‌شناسم كه منبع درآمد زندگي روزمره‌شان فقط از اين راه است. بنابراين گروه‌هاي زيادي در اين زمينه براي فعاليت و ارايه آثار وجود دارند.

انتقاد از عملکرد کانون پرورش

اين نويسنده و كارگردان پيشكسوت تئاتر در خصوص نقش كانون پرورش فكري و هنري كودكان و نوجوانان در عرصه تئاتر كودك، با بيان اينكه اين مركز به عنوان يك تشكيلات دولتي، به طور آشكار جايگاه و عملكرد خاصي ندارد، گفت: سال گذشته سه سمينار در ژاپن با مباحث تئاتر كودك برگزار مي‌شد و قرار بود من در آنجا سخنراني داشته باشم اما جاي حيرت است كه اين نهاد دولتي با نام كانون پرورش فكر وهنري كودكان و نوجوانان با اين همه يد بيضا و دست‌هاي نيرومند خود، در يك سمينار جهاني شركت نكرد اما براي يك گروه نمايشي از نوع خصوصي جهت اجراي تئاتر در خارج از كشور، ويزا صادر كردند. با توجه به اينها مديريت‌ها ضعيف است.

صادقي در رابطه با كاهش فعاليت‌هاي تئاتر كودك در كانون پرورش فكري و هنري، با اشاره به اينكه در حال حاضر اين مركز قيم‌هاي ديگري پيدا كرده است، گفت: متوليان تئاتر كودك مديران فرهنگي ديگر در دست گرفته‌اند از جمله برگزاري جشنواره‌ تئاتر كودك. در واقع اين مديريت‌ها و مسووليت‌ها از دست اعضاي قبلي كانون در آمده است و فقط در يك مقطع زماني فعاليت خوبي داشت و بهترين هنرمندان تئاتر كودك به عرصه تئاتر تحويل داده شد، به دهه پنجاه برمي‌گردد. در حقيقت كانون پرورش فكري و هنري از فعاليت‌ها و وظايف خود جامانده است.

اين پژوهشگر و مدرس تئاتر، در يك موردي بخاطر كوتاهي‌ها و كاستي‌هاي كانون پرورش فكري و هنري به مديريت كانون معترض شده بود، وي در اين رابطه افزود: سالني كه زمان قبل از انقلاب اسلامي در آن نمايش ضدشاه براي آموزگاران اجرا مي‌شد، اما الان عده‌اي با اين همه ادعاي انقلاب اسلامي‌شان، سالن را در اختيار گروه لاله‌زاري مي‌دهند تا در آنجا دنبال كسب منافع و پول باشند. در حقيقت زمان شاه نمايش انقلابي اجرا مي‌شد، حالا عده‌اي ارزش اين مكان را درك نمي‌كنند و من هم به آن نمايش دعوت شده بودم با ديدن چنين صحنه‌هايي نسبت به اين موضوع معترض شدم به دليل اينكه توليدي در اين نمايش وجود نداشت و توانستم ترتيبي دهم تا سالن را از چنين نمايشي تخليه كنند. در نمايش يادشده كساني روي كار آمده بودند كه توانايي توليد اثر تئاتر را نداشتند و همه اين وضعيت‌ها به مديريت غلط برمي‌گردد. در واقع مديريت هوشمند فرهنگي در اين عرصه روي كار نيست بنابراين ارزش امكانات موجود را نمي‌دانند و مفت و مجاني آن را هدر مي‌دهند.